نویسنده: نوال سعداوی - نوال سعداوی نویسنده، فعال اجتماعی، فمینیست و پزشک مصری زاده ۲۷ اکتبر ۱۹۳۱ است. او در سال ۱۹۵۵ لیسانس پزشکی و جراحی را از دانشگاه قاهره و فوق لیسانس پزشکی را در سال ۱۹۶۵ از دانشگاه کلمبیای نیویورک گرفت و در دانشگاه «عین شمس» قاهره به بررسی علمی - موضوعی درباره روانشناسی پرداخت. او علاوه بر زبان عربی با دو زبان انگلیسی و فرانسه نیز آشنا است. سعداوی معتقد است پیش از آنکه یک فمینیست باشد، نویسنده و داستاننویس است. در حاشیه ماندن زنان، برای سعداوی، همیشه پرسشبرانگیز بوده است. او، فقدان دموکراسی و آزادی در مصر را، عامل عقبماندگی و ناآگاهی هموطنانش میداند. آشنایی خوانندگان عرب با نوال سعداوی، با نخستین رمان او مذکرات طبیبهٔ (خاطرات یک زن پزشک ) بود. وی پس از آن به نگارش رمانهای دیگری پرداخت: امرآهٔ عندنقطهٔ الصفر (زنی در نقطه صفر)، امر أتان فی امرأهٔ (دو زن در یک زن) ، الغائب (غایب) ، الحب فی زمن النفط (عشق در زمان نفت) و چند داستان کوتاه دیگر. به گمان برخی، سعداوی بزرگترین نماینده زنان رمان نویس عرب است که در رمانهایش بیش از همه به زندگی خود پرداخته است.
گرچه به نظر میآید وضعیت سیاسی کشورهای طوفانزده در بهار عربی به لحاظ بافت دموکراتیک تغییری نکرده است، اما تغییرات ذهنی که در پی ناآرامیها رخ داد به نظر نامیرا و ادامهدار میآید.
یازدهم آوریل عمر البشیر رییس جمهوری سودان سرنگون شد. چند روز پیش از آن، بوتفلیقه رییس جمهوری الجزایر هم از قدرت کنار گرفت. این رویدادها امتداد تجربه جدیدی از انقلاب را به نمایش میگذارند.
نخستین اقدامی که در شرایط گسترش ناامنی و بیثباتی امنیتی به ذهن دولتمردان خطور میکند، اعلام وضعیت اضطراری است؛ وضعیتی که میتوان با آمادهسازی افکار عمومی و دستاویز قراردادن آن به همه آزادیهای ریز و درشتی تاخت که در دموکراسیهای صوری زیرگرفتن بیبهانه آن دشوار به نظر میرسد.
بروز جنبشهای سیاسی در خاورمیانه و شمال آفریقا در سالهای اخیر بحثهای بسیاری به راه انداخته است. «بهار عربی» به عنوان یک پدیده اجتماعی پیچیده را میتوان از زوایایی گوناگون بررسی کرد. این بررسیها نشان دهنده تقلیل این اتفاقات به یک عامل و یا علت اجتماعی نیست اما میتواند به درکی کاملتر از این اتفاقات کمک کند. سمرا آدنا دستیار ویراستار ابن سینا (ژورنال مطالعاتیِ امور مسلمانان دانشگاه استنفورد) مصاحبهای با دکتر رمزی سلطی استاد مطالعات عربی در رابطه با موسیقی بهار عربی، ترتیب داده است. سلطی همچنین برنامهی رادیویی را با موضوع موسیقی عربی اجرا میکند و در آن با تعدادی از اهالی شناختهشدهی موسیقی جهان عرب نیز مصاحبه کردهاست.
در جهان عرب کمتر کسی است که او را نشناسد. از او با عنوان «فمینیست رادیکال مصری» یاد میکنند. «نوال السعداوی» زنی جسور است که همواره خلاف جریان آب حرکت کرده است.
داعش امروز دیگر در خاورمیانه به یک مسئله تبدیل شده است؛ اما پیش از آنکه تبدیل به مسئله شود خود چارچوب دیگری را برای پرسشگری پیش میکشد؛ اینکه چطور بهار عربی به وضعیت سوریهی در حال جنگ داخلی، لیبی دچار هرجومرج و مصر در دستان نظامیان رسید؟ آیا این وضعیت ذاتی خاورمیانهست یا باید پیچیدگیهای بیشتری را برای فهم آنچه در جریان است لحاظ کرد؟ فاطمه صادقی در گفتگوی پیش رو بخشی از این پرسشها را پاسخ داده یا ادامه میدهد.