جشنوارهٔ فیلم فجر؛ محفلی برای پدران و پسران

بزرگترین رویداد سینمایی ایران، جشنواره فیلم فجر، هر ساله در زمستان برگزار می‌شود و هر ساله حواشی بسیاری به دنبال دارد.

مهدی خرم‌دل در توییت‌هایی چهلمین جشنواره فیلم فجر را جشنوارهٔ «آقازاده‌ها»و از حضور پررنگ پسران تعدادی از افراد متنفذ سینمایی در این جشنواره خبر داده است.

او در ادامه به حضور فیلم‌هایی با بودجه‌های بسیار بالا اشاره کرده‌است و گفته که «امسال فیلم‌هایی در جشنواره فجر به نمایش در می‌آید که قریب به ۳۰ میلیارد هزینه تولیدشان شده. برای بازگشت اصل سرمایه باید نزدیک ۹۰ میلیارد بفروشند.» خرم‌دل همچنین بودجه‌ی مرسوم یک فیلم را به صورت متوسط ۱۰ میلیارد تومان برآورد کرده‌ است.

در سال ۹۷ نیز با شروع جشنواره جهانی فیلم فجر انتقادها به محفلی برگزار شدن آن بالا گرفت. از جملهٔ این انتقادها، حضور محمد صادق میرکریمی -فرزند دبیر جشنواره- به عنوان مدیر اجرایی جشنواره بود.

در فیلم‌های حاضر در جشنوارهٔ امسال  فیلم فجر فیلم «شهرک» به کارگردان علی حضرتی دیده می‌شود. علی حضرتی فرزند الیاس حضرتی نماینده مجلس است که چند تجربه در مقام تهیه‌کنندگی دارد و بسیاری حضور او در سینما را وابسته به پدرش می‌دانند. آقازادهٔ بعدی، رضا میرکریمی فرزند داوود میرکریمی‌ست که کارگردانی و تهیه‌کنندگی فیلم خود را برعهده دارد. همچنین یوسف حاتمی‌کیا، فرزند ابراهیم حاتمی‌کیا، با عنوان کارگردان فیلم «شب طلایی» در این جشنواره شرکت کرده است. تهیه‌کننده‌ی فیلم او، پدرش – ابراهیم حاتمی‌کیاست. البته حضور ژن‌های خوب پدیده‌ی نوظهوری نیست و مسبوق به سابقه‌ست.

حضور نام‌های آشنا و تکراری در جشنواره فیلم فجر در حالی‌ رخ می‌دهد که بسیاری معتقدند که در حال حاضر هزینه ساخت فیلم زیر ۳ میلیارد تومان نیست و آن هم فیلم‌هایی است که هیچ سوپراستاری در آن حضور نداشته باشد و تهیه‌کننده‌های مستقل نمی‌توانند سرمایه جذب کنند.

جشنواره‌ی فیلم فجر سال‌هاست که به دلایل متعددی، مورد نقد بسیاری تولیدکنندگان فرهنگی و مخاطبان سینمای ایران است. ولی در چند سال گذشته، بحث‌های پیرامون این جشنواره شدت گرفته است؛ منجمله عدم شفافیت مالی،  فرآیندهای داوری و برخورد حذفی‌ست و گاهی این بحث‌ها از حوزه‌ی سینمایی و فرهنگی فراتر رفته و سیاستمداران را نیز درگیر می‌کند. مثلا در سال ۹۸ – پس از اعتراضات آبان و شلیک به هواپیمای ۷۵۲- نماینده‌ی مجلس منصرفین از جشنوارهٔ فجر را تهدید به ممنوع‌الکارشدن کرد.  چندی پیش هم خبرهای سانسور جشنواره فیلم کوتاه پررنگ شد. جشنواره فیلم کوتاه تهران از منظر دیگری به جز خود اکران فیلم هم برای فیلمسازان مهم است، چرا که کسب جوایز از جشنواره‌های فیلم کوتاه راه را برای فیلم‌سازی کارگردانان تازه‌‌کار با کسب اعتبار و بودجه باز می‌کند و حذف برخی در ابتدای کار و باقی ماندن برخی دیگر ممکن است در تربیت فیلم‌سازان سفارشی نقش ایفا کند.