میگویند سرمایهداری نیرویی مترقی بود که آغازی شد بر بهبود شایانتوجه استانداردهای زندگی؛ به این خیالپردازیها وقعی ننهید. نیروهای تأثیرگذار اینها هستند: دموکراسی، اتحادیهها، خدمات بهداشتی و آموزش.
دولت حسن روحانی و نزدیکان آن در واکنش به اعتراضات اخیر مردم بر «جراحی اقتصادی» تاکید کردهاند. این یادداشت بر آن است که نشان دهد تاکید بر جراحی اقتصادی و اصرار بر اجتناب از اصلاحات سیاسی از قضا نه برنامهای برای نجات اقتصاد که نشانی از ضدیت عمیق با دموکراسی و امید سیاسی است.
حداقل دستمزد واقعی به صورت اجتنابناپذیری عوارض متعددی چون پرکاری کارگران (چند شیفت کارکردن)، اضافه کاری، کاهش انگیزه نیروی انسانی و کاهش بهرهوری را ناشی شده است.
امروز با انتخاب مجدد حسن روحانی به ریاستجمهوری و خوابیدن گرد و غبار انتخابات زمان خوبی است برای داوری کارنامه اقتصادی دولت یازدهم به دور از هراس از محافظهکاران. نگاه انتقادی به کارنامه اقتصادی دولت یازدهم و ارائه تصویری واقعی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی امروز کشور پایههای اولیه بحثی هستند که باید حول جهتگیری کلی کشور شکل بگیرد.
آیا طرفداران روحانی در مقابل وعدههای اقتصادی قالیباف و رییسی و حمله آنها به افزایش بیکاری و تداوم رکود حرفی برای گفتن دارند؟ احتمال مقبول افتادن وعدههای مخالفان روحانی در میان قشرهای مختلف مردم تا چه اندازه است؟
در این سالها تورم گرچه کم شده؛ اما همچنان سطح عمومی قیمتها در حال افزایش است؛ از سوی دیگر نرخ رشد اقتصادی گرچه در حال رشد است اما محصول بخش نفت است. زمانی که درآمد سرانه برای سالیان متوالی کاهش پیدا میکند، از مصرف خانوارها هم بهتدریج کاسته میشود.
قانون کار در معرض خطر است. مسئولان امر، در اظهاراتشان خبر از تلاشهایی برای تغییر قانون کار و کاهش دستمزدها میدهند. آنها قانون کار فعلی را دست و پاگیر و مانع رشد اقتصادی ایران میدانند. اما آیا این ادعا درست است؟ آیا کاهش دستمزد و رشد اقتصادی ربط مستقیم دارند؟
دولت یازدهم برآن است که با افزایش سرمایهگذاری خارجی میتوان بر مشکلات اقتصادی چیره شد، اما برخلاف آنچه دولت تبلیغ میکند موانع توسعه پایدار کشور را باید بیشتر از خارج در داخل جستجو کرد.
رشد اقتصادی مفهومی است که به ندرت در آن شک میشود. اما با نزدیک شدن نشست آب و هوایی در پاریس، این سوال بیش از گذشته مطرح میشود که آیا نجات زمین با اصلاح شیوههای تولید و حفظ رشد اقتصادی ممکن است یا نه؟ ژان گدری در یادداشت پیشرو ضرورت پایبندی به «رشد اقتصادی» را به پرسش میکشد و همچون بسیاری دیگر از دلواپسان زمین تنها راه نجات آن را در تحول شیوههای تولید و نگاهی متفاوت اقتصاد میداند.