زبان آمیخته حاصل زندگی دو فرهنگی و چندفرهنگی است و از آغاز تمدن انسان وجود داشته است. آیا میتوان افرادی را که از زبان آمیخته در ارتباطات روزمره خود استفاده میکنند سرزنش کرد یا این طبیعت زبان است؟
به مناسبت هفتۀ جهانی ناشنوایان
شعار جهانی امسال برای گرامی‌داشت هفتۀ جهانی ناشنوایان (۲ تا ۸ مهرماه) این است: «زبان اشاره که باشد، من هم با دیگران برابر هستم». هدف از هفته جهانی ناشنوا و این شعار آگاهی بخشی درباره فرهنگ و زبان ناشنوایان است. این یادداشت مروری است بر کارنامۀ ایران در امور ناشنوایان با تمرکز بر توافقنامه‌ای که سال گذشته میان سازمان بهزیستی و توانبخشی با سازمانهای غیردولتی ناشنوایان منعقد شد.
«کوتوله»؛ ملاحظاتی در ادب سیاسی و حساسیت به زبان
آیا «کوتوله» خواندن کسی که قدش کوتاه است اشکالی دارد؟ آیا اشکالی دارد که به کوته‌نظری و کوتاهی یک سیاستمدار در مسئولیت‌هایش با اصطلاح «کوتوله سیاسی» اشاره کنیم؟
بیماری یا بیماری‌سازی؛ مورد بیش‌فعالی کودکان
به نظر میرسد بخش بزرگی از ویژگیهای کودکی که به طور سنتی کودک نافرمان یا شیطان مینامیدیم، این روزها با برچسبی دلپذیر برای والدین به صورت بیش‌فعالی تعریف می‌شود. آیا بیش‌فعالی بیماری‌ست؟
آشتی با تنوین؛ تناقض تاریخی و ملاحظات شناختی
زمانی عربی نوشتن و سخن گفتن نشان از فرهیختگی بود اما اکنون پاکسازی زبان فارسی از نشانه‌ها و واژگان عربی گفتمان روز است. با این حال، بعضی ساختها، در گذر زمان جای خود را در زبان محکمتر کرده و نقشهای تازه می‌گیرند. تنوین، این پسوند ناخواسته و گاه مایه انزجار، در این دسته قرار دارد. نقشهای گفتمانی جدیدی که این پسوند در فارسی به عهده گرفته است، حذف آن را دشوار و تاحدی ناممکن کرده است.
دربارهی نادرستی یک ابداع در خط فارسی
چندسالی است که روش جدیدی در رسم‌الخط فارسی مرسوم شده که در آن نشانۀ شخصی ملکی و گاهی شکل کوتاه فعل بودن در زمان حال را جدا از کلمۀ پیشین آن مینویسند و یک الف میانجی بین آنها جا می‌دهند(مثال 1 و 2).
1) درخت‌ام خشکید. به جای روش قدیمیِ درختم خشکید. (نشانۀ شخصی ملکی)
2) من درخت‌ام. به جای روش قدیمیِ من درختم. ( شکل کوتاه فعل هستم)
اصرار به این گونه نوشتن از این استدلال ناشی می‌شود که کلمات، بهتر است شکل جدا از بافت خود را در نوشته حفظ کنند و واژهبستها (clitics) به آنها نچسبند و این امر احتمالاً به نظر طرفداران جدانویسی به شفافیت کلمات کمک می‌کند. در این یادداشت سعی میکنم توضیح دهم که چرا این روش درست نیست.
زیست اجتماعی ناشنوایان
آموزش و زبان منشا قدرت است، قدرتی که در جامعه ایران تا حد زیادی از ناشنوایان سلب شده است. به رسمیت نشناختن زبان اشاره ناشنوایان و فقدان فضاهای کافی برای شکل‌گیری تجمعات ناشنوایان موجب انزوای آنها و اختلال در یادگیری و رشد توانایی‌های ناشنوایان است. سارا سیاوشی در این یادداشت برخی جنبه‌های زیست اجتماعی ناشنوایان در ایران را بررسی می‌کند.
چرا حفظ زبان‌ها اهمیت دارد؟
جنگ قدرت در عرصه سیاست و مناسبات جهانی وجه‌ای دارد که کمتر به آن توجه می‌شود؛ زبان. زبان قدرت می‌آورد و قدرت موجب حفظ یا نابودی یک زبان می‌شود. جهان امروز ما جهان انقراض‌هاست. نه فقط انقراض گونه‌های جانوری و زیستی، که انقراض گونه‌های متنوع زبانی و فرهنگی. زبان‌ها همواره در حال نابودی، تغییر شکل، و تولد بوده‌اند، اما امروز این مسیر تقریبا یک‌طرفه شده؛ زبان‌ها یکی پس از دیگری می‌میرند و اما به ندرت زبانی جدید متولد می‌شود. این نوشتار به وضعیت فعلی زبان‌ها و اهمیت حفظ آنها می‌پردازد.
زبان اشاره؛ زبانی برای دیدن
در باور عمومی جامعه شنوایان زبان گفتاری تنها راه ارتباط برقرار کردن و اندیشیدن است. اما زبان اشاره ناشنوایان امکانات ارتباطی دیگری را در خود دارد. این زبان از اساس دارای ساختاری متفاوت و مستقل از زبان گفتاری است و شالوده‌اش را عناصر متقاوتی مثل فضا، تصویر، ایما و اشاره تشکیل می‌دهند. در این نوشتار، مختصری از ساختار و دستور زبان اشاره بخوانید.
خط تولید
در سپتامبر سال ۲۰۱۴، شو لیجی (许立志)، یک کارگر کارخانه فاکس کان در سن ۲۴ سالگی در چین خودکشی کرد. شو لیجی شاعر نیز بود و در شعرهایش از مشقت‌های کار در کارخانه می‌گفت. شرایط وخیم کار و نظارت ارتشی در کارخانه‌های چین به خودکشی چندین کارگر منجر شده است. در سال ۲۰۱۰ ۱۸ کارگر کارخانه فاکس‌کان اقدام به خودکشی کرده‌اند که از میان آنها ۱۴ نفر جان باختند. در چین بسیاری از خود‌کشی‌های ناشی از کار که به کارخانه فاکس‌کان محدود نمی‌شود، گزارش نمی‌شود. در نوشته پیش‌رو مختصری از زندگی شو لیچی و ترجمه چندی از اشعار او بخوانید.
