نزدیک ۷ میلیون تهرانی کار نمی‌کنند
جدیدترین آمارها نشان می‌دهد از ۱۰.۹ میلیون تهرانی در سن کار تنها ۳.۶ میلیون نفر شاغل بوده و ۶.۹ میلیون نفر هیچگونه فعالیتی ندارند. در عین حال، ۳۳۱ هزار پایتخت‌نشین بیکار هستند.
تهران پرجمعیت‌ترین شهر کشور و مرکز سیاسی کشور است. میلیون‌ها نفر در این کلانشهر بزرگ زندگی می‌کنند و هر روزه صدها هزار نفر نیز برای کار از شهرها و استان‌های مجاور مانند البرز برای کار به این شهر بزرگ وارد می‌شوند.
در همین حال، تهران دارای بزرگترین بازار کار کشور است. تحولات در این کلانشهر آنقدر حائز اهمیت است که می‌تواند بازار کار سایر مناطق کشور را تحت تاثیر خود قرار دهد؛ بنابراین وجود مراکز سیاسی، وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، مراکز مختلف دولتی، عمومی و خصوصی و… باعث افزایش ضریب اهمیت این شهر شده است. بررسی جدیدترین آمارهای ارائه شده از سوی وزارت کار درباره وضعیت بازار کار پایتخت نشان می‌دهد در سال ۹۳ تعداد ۱۰ میلیون و ۹۶۴ هزار و ۷۰۱ نفر از کل جمعیت ۶۳ میلیون و ۳۳۵ هزارنفری در سن کار کشور، در استان تهران سکونت داشته‌اند.
گزارش وزارت‌کار از اوضاع بازار کار پایتخت
با این وجود، از حدود ۱۱ میلیون فرد در سن کار پایتخت در سال گذشته تنها ۳ میلیون و ۹۸۵ هزارنفر دارای فعالیت اقتصادی بوده و ۳ میلیون و ۶۵۴ هزار نفر نیز شاغل بوده‌اند. از سویی، ۶ میلیون و ۹۷۸ هزار تهرانی غیرفعال و خانه‌نشین بوده‌اند در حالی که تصور می‌شود هزینه‌های بالای زندگی در شهرهای بزرگی مانند تهران می‌طلبد تا جمعیت بالاتری در بازار کار مشغول به فعالیت باشند. این مسئله زمانی اهمیت بیشتری می‌یابد که در مقابل ۶ میلیون و ۹۷۸ هزار خانه‌نشین و غیرفعال، تنها ۳۳۱ هزار نفر در جست‌وجوی شغل بوده و بیکار هستند، همچنین در سال گذشته فقط حدود ۷۹ هزار نفر برای یافتن کار به دفاتر مشاوره شغلی و کاریابی ها مراجعه داشته‌اند.
۲ میلیون و ۱۷۰ هزار مرد در سن کار پایتخت‌نشین به اضافه ۴ میلیون و ۸۰۸ هزار زن جزو جمعیت غیرفعال محسوب شده و سهم کشاورزی در این استان از اشتغال‌زایی تنها ۱.۱ درصد است، در عین حال صنعت ۳۷.۱ و خدمات نیز ۶۱.۸ درصد کل اشتغال را شامل می‌شود که از این منظر می‌توان تهران را شهری خدماتی دانست. نرخ بیکاری پایتخت در تابستان سال ۹۳ به میزان ۵.۱ درصد بوده اما این نرخ در تابستان ۹۴ تقریباً به دو برابر افزایش یافته و به ۹.۲ درصد رسیده است. این نرخ نشان می‌دهد در طول یک سال تحولات عظیمی در بازار کار تهران شکل گرفته است.
بیکاری یکساله اوج گرفت
با وجود اینکه ۱۳.۲ درصد بیکاران کشور در تهران سکونت دارند، ۱۷.۲ درصد کل شاغلان ایران مربوط به این شهر است. نرخ بیکاری زنان ۱۵ تا ۲۴ ساله در پایتخت بیش از ۲ برابر نرخ عمومی بیکاری در این گروه سنی به میزان ۳۹.۷ درصد است در حالی که نرخ عمومی بیکاری در این گزوه سنی برای مردان و زنان ۱۸.۶ درصد است.
به دلیل بالا بودن هزینه‌های زندگی در پایتخت، ۴۷.۹ درصد شاغلان (میانگین کشوری ۳۸.۶ درصد) این شهر در هفته بیش از ۴۹ ساعت کار می‌کنند که نشان دهنده انجام اضافه کاری از سوی آنها است. ۵۲.۷ درصد مردان تهرانی در هفته اضافه کاری می‌کنند و ۱۷.۹ درصد زنان پایتخت‌نشین نیز چنین وضعیتی دارند.
به دلیل قرار داشتن مراکز خدمات عمومی و دولتی در تهران، میزان اشتغال تهرانی‌ها در بخش خصوصی نسبت به سایر مناطق کشور کمتر است. هم اکنون ۸۳.۱ درصد کل بازار کار ایران خصوصی است اما در تهران ۷۸.۱ درصد اشتغال‌زایی توسط شرکت‌های خصوصی انجام شده است.
۸۰.۳ درصد مردان تهرانی و ۶۴.۶ درصد زنان در بخش خصوصی اشتغال دارند. در کل کشور ۸۴.۹ درصد مردان در این بخش فعالیت می‌کنند و در مورد زنان نیز ۷۲.۴ درصد زنان اشتغال خصوصی دارند. ۲۱.۹ درصد مردان و زنان پایتخت‌نشین در بخش عمومی اشتغال دارند که می‌تواند ناشی از قرار گرفتن تمامی وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها، ادارات مرکزی و بزرگ و دفاتر اصلی ادارات دولتی در این شهر باشد.
اشتغال‌زایی در بخش کشاورزی طبق روال موجود به زودی صفر خواهد شد و اشتغال صنعتی نیز رو به کاهش است؛ در نقطه مقابل انجام مشاغل خدماتی در این کلانشهر اوج گرفته و این بخش به تنها ۴۸.۳ درصد اشتغال تهران را ایجاد می‌کند. ۵۹.۴ درصد مردان تهرانی و ۷۶.۳ درصد زنان دارای مشاغل خدماتی هستند.
این شهر بزرگ دارای یک میلیون و ۴۸۰ هزار نفر تحصیل کرده غیرفعال است و ۱۶۴ هزار فارغ التحصیل دانشگاهی آن جزو بیکاران محسوب می‌شوند. همچنین مجموع غیرفعالان تحصیل کرده کل کشور در سال گذشته به ۵ میلیون و ۸۱۳ هزارنفر رسید. نکته حائز اهمیت دیگر درباره بازار کار پایتخت اینکه از مجموع ۴ میلیون و ۵۴۴ هزار نفر تحصیل کرده شاغل کشور، یک میلیون و ۱۴۲ هزارنفر در تهران سکونت داشته و مشغول به کار هستند.