شعار جهانی امسال برای گرامیداشت هفتۀ جهانی ناشنوایان (۲ تا ۸ مهرماه) این است: «زبان اشاره که باشد، من هم با دیگران برابر هستم». هدف از هفته جهانی ناشنوا و این شعار آگاهی بخشی درباره فرهنگ و زبان ناشنوایان است. این یادداشت مروری است بر کارنامۀ ایران در امور ناشنوایان با تمرکز بر توافقنامهای که سال گذشته میان سازمان بهزیستی و توانبخشی با سازمانهای غیردولتی ناشنوایان منعقد شد.
آیا «کوتوله» خواندن کسی که قدش کوتاه است اشکالی دارد؟ آیا اشکالی دارد که خطاکار بودن یا بیدرایتی یک سیاستمدار را با اصطلاح «کوتوله سیاسی» بیان کنیم؟ آیا حساسیت به زبان کار بیهوده و باطلی است؟
به نظر میرسد بخش بزرگی از ویژگیهای کودکی که به طور سنتی کودک نافرمان یا شیطان مینامیدیم، این روزها با برچسبی دلپذیر برای والدین به صورت بیشفعالی تعریف میشود. آیا بیشفعالی بیماریست؟
بعضی ساختها در گذر زمان جای خود را در زبان محکمتر کرده و نقشهای تازه میگیرند. تنوین، این پسوند ناخواسته و گاه مایه انزجار، در این دسته قرار دارد و همین امر حذف آن را ناممکن ساخته است.
چندسالی است که روش جدیدی در خط فارسی مرسوم شده که در آن نشانۀ شخصی ملکی و گاهی شکل کوتاه فعل بودن در زمان حال را جدا از کلمۀ پیشین آن مینویسند و یک الف میانجی بین آنها جا میدهند: کتابام
زبان اشاره یکی از اصلیترین اجزاء زیستی و هویتی ناشنوایان را تشکیل میدهد. سارا سیاوشی در این یادداشت برخی جنبههای زیست اجتماعی ناشنوایان در ایران را بررسی میکند.
جهان امروز ما جهان انقراضهاست. نه فقط انقراض گونههای جانوری و زیستی، که انقراض گونههای متنوع زبانی و فرهنگی. زبانها یکی پس از دیگری میمیرند وبه ندرت زبانی جدید متولد میشود.
در باور عمومی، زبان گفتاری تنها راه ارتباط و اندیشه است. اما زبان اشارۀ ناشنوایان امکانات کاملی در خود دارد و با آنکه از اساس دارای ساختاری مستقل از زبان گفتاری است، ارزش زبانی برابر با گفتار دارد.
در سپتامبر سال ۲۰۱۴، شو لیجی (许立志)، یک کارگر کارخانه فاکس کان در سن ۲۴ سالگی در چین خودکشی کرد. شو لیجی شاعر نیز بود و در شعرهایش از مشقتهای کار در کارخانه میگفت. شرایط وخیم کار و نظارت ارتشی در کارخانههای چین به خودکشی چندین کارگر منجر شده است. در سال ۲۰۱۰ ۱۸ کارگر کارخانه فاکسکان اقدام به خودکشی کردهاند که از میان آنها ۱۴ نفر جان باختند. در چین بسیاری از خودکشیهای ناشی از کار که به کارخانه فاکسکان محدود نمیشود، گزارش نمیشود. در نوشته پیشرو مختصری از زندگی شو لیچی و ترجمه چندی از اشعار او بخوانید.
تصورات نادرست دربارۀ زبان اشاره و دیگر ناآگاهیها دربارۀ زیست ناشنوایان، اثرات آسیبزنندهای بر آموزش دانشآموزان ناشنوا گذاشته است. این یادداشت مروری است بر این تصورات و آثار سوء آنها بر وضعیت آموزش.