جاعلانِ تاریخ که در ظاهر با پدیده روشنفکری درافتاده‌اند، بیش از آنکه حاملِ ایده یا حقیقتی باشند، در کارِ جعلِ هویتی‌اند که بنا دارد از آنِ خود کند.
كاوه بيات از پژوهشگران جدي تاريخ معاصر است. به تازگي به كوشش او خاطرات امير شاپور زندنيا از چهره‌هاي اصلي سومكا منتشر شده است. در اين خاطرات اشارات مهمی به برخي از مهم‌ترين برهه‌هاي تاريخ معاصر ايران به خصوص نهضت ملي شدن صنعت نفت وجود دارد.
ابراهیم توفیق در گفت‌وگو با «تاریخ ایرانی» از نسبت میان مصدق امروزی و مصدق تاریخی می‌گوید؛ با تاکید بر اینکه مصدق زمانی برای ما غرورآفرین است که قابل دسترس و زمینی شود، چرا که اصلاح‌طلبی، دموکرات‌منشی، ملی‌گرایی و پایمردی مصدق زمانی برای ما به منبعی الهام‌بخش تبدیل می‌شود که بتوانیم با او وارد گفت‌وگویی انتقادی شویم.
محمد قائد، نویسنده و روزنامه‌نگار، سال گذشته و در آستانه سالگرد ۲۸ مرداد در مطلبی با نام «شش دهه پس از شالاپّ بزرگ» به نقد برخی پندارهای رایج در مورد ملی شدن صنعت نفت و محمد مصدق پرداخته بود. یک سال بعد وی به بهانه برخی نقدها به مطلب سال گذشته‌اش متن جدیدی را منتشر کرده‌است. وی در این متن ۲۸ مرداد را مساله‌ای کماکان امروزی می‌داند و درباره چرایی و چگونگی این ارتباط سخن می‌گوید.
