سرمایهداری صنعتی زمین را بهطور بیسابقهای گرفتار بحرانهای زیست محیطی کرده است و در این میان کشورهای موسوم به «کشورهای جنوب» اوضاع و احوال نامساعدتری نسبت به «کشورهای شمال» دارند. فشار بحرانهای محیطزیستی نیز مانند دیگر بحرانها، بر دوش آفرینندگان بحران و آنها که از آن سود میبرند نیست و این کشورها و گروههای فرودست هستند که باید بیشترین بها را در تحمل بحران بپردازند. در ایران نیز به نظر میرسد همین روند در جریان است؛ مرکزنشینان برای تمام کشور تصمیم میگیرند و این مردم حاشیهنشین هستند که تاوان سیاستهای نادرست را پس میدهند. توفانهای گرد و خاکی که در دهه گذشته استانهای جنوب و جنوبغربی کشور را درنوردیده، محصول اعمال سیاستهای نادرستیست که از دوران پس از جنگ به اسم «توسعه» در پیش گرفته شد. توسعه ناپایداری که از آن زمان هیچگاه از دستورکار دولتهای مختلف خارج نشده و تنها به اشکال و اسامی گوناگون، ماشین تخریب خود را بهپیش رانده است. پروژههایی که خاک به آسمان خوزستان پاشیدند، مهر تایید مسئولان کنونیِ سازمان محیطزیست، وزارت نفت و... را بر خود دارند. گزارش گاردین نگاهیست به آنچه طی چند دهه گذشته -به اسم توسعه- بر خوزستان رفته است. مرور این روند شاید به ما بگوید که چقدر میتوان به جدی بودن شعارهای حمایت از محیطزیست امیدوار بود.
هورالعظیم تنها تالاب نیست. هور یعنی زندگی. یعنی ادامه حیات و درآمدزایی. 1.9درصد تولید ناخالص خوزستان سهم هورالعظیم است از اقتصاد این استان؛ سهمی بدون هیچ هزینه یا سرمایهگذاری. مرگ هورالعظیم یعنی فاجعهای اقتصادی.
به اذعان کارشناسان محیط زیست عدم رهاسازی آب سد کرخه دلیل بحرانی شدن تالاب هورالعظیم است و تالاب تا پایان شهریور ماه نیازمند ۳ میلیون و ۵۰۰ مترمکعب آب است.
با آنکه مسئولان از طرحهای جدید برای مهار گردوغبار در خوزستان پردهبرداری میکنند اما مردم به سرانجام این طرحها چندان امیدی ندارند. بسیاری از مردم اهواز به فکر کوچ به شهرهای دیگری مانند تهرانند.
پروژههای عمرانی غیرکارشناسی مانند سدسازیهای بیرویه، کشت نیشکر در زمینهای شور، ساخت سد در کنار کوههای نمکی و انتقال آب کارون به استانهای کویری شرایط زیست در خوزستان را به نابودی کشانده است. مردم آنقدر به پروژههای عمرانی بیاعتماد شدهاند که اجازه نمیدادند طرح مبارزه با ریزگردها اجرایی شود.
هورالعظیم یکی از مهم ترین تالاب های خاورمیانه و بازمانده تالاب های بین النهرین، با شروع حفاری واکتشاف نفت در میادین نفتی آزدگان شمالی و جنوبی، یاران شمالی و جنوبی و ... و احداث تأسیسات نفتی و ایجاد راه های ارتباطی هورالعظیم توسط شرکتهای تابعه وزارت نفت به چندین قسمت از هم جدا شده وخشک تبدیل کرده است.