نفت، هورالعظیم را قبض روح کرد

رحیم یکی از ساکنان روستای “زهیریه” در نزدیکی هورالعظیم می‌گوید: هورالعظیم یک بهشت بود که از ما گرفته شد. اجدادمان هزاران سال رزق و روزیشان را از هور می گرفتند اما با کاری که شرکت نفت در کمتر از ۱۰ سال کرد هورالعظیم به یک بیابان بزرگ تبدیل شده است.

این ساکن روستای زهیریه ادامه می‌دهد: به نظر ما شرکت نفت تمامی این کارها را به عمد انجام می‌دهد و کوچکترین اهمیتی به حیات تالاب نمی‌دهد. همه مسئولان و مدیران شاغل در میدان‌های شرکت نفت غیربومی هستند، به همین دلیل برای آنها مهم نیست که چه بلایی سر این مردم می‌آید.

وضعیت فعلی تالاب به هیچ عنوان برای هیچ یک از ساکنین قابل تصور نبوده و نیست و اگر دست انسان در تخریب این تالاب نبود، هیچ‌وقت از بین نمی‌رفت. ما شب و روز دعا می‌کنیم که نفت تمام شود و تالاب به وضعیت قبلی بازگردد. در ابتدا که شرکت نفت اینجا آمد تصور می‌کردیم که شاهد عمران منطقه و توسعه روستاها و شهرها باشیم و گردشگران از همه جا بیایند، ولی آنچه پیش آمد خلاف تصوراتمان بود و شرکت نفت تمام طبیعت را نابود کرد.

گورستان زباله های نفت

پسماندهای نفتی از مهمترین مشکلات فعالیت‌های شرکت نفت در هورالعظیم است.

محمد یکی از ساکنان روستای زهیریه از ادامه دفن پسماندهای نفتی در تالاب خبر می‌دهد و می‌گوید: پسماندهای نفتی را در حفره‌هایی در داخل هور تخلیه می‌کنند و روی آن را با یک لایه خاک می‌پوشانند؛ با این کار در اطراف محل دفن پسماندها دیگر هیچ موجود زنده‌ای اعم از گیاه و آبزی و حیوان تا ابدالدهر زندگی نخواهد کرد.

به گفته وی، بخش‌هایی از تالاب به صورت عمدی خشک شده است، جاده سازی‌های بی‌قاعده و سوزاندن نیزارها و آلودگی‌های جوی و صوتی تجهیزات نفتی نیز از دیگر مشکلاتی است که فعالیت‌های نفت برای هور داشته است.

بی‌تفاوتی پیمانکاران نفت

کارشناسان معتقدند آلودگی‌های نفتی بر تمام جانوران آبزیان، گیاهان، پرندگان و جانوران تاثیر منفی داشته و باعث انقراض نسل گونه‌های در معرض خطر می‌شود. علاوه بر این باعث آلودگی چرخه غذایی و برهم خوردن هرم غذایی می‌شود.

مدیر کل حفاظت محیط زیست خوزستان اردیبهشت ماه امسال در اظهار نظری گفته در یکسال و نیم گذشته علی‌رغم تمام هشدار‌ها، دستور مقام قضایی، اخطاریه‌ها، جلسات متعدد و مکاتبات، مسئولان این میدان‌های نفتی هم جاده‌هایشان را احداث کردند، هم جاده‌های گذشته را آسفالت کردند و حتی اقدام به زدن “گاردریل” نیز کردند. همچنین کارکنان این میدان نفتی کمپ‌های خود را نیز در داخل تالاب ساختند.

لاهیجان‌زاده می‌افزاید: فعالیت‌های نفتی باید در یک چارچوب و با رعایت تعهدات زیست محیطی انجام شود. ولی متاسفانه مسئولان و پیمانکاران میادین نفتی مسائل زیست محیطی را رعایت نمی‌کنند.

لزوم دخالت قوه قضائیه در مشکلات هورالعظیم

تامین حقآبه تالاب هورالعظیم توسط وزارت نیرو یکی از مهمترین چالش‌های موجود بر سر راه احیای این تالاب است. از سال ۸۶ که خوزستان با خشکسالی روبه رو بوده به ویژه در سه سال اخیر که رودخانه کرخه ۸۰ درصد کاهش آورد داشته، نه تنها حقابه هورالعظیم تامین نشده بلکه حتی سهمیه‌ای که در زمان خشکسالی برای این تالاب تعیین شده بود نیز اختصاص نیافته است.

صالحی نسب نماینده دشت آزادگان اخیرا از کاهش حقآبه هورالعظیم خبر داده است. وی با بیان اینکه قرار بود ۱۰ متر مکعب در ثانیه آب برای تأمین حق‌ آب تالاب هورالعظیم رهاسازی شود، می گوید: متأسفانه اینگونه که می‌گفتند نشد و در حال حاضر در حد ۵ متر مکعب در ثانیه آب رهاسازی می‌شود که متناسب این مقدار حداقل نیاز تالاب هورالعظیم است.

هورالعظیم یکی از دغدغه های اصلی دوستداران محیط زیست در این سال‌ها بوده است. حقآبه هورالعظیم و کم‌کاری وزارت نیرو و سازمان آب و برق خوزستان در مدیریت منابع آبی استان، وعده‌های وزارت نفت و سازمان محیط زیست کشور در خصوص رهاسازی آب در تالاب، تعیین حریم تالاب هورالعظیم، تبدیل هورالعظیم به بیابان و ریزگردهای ناشی از آن، آتش‌سوزی در قسمت‌های مختلف هور، خطر انقراضِ گونه‌های جانوری تالاب و آلودگی‌های نفتی و زیست محیطی و… در راس این دغدغه‌ها بوده است. فعالان محیط‌زیست معتقدند که وضعیت فعلی تالاب به مرحله بسیار بحرانی رسیده که نیازمند دخالت تمامی ارگان‌های دولتی و دخالت‌های قضائی است.