«داستانِ ادبیات و سرگذشت اجتماع» از معدود آثاری است که در سنتِ نقد و تاریخنگاری ادبیات ما جانبِ تتبع و تنقیب خلاق را گرفته است. شاهرخ مسکوب، ادیب و اندیشمندِ معاصر در این اثر با «ایده»ای سیاسی- تاریخی سراغ تکهای از ادبیات ما میرود و بازه زمانی ١٣٠٠ تا ١٣١٥ را برمیرسد تا بهتعبیر خودش «نشانی از خاستگاه اجتماعی ادبیات» بهدست دهد.
تری ایگلتون در فصلی از کتاب «مقدمهای بر رمان انگلیسی» که در سال 2005 منتشر کرده است درباره جیمز جویس مواردی را مطرح میکند که تا کنون کمتر مورد توجه قرار گرفتهاست. بهویژه آنکه تأثیر وضعیت اجتماعی و سیاسی ایرلند را بر تولیدات ادبی نویسندگان ایرلندی و در این مورد خاص، جیمز جویس بررسی میکند.
هزاران نفر از مردم تهران در آیین خاکسپاری مرحوم مرتضی پاشایی- که حالا دیگر احتمالا لازم نیست برای شناساندن او به هیچکس جز ذکر نام او توضیح اضافهای داده شود- شرکت کردند. همینطور در شهرهای دیگر جماعتی با شمع و اشک در مرگ این خواننده جوان به تعزیت نشستند و این امر میگویند، جامعهشناسان و ناظران اجتماعی و فرهنگی ایرانی را متعجب و مبهوت کرد. لیکن تردید نمیتوان کرد که نه حضور هزاران نفری مردم بلکه سوژه حضور آنان در خیابانهای سراسر کشور است که سببساز بهت و حیرت همگان شد.