اقتصاد

در گزارش پیش‌رو نویسنده به روایت زندگی افرادی پرداخته است که شاید هیچ روایتی از وضعیت آن‌ها در جایی دیده نمی‌شود. دیگرانی که در روند زندگی روزمره و گذران اوقات فرصتی برای اندیشیدن به آن‌ها نیست. کسانی که حتا سفره‌ای ندارند که خالی باشد . وقتی که این روزها حتی پشت شیشه نانوایی‌ها می‌شود دید که نوشته شده، نان نسیه نداریم و یا در بقالی‌ها کاغذی خودنمایی می کند که خبر از نداشتن حساب دفتری می دهد. آیا تعداد مخاطبان این جملات این‌قدر زیاد شده است که فروشندگان تصمیم گرفته‌اند به شکلی عمومی اعلام کنند؟به تازگی هم از طرف مراجع دولتی خبر از «زنانه شدن فقر» داده می‌شود. موضوعی که در این گزارش مورد توجه قرار گرفته است.

ماه‌های پایانی اسفندماه همراه بود با گردهمایی‌های کارگران، معلمان و دیگر اقشاری که خواهان سهمی عادلانه‌تر از مصوبات دولتی برای سال جدید بودند. به رغم اعتراضات گسترده کارگری، حداقل دستمزد برای سال جدید متفاوت از سال‌های پیشین نبود و تصویب حداقل دستمزد هفتصد و دوازده هزار تومانی که فاصله‌ای نجومی با هزینه‌های خانوار داشت، نشان داد که فشارهای کارگران از پس تصمیم دولت بر حفظ شرایط کنونی برنیامده است. اما شکاف بزرگ میان دریافتی‌ها و پرداختی‌های یک خانوار در ایران از کجا ناشی می‌شود و چرا تداوم یافته‌ است؟ برای یافتن پاسخ این سوال با محمد مالجو اقتصاددان گفتگو کردیم.

شرق:«١١اردیبهشت، روز جهانی کارگر» برگه‌‏ای از سررسید محمد مالجو، اقتصاددان و پژوهشگر مسایل کارگری که به‏‌طور اتفاقی در دستان محمدرضا بقاییان، نایب‏‌رییس شورای اسلامی کار استان تهران و نماینده کارگری در شورای‌عالی کار قرار گرفت، فضایی را رقم زد که گویی کارگران در غیاب خود حضورشان را به میهمانان میزگرد یادآور شده و خواهان توجهی ویژه از سوی حاضران این جمع برای احقاق حقوق خود بودند. میزگردی که با محور وضعیت نابسامان تولید و کاهش قدرت خرید کارگران برای دستیابی به راه‌حلی بینابین در چنین فضایی برگزار شده بود، درنهایت به‌سویی پیش رفت که این کارگران هستند که در چنین فضایی قدرت چانه‌‌زنی خود را از دست داده‌‌اند و همراهی آنها با کارفرمایان تنها برای تامین معیشت خود و خانواده‌‌شان، از سر اجبار است. محمد عطاردیان، رییس کانون عالی انجمن‌های صنفی کارفرمایی ایران، در این نشست تاکید داشت که اکنون زمان دعوای کارگر و کارفرما نیست، اما به عقیده مالجو: «تشکل‏‌های رسمی کارگری و آن‌‌دسته از نیروهای کارگری که برای وضعیت اقتصادی کارگران چشم امید به بهبود وضعیت کارفرمایان بخش‌خصوصی دوخته‌اند، از مجموعه پرشماری از اتفاقات تاریخی غفلت می‌کنند که آنچه به کارفرمایان بخش‌خصوصی این توان را داده که امروز معیشت کارگران در گروی سودآوری آنها باشد، یعنی معیشت اکثریت در گروی سودآوری اقلیت باشد.»این‌همه درحالی بیان می‌شود که بقاییان تاکید داشت: «به‌نظر می‌رسد می‌خواهند کارگر و کارفرما را روبه‌روی هم قرار دهند.» متن کامل این میزگرد در پی می‌آید.

 هفته گذشته دولت یونان به اتحادیه اروپا تعهد داد که تا ۴ ماه به طور یک‌جانبه سیاست‌های ریاضت اقتصادی را لغو نکند و برنامه‌های اصلاحات اقتصادی خود را به اتحادیه پیشنهاد دهد. در این مدت یونان و اتحادیه اروپا بر سر کاهش بدهی یونان و لغو سیاست‌های ریاضتی مذاکره می‌کنند. این سیاست‌ها از شرایط کمک مالی مجموعا ۲۴۰ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا، بانک مرکزی اروپا و صندوق بین‌المللی پول بود. ریاضت اقتصادی فاجعه‌ای برای مردم یونان بوده و نارضایتی آنها حزب چپ سیریزا را به قدرت رساند. یانیس واروفاکیس، وزیر اقتصاد یونان و مذاکره‌کننده اصلی چند روز پیش از توافق موقت و تحت فشار شدید طرف مقابل، مخصوصا آلمان در این یادداشت وضعیت بدهی‌ها و استراتژی مذاکره را شرح می‌دهد.