مقصر آتش‌سوزی جمهوری هنوز مشخص نیست
امروز اولین سالگرد وقوع حادثه آتش‌سوزی خیابان جمهوری تهران است؛ حادثه‌ای که در پی وقوع آن، دو زن کارگر یک‌کارگاه تولیدی پوشاک به نامهای آذر حق‌نظری و نسرین فروتنی از پنجره طبقه‌پنجم ساختمانی که درحال‌سوختن بود سقوط کرده و جان باختند. حالا یک‌سال پس از آن حادثه، اعضای خانواده قربانیان آن آتش‌سوزی در گفت‌وگو با «شرق» می‌گویند در این یک‌سال اقدام خاص و قابل‌توجهی برای رسیدگی به درخواست‌های آنها یا روشن‌شدن جزییات ماجرا، پیدا‌شدن مقصر یا مقصران حادثه و همچنین پرداخت غرامت صورت نگرفته است.
امروز اولین سالگرد وقوع حادثه آتش‌سوزی خیابان جمهوری تهران است؛ حادثه‌ای که در پی وقوع آن، دو زن کارگر یک‌کارگاه تولیدی پوشاک به نامهای آذر حق‌نظری و نسرین فروتنی از پنجره طبقه‌پنجم ساختمانی که درحال‌سوختن بود سقوط کرده و جان باختند. حالا یک‌سال پس از آن حادثه، اعضای خانواده قربانیان آن آتش‌سوزی در گفت‌وگو با «شرق» می‌گویند در این یک‌سال اقدام خاص و قابل‌توجهی برای رسیدگی به درخواست‌های آنها یا روشن‌شدن جزییات ماجرا، پیدا‌شدن مقصر یا مقصران حادثه و همچنین پرداخت غرامت صورت نگرفته است. این درحالی است که در روزهای اول پس از وقوع حادثه، بلندپایه‌ترین مقامات کشور از رییس‌جمهور، نمایندگان مجلس و شورای شهر، قوه‌قضاییه، شهرداری تهران و… در این‌باره اظهارنظر کرده و خواستار رسیدگی سریع به موضوع شدند.
در روز آتش‌سوزی وقتی فیلم‌ها و عکس‌های حادثه بلافاصله در خبرگزاری‌ها و شبکه‌های اجتماعی منتشر شد، واکنش عمومی گسترده مردم و در ادامه مسوولان را در پی داشت. برخی بر این باور بودند که کم‌کاری آتش‌نشانان حاضر در صحنه حادثه عامل مرگ این دو زن بوده و درصورت مدیریت بهتر ماجرا، آنها نجات پیدا می‌کردند.
برخی‌از واکنش‌ها و اقدامات صورت‌گرفته در این رابطه در روزهای ابتدایی پس از حادثه به این شرح بود: رییس‌جمهور، حسن روحانی در نامهای به وزیر کشور، به وی دستور داد تا در اسرع‌وقت به حادثه رسیدگی کرده و گزارش دهد. در خبر این نامه که دوروز بعد از حادثه در پایگاه اطلاع‌رسانی ریاست‌جمهوری، منتشر شد، آمده بود «حجت‌الاسلام حسن روحانی در نامه ای به عبد‌الرضا رحمانی‌فضلی، ضمن ابراز تاسف شدید از حادثه آتش‌سوزی در خیابان جمهوری و جان‌باختن دو‌بانوی زحمتکش، وزیر کشور را موظف کرد تا در اسرع‌وقت به موضوع رسیدگی کند و گزارشی از این حادثه تاسف‌بار به وی ارایه دهد.»
احمد مسجدجامعی، رییس وقت شورای‌اسلامی شهر تهران نیز در اول‌بهمن‌ماه آن سال دستور پیگیری دلیل حادثه را داد. وی در جلسه شورای شهربا ابراز تاسف از حادثه آتش‌سوزی جمهوری، از کمیسیون‌های مربوطه در شورای شهر تهران خواست تا موضوع را پیگیری کنند و گزارش آن را به‌صورت مفصل و جداگانه به شورای شهر تهران برسانند. وی همچنین گفت: «این زنان مادر، همسر، خواهر، خاله و عمه بوده‌اند و در عین حال دو کارگر شریف بوده‌اند که در ایام تعطیل مجبور به حضور برای کسب رزق حلال شده‌اند. تعهد اجتماعی ما به‌عنوان مدیریت شهری این است که برای شهروندان احساس امنیت را فراهم کنیم و راهکار آن هم این است که با حساسیت به این موضوع پرداخته و چنین وقایعی را پیگیری کنیم.»
در همان روز و همان جلسه، محسن سرخو، دیگر عضو شورای شهر هم در سخنانی گفت: «متاسفانه تجهیزاتی که به این محل ارسال شده بود در محل کار نکرده و تشک سقوط اضطراری و نردبان موجود به‌موقع کار نکرده و تا زمان ورود مجدد نردبان در حضور شاهدان عینی این افراد به شکلی دلخراش در اثر سقوط جان خود را از دست داده‌اند. این اتفاق دقیقا در همان ثانیه‌ها و دقیقه‌هایی که آتش‌نشانی باید به آنها کمک می‌کرد، رخ داده است. آیا برای التیام این احساسات شهروندان، شهردار نباید استعفای خود را تقدیم کند؟ آیا جای آن ندارد که با متخلفان برخورد قانونی شود؟»در دومین‌روز بهمن و سه‌روز پس از حادثه محمدباقر قالیباف، شهردار تهران به ماجرا واکنش نشان داد. وی با زودهنگام‌خواندن برخی قضاوت‌ها و غیرکارشناسی‌دانستن اظهارنظرهای برخی افراد درباره جان‌باختن دو شهروند در حادثه آتش‌سوزی ساختمانی در خیابان جمهوری اسلامی، گفت: صحبت‌های مطرح شده نشان می‌دهد عده‌ای به‌دنبال جریانان‌سازی و حاشیه‌سازی هستند اما ما دنبال این حرف‌ها نخواهیم رفت.
قالیباف در ادامه با ابراز تاسف از جان‌باختن دو شهروند در این حادثه، گفت: مسوول رسیدگی به حادثه آتش‌سوزی این ساختمان بنده هستم و قول می‌دهم حتما به موضوع رسیدگی کنم و ظرف ۱۵روز نتیجه را به شهروندان اعلام خواهم کرد. روز ششم‌بهمن هم براساس دستور بازپرس پرونده، رییس ایستگاه آتش‌نشانی مربوطه و آتش‌نشان اپراتور خودرو آتش‌نشانی حامل نردبان نجات، دستگیر شدند که البته چند روز بعد با قید وثیقه از زندان آزاد شدند. روز نهم‌بهمن در مجمع نمایندگان استان تهران در مجلس شورای اسلامی با مسوولان وزارت کار و شهرداری تهران کمیته سه‌نفره‌ای برای پیگیری حادثه آتش‌سوزی خیابان جمهوری انتخاب شدند. در آن جلسه، فیلم حادثه به نمایش گذاشته شد و اعضای جلسه پیرامون موضوع بحث کردند. در نهایت در این جلسه کمیته‌ای سه‌نفره شامل سید‌مهدی هاشمی، مهرداد بذرپاش و علیرضا محجوب از نمایندگان مجلس برای بررسی زوایای مختلف این حادثه انتخاب شدند تا علت اصلی حادثه را پیدا کنند. سازمان آتش‌نشانی تهران نیز در تاریخ دوم‌بهمن گزارشی را از بررسی حادثه به شهرداری تهران داد که در رسانه‌ها نیز اعلام شد.
رضا حق‌نظری برادر آذر حق‌نظری : در این مدت نه دادگاهی برگزار شده و نه اطلاعی به ما دادند که سرانجام پرونده به کجا رسید. همه‌چیز از همان زمان بلاتکلیف مانده است. یک وکیل از طرف شورای شهر برای ما گرفتند به اسم آقای عبدالهادی شادور که هر وقت برای پیگیری جزییات پرونده با وی تماس گرفتیم، فقط به ما گفت با شما تماس می‌گیرم، اما نه تماس گرفته و نه نتیجه‌ای به ما داده است، به نظر می‌رسد کاری انجام نداده است که به ما گزارش بدهد. پس از این همه واکنش و اظهارنظر در سطوح بالای اجرایی کشور از دولت تا شهرداری و مجلس، انتظار می‌رفت نتایج این حادثه به‌سرعت به اطلاع افکار عمومی رسانده شود. با‌این‌حال پس از فروکش‌کردن تب پیگیری جزییات حادثه، تمایل برای پیگیری سرانجام آن نیز، خاموش شد. به گواه اعضای خانواده دو قربانی این حادثه هیچ‌کدام از دستگاه‌هایی که وعده رسیدگی به ماجرا را داده بودند در این‌باره اقدامی نکرده‌اند و اگر هم چنین اقداماتی انجام شد، هیچ اطلاع‌رسانی در این‌باره نه به خانواده قربانیان و نه به افکارعمومی ارایه نشد.رضا حق‌نظری، برادر آذر حق‌نظری از قربانیان حادثه در همین رابطه در گفت‌وگو با «شرق» می‌گوید: ما درحال تدارک برپایی یکمین سالگرد درگذشت خواهرمان هستیم، اما در مدت یک‌سالی که از حادثه آتش‌سوزی جمهوری گذشته، هیچ خبری از پیگیری‌ها برای به نتیجه رسیدن آن ماجرا نشد، یعنی در این مدت نه دادگاهی برگزار شده و نه اطلاعی به ما دادند که سرانجام پرونده به کجا رسید. همه‌چیز از همان زمان بلاتکلیف مانده است. یک وکیل از طرف شورای شهر برای ما گرفتند به اسم آقای عبدالهادی شادور که هر وقت برای پیگیری جزییات پرونده با وی تماس گرفتیم، فقط به ما گفت با شما تماس می‌گیرم، اما نه تماس گرفته و نه نتیجه‌ای به ما داده است، به نظر می‌رسد کاری انجام نداده است که به ما گزارش بدهد. درباره پیگیری وزارت کشور و مجلس و بقیه نهادها هم باید بگویم، من به‌عنوان برادر یکی از قربانیان حادثه که از طرف خانواده پیگیر موضوع هستم هیچ‌کس با من تماسی نگرفت و اگر هم کاری صورت گرفته باشد من از آن بی‌اطلاع هستم.»
مجید فروتنی، برادر نسرین فروتنی، دیگر قربانی این حادثه هم در همین رابطه به «شرق» می‌گوید: «ما تاکنون از پیگیری پرونده نتیجه‌ای نگرفتیم، هیچ چیز خاصی هم به ما گفته نشده درحالی که قول داده بودند یک‌ماهه و دو ماهه همه‌چیز مشخص شود، ما با وکیل در ارتباط هستیم، اما آخرین جوابی که به ما دادند، گفته شد مقصر اپراتور آن روز نردبان ماشین آتش‌نشانی بود که به‌خوبی نتوانست از عهده کارکردن با آن برآید، اما این هم در حد شنیده‌ها بود و هنوز چیزی به قطعیت نرسیده است. فقط به ما می‌گویند پرونده در جریان است، اینکه تا کی قرار است ادامه داشته باشد و… را نمی‌دانم.