پازولینی فردای روزی که از استکهُلم به ایتالیا بازگشت کشته شد. در استکهلم با اینگمار برگمان و دیگر سینماگران پیشروِ سوئدی دیدار کرده بود و مصاحبهای طوفانی هم با هفته نامۀ اسپرسو داشته بود. در آن مصاحبه، به مضمون مورد علاقهاش پرداخته بود: «مصرفگرایی به نظر من صورتی از فاشیسم است که از صورت سنتی آن به مراتب بدتر است.»
صمد بهرنگی قصهگو و «فعال اجتماعی» را بسیاری میشناسند، صمد بهرنگی مقالهنویس و محقق نیز برای گروه گستردهای آشناست و طرفداران و مخالفان این دو صمد بهرنگی درباره آثارش بسیار گفته و نوشتهاند؛ انتشار مجموعه «زندهباد قانون و داستانهای دیگر»، در ضمن بهیادآوردن صمد بهرنگی مترجم، بهانهای است تا در یکی از صمدهای بهرنگی درنگی بکنیم که شاید کمتر به دیده آمده باشد.
چندی پیش ترجمهای از مقالهی پیر پائولو پازولینی با عنوان «مقولهی مو بلندها در خدمت فرهنگ کاذب قدرت»، که جایگزین عنوان اصلی یادداشت، «علیه مو بلندها» شده است، در سایت میدان منتشر شد. به نظر میرسد حتی مترجم فارسی هم این عنوان را چنان مغرضانه دیده که درصدد تغییر آن برآمده است.
پازولینی در این نوشته به مسئلهای می پردازد که هنوز هم مسئله است و تنها فرم های پیچیدهتری به خود گرفته است. این که چگونه سیستم غالب و جریان اصلی فرهنگی، اعتراض و ضدجریان را در خود ادغام و آن را از آن خود میکند. به واسطهی ابزارهایی که در اختیار دارد از آن اعتراض و انکار مد میسازد که به گفته پازولینی اگر آن را فاشیستی ندانیم دستکم میتوان آن را نوعي «راست افراطي» به شمار آورد.