هزینه ۲۰ سال اشغال افغانستان چه بود؟

این روزها با خروج و عقب‌نشینی نیروهای آمریکایی از افغانستان، طالبان بخش‌های بزرگی از این کشور را دوباره اشغال و شهرهای بزرگی همانند هرات را تهدید می‌کند. برای بسیاری این سوال مطرح است که افغانستان چطور پس از بیست سال جنگ و به اصطلاح توسعه به اینجا رسیده است؟

برای بخشی از پاسخ این سوال باید دید که در ۲۰ سال اشغال نظامی افغانستان و جنگ آمریکا و ناتو علیه طالبان در جامعه افغانستان چه گذشته است. آدام توز تاریخدان دانشگاه کلمبیای آمریکا در ساب‌استک اخیر خود به جمع‌آوری داده‌های برای توضیح این سوال دست زده است. گزیده‌ای از این داده‌ها در ادامه آورده شده‌اند.

هزینه جنگ دولت آمریکا در طول ۲۰ سال جنگ افغانستان نزدیک به ۲/۲ تریلیون دلار هزینه کرده است. بخش بزرگی از این هزینه صرف هزینه‌های روزمره جنگ شده است.

اندازه این هزینه هنگامی مشخص می‌شود که آن را با تولید ناخالص ملی متوسط افغانستان در این سال‌ها مقایسه کنیم که نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار بوده است. آمریکا بیش از ۷ برابر درآمد سالانه افغانستان در ۲۰ سال اخیر هزینه جنگ در این کشور کرده است.

تولید ناخالص ملی و نرخ فقر

پس از اشغال افغانستان و برنامه‌های آمریکا و دولت افغانستان برای مدرنیزه کرده این کشور، تولید سرانه ناخالص ملی افغانستان در این مدت نزدیک به دو برابر شده است. در نگاه اول شاید این رقم قابل توجه به نظر برسد و نشانه جهشی به جلو تصور شود. اما با نگاه به نرخ فقر در این کشور خواهیم دید که در این دوران نرخ فقر در افغانستان رشدی نجومی داشته و متوسط آن از ۳۴٪ در سال‌های آغاز اشغال به ۵۵٪ در سال‌های اخیر رسیده است.

مناطق شهری و روستایی افغانستان هم به طور مشابهی شاهد افزایش فقر بوده‌اند. درآمد در دوران اشغال زیاد شد اما تنها برای گروه محدودی.