چگونه مراکز خرید زمین مبارزه معترضان هنگ‌کنگی شد
آیا مراکز خرید صرفاً محلی برای خرید، خوردن و تفریح است. در هنگ‌کنگ یکی از فضاهای اعتراض مراکز خرید بوده است که در آن معترضان مطالبات خود را فریاد می‌زنند.
هنگ‌کنگ از دیرباز شهر مراکز خرید بوده است. این شهر پرتراکم‌ترین شهر در زمینه مراکز خرید است که در هر مایل‌مربع یک مرکز خرید دارد و با افتخار خود را به‌عنوان بهشت خرید اعلام می‌کند. این مراکز نه‌تنها مکان‌هایی برای غذا، خرید و بازی هستند بلکه در محل تلاقی حرکت عابر پیاده، ساختمان‌های اداری، بلوک‌های مسکونی و مراکز اصلی حمل‌ونقل نیز واقع شده‌اند. به‌عبارت دیگر این مراکز در کانون زندگی روزمره قرار دارند.
همچنین هنگ‌کنگ از لحاظ تاریخی شهر اعتراضی بوده است. به‌عنوان مکانی همراه با آزادی اما نه دموکراسی –شهروندان از حقوقی نظیر آزادی بیان و اجتماعات برخوردارند اما یک دولت منتخب مردمی ندارند- اعتراضات به مؤثرترین راه برای اظهار خواست و اراده مردم تبدیل شده است. از راهپیمایی‌های سالانه طرفدار دموکراسی نظیر جنبش چتر (Umbrella movement) در سال ۲۰۱۴ بگیرید تا موج مداوم اعتراضات علیه لایحه استرداد، هنگ‌کنگی‌ها در گرفتن خیابان حرفه‌ای هستند.
در حال حاضر این دو هویت مراکز خرید و اعتراض برای تبدیل شکوه مادیت‌یافته مراکز خرید خصوصی به بستر پرپیچ‌وخم تظاهرات عمومی باهم همگرا شده‌اند.
برای بیش از هفت هفته متوالی، معترضین هنگ‌کنگ علیه لایحه استرداد نفرت‌برانگیزی تظاهرات کرده‌اند که به شهر اجازه می‌دهد که افراد مظنون را به چین برای بررسی اتهاماتشان بازگرداند. دولت مجبور شد این لایحه را پس از طغیان بی‌سابقه خشم عمومی به حالت تعلیق درآورد، هرچندکه مقامات تاکنون از خواست معترضین برای لغو کامل آن امتناع کرده‌اند. در این وضعیت جنبش مردمی گسترش یافته است که شامل مطالبات گسترده‌تر برای دموکراسی بیشتر و تحقیق در مورد خشونت و وحشی‌گری پلیس شده است.
زمانی‌که معترضان در خیابان‌ها تظاهرات می‌کنند، بعضی اوقات خیابان‌های اصلی را برای ساعت‌ها تحت تصرف خود درمی‌آوردند و مراکز خرید احتمالاً به ناچار به این نزاع کشیده شدند.
یکی از جاهایی که آشکارا این موضوع مشاهده می‌شد نیو تاون پلازا (New Town Plaza) است که مرکز خرید لوکسی‌ست در حومه شهر شاتین (Shatin). در پانزدهم جولای تظاهراتی صلح‌آمیز با هجوم مأموران پلیس به داخل مرکز خرید همراه شد، جایی که آن‌ها با معترضان در برابر کرکره‌های پایین‌کشیده فروشگاه‌های لولومون (Lululemon) و استه‌لودر (Estée Lauder) برخورد می‌کردند در حالی‌که شهروندانی که از یک عصر یکشنبه لذت می‌بردند، در شوک می‌گریختند.
مأمورین با تجهیزات ضدشورش از پله‌برقی‌ها استفاده می‌کردند و وقتی پله‌برقی به سمت معترضین بالا یا پایین می‌رفت از باتوم و اسپری فلفل استفاده می‌کردند. همچنین مردم از طبقات بالای مرکز خرید به سمت پلیس‌ها بطری و چتر پرتاب می‌کردند و برخی از مأموران در حال لیزخوردن و رویهم افتادن بودند چرا که زمین با اسپری فلفل بسیار لیز شده بود.
در پی درگیری‌ها در نیو تاون پلازا، معترضان شرکت سان هنگ کایی (Sun Hung Kai)، بزرگ‌ترین توسعه‌گر و مجری مرکز خرید، را متهم کردند که به پلیس ضدشورش اجازه داده است که ورود پیدا کند و سرکوب خشونت‌آمیز را تسهیل کرده است- مردم ادعا می‌کنند که این شرکت انکار کرد. صدها معترض که از پاسخ این شرکت ناراضی بودند بیرون بخش خدمات مشتریان مرکز خرید برای دو شب متوالی تجمع کردند و خواستار پاسخگویی شدند. آن‌ها دیوارها، پیش‌خوان‌ها و مغازه‌های فروشگاه را با برگه‌های یادداشت رنگی پوشاندند و «دیوار لنون (Lenon Wall)» دیگری خلق کردند، نسخه‌های از آن در سطح شهر به‌عنوان راهی برای مردم که پیغامشان را گسترش دهند، تکثیر شد. وقتی‌که کارکنان مرکز خرید این برگه‌ها را کندند، معترضان از بالن‌های هلیومی برای نمایش اعتراضات خود استفاده می‌کردند.
اما ریشه اعتراضات علیه این مرکز خرید به چیزی عمیق‌تر از نوعی درگیری و هرج‌ومرج تبدیل شد و به نارضایتی گسترده‌تر نسبت به سیستم سیاسی و اقتصادی تبدیل شد که بسیاری از هنگ‌کنگی‌ها احساس می‌کنند علیه آن‌ها تقویت می‌شود.
سسیلیا چو (Cecilia Chu)، استاد معماری دانشگاه هنگ‌کنگ که در مورد نمادگرایی مراکز خرید هنگ‌کنگ مطالعه می‌کند می‌گوید: مرکز خرید به‌سرعت به یک مکان اصلی اعتراض تبدیل شد زیرا این مراکز چیز مشخص‌تری را نمایندگی می‌کنند: قدرت شرکت‌های توسعه‌گر سان هونگ کایی که توسط معترضان به‌عنوان «همدست» دولت و پلیس دیده می‌شود».
بنا به گفته چو «هدف قرار دادن سان هونگ کایی و نیو تاون پلازا نشان می‌دهد که مشکلات اساسی در هنگ‌کنگ شامل بی‌اعتمادی مردم از شرکت‌های توسعه‌گر است که برای قیمت‌های مستغلات فراتر از توان مردم و گسترش نابرابری اجتماعی مورد انتقاد قرار می‌گیرند.
با این حال همه شرکت‌های توسعه‌گر هدف قرار نگرفته‌اند. معترضان در پشت پسیفیک پلیس (Pacific Place)، یک مرکز خرید لوکس در مرکز شهر هنگ‌کنگ، تجمع کردند. در طی یک اعتراض بزرگ در ۱۲ جون، صدها معترض به پشت درهای شیشه‌ای این مرکز پناه می‌بردند و این مرکز خرید را به‌عنوان انبار موقت تجهیزات اعتراض استفاده می‌کردند. یکی از معترضان بعداً از پسیفیک پلیس برای نجات جان آنان تشکر کردند و دیگران در فوروم‌های آنلاین از سوایر (Swire)، توسعه‌دهنده و مجری مرکز خرید که ریشه آن به دوران استعمار بریتانیا می‌رسد، تمجید کردند.
در تظاهرات دیگری در جولای – «راهپیمایی موهای نقره‌ای» سالخوردگان برای نشان‌دادن همبستگی با جنبش اعتراضی- پسیفیک پلیس به تظاهرکنندگان اجازه داد تا برای رسیدن به ادارات محلی دولتی از این مرکز خرید عبور کنند. کارکنان بااحترام رهبران معترضان را به درون مرکز خرید و بالارفتن از پله‌برقی‌ها راهنمایی می‌کردند و جمعیت برای این حمایت برای سوایر و پاسیفیک پلیس دست می‌زدند و هورا می‌کشیدند.
اما در روز یکشنبه (۲۱ جولای) همه چیز تیره و تار شد. گروه بزرگی از اراذل و اوباش مسلح تظاهرکنندگان و مردم عادی را به‌طور غیرمستقیم در ایستگاه قطار یون لونگ (Yuen Long) که یک حومه نزدیک مرز چین است، مورد ضرب و شتم قرار دادند. مانند بسیاری از ایستگاه‌های قطار در هنگ‌کنگ این ایستگاه به‌طور مستقیم به یک مرکز خرید دسترسی دارد – که توسط سان هونگ کای ساخته شده است- و بعدها عکس‌ها نشان می‌دهد که لکه‌های خون روی کف این مرکز خرید باقی مانده بود. روز بعد، هم‌زمان با شایعاتی مبنی بر خشونت شدید برنامه‌ریزی‌شده ، تمام فروشگاه‌های این مرکز خرید از اوایل بعدازظهر تعطیل شدند و تمام محله شبیه شهر ارواح شده بود. یوهو تاون (Yoho Town)، مرکز خرید مورد نظر، پس از حملات بیانیه‌ای منتشر کرد و گفت که این واقعه «شوک‌کننده و تأسف‌بار» بود و افزود که به محض اینکه خشونت‌ها شروع شد کارکنان به‌سرعت با اداره پلیس تماس گرفتند اما این تماس‌ها بی‌پاسخ ماند.
….
چو می‌گوید: «اهداف این اعتراض‌ها بسیار سیال و در حال تغییر است و مکان‌های اعتراض نیز متغیر است و در حال حاضر مراکز خرید یکی از آن‌هاست».