زنان در مصر گرافیتی کار می‌کنند
گزارش از فرانس۲۴ - این گزارش بخشی از کنش‌های زنان پس از انقلاب ناموفق مصر را نشان می‌دهد. کنش‌هایی که اگرچه دامنه تاثیرشان اندک است، اما نشان می‌دهد که جامعه مصر ضدانقلاب نظامیان را پایانی بر مبارزه دامنه‌دار برای برابری نمی‌داند. بررسی نقش و تاثیر زنان مصر در ماه‌ها و روزهای منتهی به انقلاب، هنوز اهمیت دارد؛ چرا که نشان می‌دهد خاورمیانه گزینه‌های دیگری هم برای ادامه دادن دارد.
هنر خیابانی در مصر، که از زمان سال ۲۰۱۱ بسیار پرطرفدار بود، اغلب توسط مردها خلق و اجرا شده است. هرچند زنان مصری نیزاز سال ۲۰۱۳ پیوستن به این حرکت را شروع کردند، به ویژه از طریق گروه «زنان بر دیوار»؛ گروهی که با فراخوان کمپین گرافیتی، به مردم سراسر کشور در ارتباط با مشکلاتی که زنان مصری با آن روبرو هستند، آموزش می‌دهد.
ما این کار را انجام می دهیم تا علیه فشارهای اجتماعی و تحقیر روزانه ای که زنان از آن رنج می برند، اعتراض کنیم.در دسامبر سال ۲۰۱۲ که این گروه آغاز به کار کرد، فقط ۲۰ هنرمند عضو آن بودند، اما امروز این گروه متشکل از ۶۰ هنرمند و هزاران زن است. برای این زنان اثرگذاری در فضای عمومی بسیار مهم است. به گفته مرکز حقوق زنان مصر، بیش از ۸۰ درصد زنان مصری در خیابان مورد خشونت جنسی قرار می گیرند.
ویژگی برجسته آثار این جمع، حضور چهره‌های فرهنگی و سیاسی شناخته شده، و هدف آن ایجاد بحث و گفتگو در ارتباط با نقش زنان در جامعه مصری است. این پروژه زاییده افکار نویسنده سوئدی «میا گرونداهل» است که به مدت یک سال‌ونیم گرافیتی‌های مصر را زیرنظر گرفت و کتابی به نام «انقلاب گرافیتی» نوشت. او هنرمندانی را که ملاقات کرده بود به یکدیگر معرفی کرد، و پروژه «زنان بر دیوار» ( سیت ال حتا – به عربی) را با کمک مالی بخش توسعه فرهنگی دانمارک پایه‌گذاری کرد.
فجر سلیمان، نقاشی است که در قاهره زندگی می‌کند. او در پروژه « واو» در شهر منصوره هم شرکت کرده بود. او می‌گوید: « من به عنوان یک هنرمند با تکنیک‌های گرافیتی آشنایی دارم. اما این یکی با نقاشی روی بوم تفاوت دارد. وقتی گرافیتی می‌کشم همه چیز درباره دست یافتن به بیننده است، که می‌تواند هیچ کس باشد! با نقاشی بر روی بوم می‌توانم کنایه بزنم، با استعاره منظور خودم را بیان کنم، اما با گرافیتی باید مطمئن باشم همه می‌توانند بلافاصله پیام را دریافت کنند. وقتی ما به یک شهر می‌رویم، با زنان مجموعه به مدت دوروز منطقه را می‌گردیم و ایده‌های دیواری را به بحث می‌گذاریم. ما سعی می‌کنیم دیوارهای صیقلی و تقریبا بلند را پیدا کنیم تا بتوانیم تصویر بزرگی روی دیوار خیابان‌های شلوغ بکشیم. البته بعضی از رهگذران به ما می‌خندند و گاهی توهین می‌کنند. به طور معمول وقتی زنان در مصر تلاش می‌کنند کاری در فضای عمومی انجام دهند، با آن‌ها این رفتار را می‌کنند. برای مقابله با همین رفتار ما پروژه‌مان را آغاز کردیم. گرافیتی‌های ما معمولا در ارتباط با خشونت جنسی است که مشکل بزرگ ما در مصر است. ما همچنین دیدگاه‌های مردسالارانه را که جامعه به ما تحمیل می‌کند، محکوم می‌کنیم؛ مردها حق دارند تصمیم بگیرند چه زمانی از خانه خارج شوند و یا چه شغلی داشته باشند، اما ما نمی‌توانیم. من باور دارم اگر نقش زنان در جامعه مصری دوباره ارزیابی شود بسیاری از مشکلات حل خواهد شد.»
با گرافیتی همه پیام مشابهی دریافت می کنند حتی کسانی که نمی خواهند این پیام را بگیرند.آنجی بگلا فعال حقوق زنان است. او از طریق «میا گرونداهل» با پروژه زنان بر دیوار آشنا شده است. او می‌گوید: « ابتکارات محلی پیش از این جای خود را در قاهره پیدا کرده بود ( مانند گروه هنری نو نیوسا) اما « واو » اولین پروژه ملی است که هنرمندان گرافیتی مصر را گرد هم آورده است. هنرمندان ما بین ۱۷ تا ۳۵ سال سن دارند و با پیشینه‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی دور هم جمع شده‌اند. چیزی که ما را به گرافیتی جذب کرد قابل دسترس بودن آن بود. رهگذران در خیابان می‌توانند توقف کنند و با هنرمند صحبت کنند، نیازی نیست آن‌ها به فضاهای بسته مانند موزه و یا گالری بروند تا بتوانند اثر را تماشا کنند. هرکس آن را ببیند پیام یکسانی دریافت می‌کند، حتی کسانی که لزوما نمی‌خواهند آن پیام را دریافت کنند، و حتی گاهی مردم درست متوجه نمی‌شوند. در«منصوره» یکی از اولین نقاشی‌های دیواری توسط ساکنان دوباره رنگ شد، زیرا فکر کرده بودند که این نقاشی وندالیسم است (وندالیسم، نوعی ناهنجاری اجتماعی محسوب می‌شود که افراد اقدام به تخریب فضاها و اماکن عمومی می‌کنند، ولی درواقع برای نقاشی روی این دیوارها مجوز کسب شده است).
زنان هنرمندی که از حضور در خیابان و نقاشی در آن هراسی نداشتند، مورد آزار و اذیت مداوم و مستمر قرار گرفتند، به خصوص در قاهره. اما بیایید رک باشیم؛ یک زن نمی‌تواند تلاش کند تا به تنهایی کاری را در مصر انجام دهد. اما ما می‌دانستیم که آن‌ها با این جمع که مردان هم در آن حضور دارند، در امان هستند. هدف ما کمک به زنان، و در نگاه کلی مردم مصر، برای اصلاح و بهبود محیط زندگی‌شان است و صبر نمی کنیم تا دولت این کار را برای‌شان انجام دهد. زیباسازی فضای عمومی، خوش‌آیند و چشم‌نواز کردن آن ، بهترین راه جلب توجه مردم و هم‌زمان راه خوبی برای به دست آوردن تحسین آنان است.