«مردم خودشان نخواسته‌اند بیمه شوند»

معاون بیمه و خدمات سلامت سازمان بیمه سلامت از وجود ۶ تا ۸ میلیون نفر فاقد بیمه تنها در حاشیه شهرها خبر داده است. این مقام مسئول مدعی است که علت بیمه‌نشدن این افراد این است که خود این افراد از خدمات بیمه استفاده نکرده‌اند و در «در قوانین بالادستی» تمهیداتی برای بیمه حاشیه‌نشینان شهری در نظر گرفته شده است. 

چند سال پیش هم مدیرکل بیمه‌گری سازمان بیمه سلامت ایران اعلام کرده بود که افراد بی‌خانمان برای دریافت دفترچه بیمه با کارت ملی خود به «وبسایت» سازمان بیمه مراجعه کنند. حالا نیز معاون بیمه و خدمات سلامت دوباره بیمه‌نبودن حاشیه‌نشین‌ها را به ناشی قصور ایشان، و نه در دسترس‌نبودن خدمات گذاشته‌ است.

طرح سلامت در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی شروع به کار کرد اما با تامین نشدن و کسری منابع نظام سلامت شکست خورد. حال به گفته مهدی‌ رضایی در طرح جدید همه افراد شامل بیمه رایگان خواهند شد و دولت به سراغ بیمه‌نشده‌ها خواهد رفت. 

این گفته‌ها در حالی‌ست که دولت‌ها و سازمان‌های بیمه در سال‌های گذشته به طرق مختلف از ارائه خدمات درمانی رایگان سرباز زده‌اند. همین چند روز پیش اعلام شد که بیمه کارگران ساختمانی در صورت پرداخت نشدن ظرف سه‌ماه باطل می‌شود. 

از سوی دیگر، با کاهش خدمات بیمه و قراردادهای موقت بسیاری از افراد ناچار به پرداخت هزینه بیمه به طور شخصی هستند. برای نمونه بازنشستگان ۵۰ درصد از خدمات درمانی خود را با پرداخت حق بیمه شخصی از بیمه‌های خصوصی دریافت می‌کنند. 

به علاوه، با کاهش سطح خدمات درمانی و بی‌اعتبار شدن دفترچه‌های بیمه بخش بزرگی از هزینه‌های درمانی کسانی که دارای بیمه‌های تامین اجتماعی و تکمیلی هستند از سوی شرکت‌های بیمه تامین نمی‌شود. کمبود ظرفیت بیمارستان‌های دولتی موجب می‌شود بیماران به ناچار در بیمارستان‌های خصوصی پذیرش شوند که مساوی با هزینه‌های گزاف درمانی است. 

بر اساس «اصل ۲۹ قانون اساسی» قانونگذار تاکید کرده که «بهره‌مندی از تامین اجتماعی حقی است، همگانی». و تامینِ اجتماعیِ فراگیر، تماما جزء وظایف حاکمیتی دولت است و دولت باید آحاد جامعه را تحت پوشش تامین اجتماعی ببرد. اما دولت‌های مختلف بخش قابل توجهی از وظیفه‌ی خود را بر دوش سازمان تامین اجتماعی انداخته‌اند. هزینه این مسئله متوجه کارگران شاغل در اقتصاد غیررسمی، دستفروشان، بی‌ثبات کاران، کولبران، کودکان کار، مهاجران، کارگران جنسی و اقلیت‌ها شده که حتی دفترچه بیمه هم ندارند.