ظهور «اومیکرون»؛ گونه خطرناک جدید ویروس کرونا

از صبح دیروز تا کنون با ظهور گونه جدید جهش یافته ویروس کووید-۱۹ جهان به هراس روزهای آغازین پاندمی کرونا بازگشته است. گونه B.1.1.529 که سازمان بهداشت جهانی آن را «اومیکرون» نامیده است با ۵۰ جهش نسبت به گونه اول ویروس کووید-۱۹ برای اولین بار در روزهای اخیر در بوتسوانا و آفریقای جنوبی کشف و تا کنون در هنگ‌کنگ، بلژیک و اسراییل گزارش شده است. سازمان بهداشت جهانی «اومیکرون» را گونه‌ای «نگران‌کننده» نامیده چون تعداد بسیار بالای جهش‌های آن به آن امکان گسترش سریع‌تر از گونه‌ی دلتا و امکان بی‌اثر کردن واکسن‌ها و بیماری پیشینی را داده است.

به دنبال گسترش نگرانی‌ها پس از انتشار گونه اومیکرون بسیاری کشورها از جمله آمریکا، اتحاده اروپا، انگلستان و ژاپن ورود مسافران از کشورهای جنوب آفریقا را ممنوع کرده‌اند. دیروز بازارهای سهام نقاط مختلف دنیا کاهش شدید داشته و قیمت نفت خام در بازارهای جهانی نزدیک به ۱۱٪ سقوط کرد. از ۵۰ جهش گونه اومیکرون ۳۲ جهش در شاخه‌های پپروتئینی ویروس هستند که به آن امکان اتصال و نفوذ به سلول‌های بدن و فرار از دست آنتی‌بادی و سلول‌های تی ناشی از واکسن یا بیماری پیشینی را می‌دهد.

کمپانی‌های واکسن‌سازی گفته‌اند برای اینکه مشخص شود اثر اومیکرون بر واکسن‌های موجود چقدر است چند هفته زمان لازم است و تولید واکسن جدید پس از آن چند ماه زمان خواهد برد.

گفتنی است که پیش از این مختصصان نسبت به توزیع ناعادلانه واکسن و میزان بسیار اندک واکسیناسون در کشورهای فقیر به ویژه در آفریقا هشدار داده بودند و آن را نه تنها خطری برای این کشورها که برای همه جهان می‌دانستند. عدم دسترسی به واکسن در کشورهای فقیر جهان در حالی که کشورهای ثروتمند اکنون در حال تزریق دوز سوم به جمعیت خود هستند بستر مناسبی برای جهش ویروس فراهم کرده است. جهش گونه اومیکرون در جنوب آفریقا با نرخ واکسناسیون کمتر از ۱۰٪ اتفاق افتاده است.

گفتنی است که در سال جاری آفریقای جنوبی و دیگر کشورهای فقیر در سازمان تجارت جهانی درخواست لغو حق مالکیت معنوی واکسن کووید و انتقال تکنولوژی تولید آن به کشورهای دیگر را داده بودند که این درخواست توسط کشورهای اروپایی و انگلستان و با بی‌تفاوتی آمریکا وتو شده بود. کشورهای غربی چنین درخواستی را در تضاد با منافع صنایع دارویی خود می‌دانند.

حال با ظهور اومیکرون در کشورهای غربی هراس سال ۲۰۲۰، مرگ و میر گسترده و بستن اجتماع دوباره بازگشته است اما در عوض کمپانی‌هایی همانند فایزر و مدرنا تا کنون از فروش واکسن‌های خود میلیاردها دلار سود کرده‌اند و همه دنیا را گروگان انحصار خود در تکنولوژی تولید واکسن کرونا گرفته‌اند.