قانون «حمایت از خانواده» حریف مشکلات معیشتی میشود؟
قانون «حمایت از خانواده و جوانی جمعیت» در مجلس تصویب شد و رئیس مجلس از تعداد ۳ فرزند دلخواه برای زنان متاهل در بازه سنی ۱۵ تا ۴۹ سال صحبت کرده است؛ به نظر میرسد بر اساس این قانون، افراد جامعه به دو دسته متاهلین و مجردها تقسیم شده و «خانوادهها در اولویت تسهیلات مسکن، مشوقهای اقتصادی، تسهیلات آموزشی و تسهیلات شغلی» قرار میگیرند.
قالیباف در مورد این طرح گفته «بر اساس یکی از گزارشهای پژوهشکده آمار، تعداد فرزندان دلخواه زنان متاهل در بازه سنی ۱۵ تا ۴۹ سال، حدود سه فرزند بوده و این بدان معناست که در شرایط فعلی میان تعداد فرزندان دلخواه و نرخ باروری فاصلهای معنی دار حتی تا دو برابر وجود دارد و مادران، علیرغم میل به فرزندآوری به دلیل حمایتهای ناکافی، بیتوجهی سیاستگذاران و فشارهای اجتماعی و اقتصادی از آوردن فرزند بیشتر پرهیز میکنند.»
اشاره رئیس مجلس به مشکلات اقتصادی در شرایطیست که بر اساس اعلام مقامات رسمی ۳۳ درصد از جمعیت ایران زیر خط فقر به سر میبرند و خط فقر از ۹۵۰ هزار تومان در سال ۹۰ به ۱۰ میلیون تومان در سال ۹۹ افزایش پیدا کرده است. در همین بازه زمانی نسبت طلاق به ازدواج نیز دو برابر شده است؛ در دهه اخیر ازدواج با کاهشی ۳۶ درصدی مواجه بوده و طلاق ۲۸ درصد افزایش پیدا کرده است.
در زمینه باروری نیز اطلاعات مرکز آمار ایران نشان میدهد در ۵۸ درصد از استانها در سال ۹۹ «باروری کمتر از سطح جانشینی» یعنی بین ۱/۵ تا ۲/۱ فرزند و در ۱۶ درصد از استانها «باروری بسیار پایین» یعنی ۱/۳ فرزند و کمتر از آن بوده است؛ بر اساس این آمار تهران به همراه سمنان، البرز، مازندران و گیلان ۵ استان با میزان باروری «بسیار پایین» و سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خوزستان و یزد ۴ استان با میزان باروری «بالاتر از سطح جانشینی» بودهاند. آماری که مسئولان آنرا «نگران کننده» و «زنگ خطر» خواندهاند.
در دو دهه اخیر با کاهش نرخ باروری در ایران سیاستهایی در راستای تغییر وضعیت اجرا شده که حذف توزیع رایگان اقلام پیشگیری از بارداری در شبکههای بهداشت، ممنوعیت وازکتومی، ممنوعیت وسایل پیشگیری از بارداری در مناطق عشایری، قوانین مربوط به سقط جنین و در آخرین اقدام معرفی زنان با تست مثبت بارداری به دادگستری از این دست تصمیمات بوده است.
از سوی دیگر با اینکه در اغلب کشورهای دنیا ازدواج کودکان زیر ۱۸سال غیرقانونی است، حداقل سن ازدواج دختران طبق قانون ایران ۱۳ سال است و همین محدودیت قانونی نیز در عمل رعایت نمیشود. بر اساس آمار منتشرشده «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران» از سوی مرکز آمار ایران، در بهار سال ۹۹ بالغ بر هفت هزار ازدواج دختربچه ۱۰ تا ۱۴ ساله و یک ازدواج دختربچه کمتر از ۱۰ سال به ثبت رسیده است.
آمارها نشان میدهد هر ۲۰ دقیقه در سراسر جهان یک دختر نوجوان بهدلیل مشکلات بارداری یا وضع حمل در سن پایین جان خود را از دست میدهد، اما از نظر معاون زنان ریاست جمهوری «شرط سنی ملاک کودکهمسری نیست».