کاهش ۷۰ درصدی برنامههای غربالگری سرطان
مدیرکل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت نسبت به افزایش ابتلا به سرطان در کشور هشدار داده و پیشبینی کرده که در آینده بیماریهای غیرواگیر افزایش پیدا خواهد کرد؛ بنابر اظهارات افشین استوار «اجرای برنامه غربالگری برخی از انواع سرطانها مانند سرطان پستان، رودهبزرگ و دهانه رحم بیش از ۷۰ درصد کاهش پیدا کرده است».
او به همشهری گفته «ما از سالهای بعد شاهد شیوع انواع بیماریهای غیرواگیر خواهیم بود، بنابراین خطر و عواقب کرونا در شیوع بیماریها هماکنون جدی نیست و خطر اصلی مربوط به دوران پساکروناست. البته پیامدهای کرونا باعث شده افراد در سطحهای بالاتری از بیماری خود قرار بگیرند و گزارشها هم حاکی از آن است که در دوران کرونا با موارد پیچیدهتری از انواع سرطانها مواجه میشویم».
استوار هشدار داده «تنها ۴ هفته تأخیر در تشخیص سرطانی مانند پستان، بهشدت بر عواقب درمان آن تأثیر میگذارد. از سوی دیگر، عوامل خطر دیگر بر افزایش شیوع سرطان در جامعه تاثیر دارد؛ مثل کمتحرکی، چاقی، تغذیه نامناسب و.. که از عوامل بروز ابتلا به سرطان هستند و در دوران شیوع کرونا، افزایش داشتهاند. به همین دلیل احتمال زیادی وجود دارد که در آینده میزان ابتلا به سرطان در کشور افزایش پیدا کند».
با همهگیری کرونا سهم بیماریهای قلبی – عروقی، سرطانها، بیماریهای کلیوی، بیماریهای مزمن تنفسی، فشار خون، دیابت و بیماریهای مغز و اعصاب در مرگ افراد بالا رفت؛ تا جاییکه به گفته مدیرکل دفتر مدیریت بیماریهای غیرواگیر وزارت بهداشت، ۴۰ درصد فوتیهای کرونا به بیماریهای غیرواگیر مبتلا بودند. استوار گفته «در این مدت، اجرای برنامههای کنترل فشارخون و دیابت هم با اختلالات جدی مواجه شد».
بهویژه در ماههای ابتدایی شیوع کرونا و با اختصاص بسیاری از مراکز درمانی به مبتلایان کرونا و تبدیل بخشهای غیرمرتبط به کرونا به آیسییوی کرونا، بیماران زیادی برای گرفتن خدمات درمانیشان معطل ماندند. در نبود فضاهای درمانی کافی، بسیاری از بیماران در سایه هراس از ابتلا به کرونا، به مراکز درمانی و حتی مطبها مراجعه نمیکردند؛ امری که منجر به عقبافتادن بسیاری از معاینهها و حتی تشدید بیماریهای قبلی افراد شد.
پیشتر یک عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی مازندران، گفته بود «اولین اقدام روزهای اول کرونا تخلیه مرکز جامع سرطان مازندران و اختصاص آن به کووید۱۹ بود. بیماران مبتلا به سرطان زیادی بیتخت ماندند یا به بخشی منتقل شدند که فاقد حداقل استانداردهای لازم برای مراقبت از این بیماران و در نتیجه شاهد آمار بالای مرگ و میر در این گروه بودیم».
همهگیری کرونا باعث شد ضعفهای بخشهای مختلف سیستم درمانی کشور بیش از پیش مشخص شود؛ رئیس کل سازمان نظام پرستاری چندی پیش از کمبود ۱۰۰ هزار نیروی پرستاری در مراکز درمانی خبر داد و اتحادیه واردکنندگان تجهیزات پزشکی اعلام کرد «۲ تا ۳ سال دیگر، ناوگان تجهیزات تشخیصی و درمانی در ایران از رده خارج میشود و مراکز درمانی دچار مشکل میشوند.» رییس انجمن مراقبتهای ویژه چند ماه پیش گفت «سیستم درمانی کشور همین حالا هم فروریخته است».