بانکهای ملت، صادرات و تجارت بزرگترین مالکان خانههای خالی هستند
آمار رسمی داراییهای ثابت و تملیکی بانکها که در قالب اطلاعیه «افشای فهرست زمین و ساختمان» روی سایت کدال قرار گرفته، نشان میدهد بانکهای ملت، صادرات و تجارت از بزرگترین مالکان خانههای خالی هستند.
روزنامه فرهیختگان در گزارشی خبر داده «اطلاعات ارائه شده ۱۸ بانک بورسی نشان میدهد که در پایان سال ۱۳۹۹ تقریبا ۴ درصد از دارایی ۱۸ بانک به ارزش ۱۲۱ هزار میلیارد تومان به بخش املاک و مستغلات اختصاص دارد».
بانکهای موردنظر چیزی در حدود ۱۴ هزار فقره زمین و ساختمان با کاربریهای متفاوت اداری، تجاری، مسکونی، کشاورزی و… به ابعاد ۳۷ میلیون مترمربع دارند که ۹۶۲۹ فقره آن داراییهای ثابت بوده و ۴۱۰۷ فقره نیز داراییهای تملیکی است که بانکها در ازای عدمپرداخت اقساط مشتریان خود آنها را به تملک خود درآوردهاند.
براساس این آمار رسمی بانک ملت با ارزش دارایی معادل ۷۶۸/۰۸۷ میلیارد تومان بزرگترین مالک بانکی زمین و ساختمان است. بعد از بانک ملت، بانکهای صادرات با دارایی ۵۲۷/۰۲۶ میلیارد تومانی و بانک تجارت با دارایی ۳۹۱/۰۶۹ میلیارد تومان بزرگترین مالکان هستند و بانکهای پاسارگارد و پارسیان نیز در رتبههای بعد قرار میگیرند. بانک ملت ۱۸۷۲ دارایی ثابت، تملیکی و غیرتملیکی را در اختیار دارد و بانک صادرات ۲۵۱۹ زمین و ساختمان و سرقفلی از آن خود دارد.
پیش از انتشار این آمار نیز برخی کارشناسان گفته بودند «بانکها و شرکتهای سرمایهگذاری وابسته به آنها، مالکان بزرگ خانههای خالی هستند. بانکها با بنگاهداری در بخش مسکن و مستغلات همچنین نهادهای وابسته به نیروهای نظامی این نقش را ایفا میکنند. آنها با تشکیل موسسات اعتباری به نوعی وارد بنگاهداری در بخش املاک و مستغلات شدند».
در بازه زمانی سالهای ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۹ بازار ملک ایران ابتدا با رکود سنگین و بعد از آن با جهش تورمی مواجه شد و اگرچه ارزش داراییهای بانکها نیز در این سالها افزایش داشته است، اما امکان فروش و نقدشوندگی این داراییها بسیار پایین است؛ از سوی دیگر نیز بانکها با توجه به تورم حاکم بر اقتصاد ایران، از فروش این داراییها سرباز زدهاند.
مالیات بر خانههای خالی ازجمله سیاستهایی است که دولت ادعا میکند برای کنترل نرخ مسکن بکار میگیرد؛ سال ۹۸ وزیر وقت مسکن از قطعی شدن مالیات بر خانههای خالی خبر داد ولی سال ۹۹ رییس اتحادیه مشاوران املاک گفته بود دولت و بانکها علاقهمند نیستند مصوبه دریافت مالیات از خانههای خالی اجرایی شود، چون وابستگان دولت صاحبان این خانهها هستند.