حذف برخی رشتههای هنری در دانشگاهها
چندین رشته در دانشگاهها امسال، با کاهش ظرفیت یا حتی حذف کامل از چرخه پذیرش دانشجو مواجه شده و در میان آنها رشتههای هنری بیش از سایر رشتهها در تیررس این حذف و کاهش ظرفیت قرار گرفتهاند.
روزنامه همشهری در گزارشی، خبر داده که برای سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱، کدرشتههایی نظیر رشته باستانشناسی از مجموعه رشتههای دانشگاه محقق اردبیلی، رشتههای کتابت و نگارگری دانشگاه شاهد، رشته ادبیات نمایشی از دانشگاه دامغان و رشته آموزش زبان انگلیسی از مجموعه رشتههای دانشگاههای شهرکرد و رازی کرمانشاه حذف شده است. سایر دانشگاهها هم از حذف و کاهش ظرفیت در برخی رشتهها در امان نبودهاند.
دانشگاههایی مانند دانشگاه ارومیه در رشتههای مرمت بناهای تاریخی و نقاشی با کاهش ۳۰ درصدی ظرفیت، بیرجند در رشته صنایعدستی با کاهش ۴۵ درصدی ظرفیت، سمنان در رشتههای صنایعدستی، فرش و مرمت بناهای تاریخی با کاهش حدود ۵۰ درصدی ظرفیت، دانشگاه صداوسیما با کاهش نزدیک ۳۰ درصدی ظرفیت رشته کارگردانی تلویزیونی و هرمزگان با کاهش ۳۰ درصدی ظرفیت پذیرش رشته صنایعدستی مواجه شدند.
از آن طرف ظرفیت پذیرش روزانه باآزمون ۳رشته پرطرفدار گروه پزشکی شامل رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی در بیشتر دانشگاههای علومپزشکی کشور روند افزایشی داشته است؛ بهطوریکه امسال از ظرفیت ۵۹هزار و ۳۳۶ نفری پذیرش در گروه علوم تجربی در رشتههای باآزمون حدود ۱۴ درصد به ۳رشته پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی اختصاص یافته است.
این نکته نشان میدهد، سیستم آموزشی نه مبتنی بر علاقه و ایجاد بازار کار متناسب با علایق افراد بلکه مبتنی بر کسب سود و رشتههای درآمدزا اقدام به توزیع ظرفیت دانشگاهی می کند. از سوی دیگر این رویکرد بر شکاف و منزلت اجتماعی متفاوت رشتههای مختلف در جامعه(پزشکی، فنی، نظری و هنری) دامن زده و بهجای حل مساله سراغ پاککردن صورت مساله یعنی حذف برخی رشتههای تحصیلی رفته است. البته در انتخاب رشتههایی که بهنوعی آنها را «بیفایده» میداند، باز اولویتبندی داشته و رشتههایی را حذف کرده یا ظرفیت آنها را کاهش داده که سهم زنان در آنها بیشتر است.
مثلا برخی دانشگاهها نظیر دانشگاه هنر شیراز اعلام کردهاند، رشتههایی نظیر ادبیات نمایشی، ارتباط تصویری، باستانشناسی و موزه که قبلا در پذیرش آنها هیچگونه محدودیت جنسیتی نبوده، امسال ظرفیت پذیرش بهطور مساوی بین داوطلبان زن و مرد تقسیم میشود. در واقع با این تصمیم هر متقاضی زن حتی در صورت کسب نمره قبولی، به دلیل تقسیم جنسیتی ظرفیت پذیرش دانشگاه، ممکن است از تحصیل در آن رشته محروم شود.
حذف و کاهش ظرفیت برخی رشتهها در دانشگاهها در حالی اتفاق افتاده است که در روزهای گذشته اعلام شده بود نیمی از کنکوریها با وجود مجاز بودن، انتخاب رشته نمیکنند و خیلی از صندلیهای دانشگاهی در کشور مشتری ندارند. اما با بررسی کدرشتههای تحصیلی دانشگاهها به نظر میرسد، تصمیمگیران نظام آموزشی به صورت هدفمند دست به حذف و کاهش ظرفیت برخی رشتهها زدهاند. همچنان که تیزی این قیچیکردنها، به صورت واضحی به رشتههای هنری رسیده و مسئولان در وزارت علوم به دنبال کاهش سهم عرصه هنر از فضای آموزشی دانشگاهها هستند. پیشتر نیز شاهد اتخاذ چنین سیاستهایی مانند حذف رشته تئاتر و سینما از برخی دانشگاهها و هنرستانها بودهایم.