خشکسالی در سیستان و بلوچستان سهم‌گین خواهد بود
امسال برای ایران سالی خشک خواهد بود. کاهش بارندگی تا همین‌جا هم به کشاورزی کشور صدمات مالی بسیار وارد کرده است. اما سیستان و بلوچستان به عنوان استانی که تا پیش از این‌هم با مشکل آب شرب روبرو بود، سالی بسیار سخت را پیش‌رو خواهد داشت. محسن حیدری مدیر کل هواشناسی این استان در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «از ابتدای سال زراعی تا کنون تنها ۱۴.۳ میلیمتر باران در استان باریده که ۹ میلی متر آن در دو هفته اخیر دریافت شده است. سیستان و بلوچستان اکنون حدود ۷۰ میلیمتر کسری بارش نسبت به شرایط طبیعی دارد و کم‌بارش‌ترین استان کشور در هفت ماه اخیر بوده است.»
اما هفتاد میلیمتر کسری بارش برای استان خشکی همچون سیستان و بلوچستان عدد بالایی محسوب می‌شود. بر اساس داده‌های بلند مدت، ماه‌های پیش رو کم‌بارش‌ترین ماه‌های سال زراعی در استان است که ارتفاع بارش در برخی ماه‌ها نزدیک به صفر است. درست است که خشکسالی و کم‌بارشی از ویژگی‌های اقلیمی سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود اما کم‌بارشی هفت ماه سال زراعی استان در ۵۰ سال اخیر بی‌سابقه بوده است. ناپایداری شرایط بارش استان و نوسان زیاد آن ایجاب می‌کند که الگوی توسعه در این منطقه نباید بر محور کشاورزی استوار شود بلکه باید به سمت صنایع با نیاز آبی کم سوق پیدا کند.
این در حالی است که این استان تا پیش از این نیز با بحران دسترسی به آب شرب دست و پنجه نرم می‌کرد. بر اساس گفته‌های نماینده سیستان و بلوچستان، آب شرب ۱۸۵ روستای هنوز از شبکه قدیم تامین می‌شود که در زمان جهاد سازندگی حدودا ۳۰ سال پیش از طریق ۲ الی ۳ حلقه چاه کوچک تامین شده است. هیچ کدام از این ۱۸۵ روستا به صورت کامل لوله کشی نشده‌اند و همه خانوارها به آب شرب دسترسی ندارند. به طور مثال روستایی با ۲۰۰ خانوار تنها ۴۰ الی ۵۰ خانوار به آب شرب دسترسی دارند و ۱۵۰ خانوار دیگر فاقد آب شرب هستند و هنوز شبکه آبرسانی جدید برای آنها وارد مدار نشده است.
باید توجه داشت که مصافت بین روستاها در سیستان و بلوچستان بسیار زیاد است، این نماینده وضعیت دسترسی آب در جنوب استان را این‌گونه تشریح کرده است: « مردم با مشکل آب شرب که مهم‌ترین مشکل برای زندگی هر انسانی است در حوزه روستایی در جنوب استان سیستان و بلوچستان دست به گریبان هستند. تامین آب شرب برای مردم فقیر اینجا واقعا هرینه بر است چون دسترسی به آب در جاهای نزدیک وجود ندارد و باید از مسافت‌هایی بیش از ۵۰ کیلومتر آن طرف‌تر از محل زندگی‌شان با تانکر آب را حمل و به روستا منتقل کنند. کمبود ماشین آلات و هزینه‌های تامین آب کمر مردم را خرد کرده است.»
بحران آب در ایران تنها تحت تاثیر شرایطی چون تغییر اقلیم نیست بلکه سدسازی بی‌رویه نیز در برهم‌زدن تعادل زیست محیطی و به وجود آمدن دوره‌های خشکسالی نقش به سزایی دارد. در شرایطی که در شروع سال، استان‌های بسیاری در کشور با بحران خشکسالی دست و پنجه نرم می‌کنند ضرورت مدیریت منابع آبی فعلی کشور بیش از پیش حیاتی به نظر می‌رسد.