ماسک میتواند زندگی افراد را نجات دهد، سیاستهای حمایتی هم همینطور
ماسکِ صورت «نماد همهگیری» ویروسی است که ۳۵میلیون نفر را بیمار کرده و بیش از ۱ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده است.
الان تقریبا دو هفته است که تعداد مبتلایان جدید روزبهروز رکورد بالاتری ثبت میکند و به مرز ۴۰۰۰ مبتلا در روز رسیده است.
۲۶ استان از ۳۱ استان کشور در وضعیت قرمز قرار دارند. در این میان، نزدیک به نیمی از جانباختگان بر اثر ویروس کرونا در استان تهران بودهاند. ابتدای هفته جاری، رییس دولت به جلسه اضطراری ستاد ملی کرونا رفت تا راهی برای خاموش کردن این موج پیدا کنند. در این جلسه حسن روحانی، عامل اصلی برای فاصله گرفتن از «شر» ویروس و ابتلا به آن را «فرهنگ عمومی مردم» معرفی کرد و فرمان خود برای فاصله گیری از شر و افزایش فرهنگ عمومی کشور را صادر کرد؛ از این به بعد به دستور رییس جمهور اگر هر لحظه که بیرون از منزل بدون ماسک دیده شوید، باید ۵۰ هزار تومان جریمه به دولت پرداخت کنید. شکی نیست که ماسک میتواند کمک بسزایی در مقابله با وضعیت بحرانی کنونی ایفا کند، اما چرا دولت به جای تنبیه نقدی «متخلفان کرونا»، به اعمال سیاستهای حمایتی در برابر کرونا روی نمیآورد؟
ماسکِ صورت «نماد همهگیری» ویروسی است که ۳۵میلیون نفر را بیمار کرده و بیش از ۱ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده است. مقاله نیچر مطالعاتی که تاکنون در مورد ماسکهای صورت انجام شده است را به اختصار شرح میدهد و تاکید میکند که ماسک میتواند زندگی افراد را به روشهای مختلف نجات دهد. مطالعات اخیر نشان میدهد که ماسک احتمال انتقال و ابتلا به ویروس کرونا را کاهش میدهد. در ماه ژوئن خبر دو آرایشگر که نتیجه آزمایششان مثبت شده بود منتشر شد. آنها بیماری را به اعضای خانواده خود منتقل کردند، اما چون در هنگام کار ماسک جراحی یا پنبهای پوشیده بودند، هیچکدام از مشتریانشان بیمار نشدند. همچنین ماسک باعث کاهش دوز ویروسی میشود که ممکن است فرد مبتلا دریافت کند و در نتیجه شدت بیماری خفیف یا حتی بدون علامت باشد. اگر افراد به موارد خفیف مبتلا شوند، این امر میتواند به افزایش ایمنی در سطح جمعیت بدون افزایش بیماری شدید و مرگ کمک کند.
شواهد مستدل نشان داده است استفاده از ماسک پزشکی در بیمارستانها و مراکز درمانی انتقال ویروس را کاهش میدهد. هرچند برای ماسکهای پارچهای شواهد کافی وجود ندارد، اما آنچه مشخص است چند لایه پارچه، آن هم از انواع مختلف مثلا پنبه و ابریشم تاثیر بیشتری دارد و هرچه بافت پارچه سفتتر و متراکمتر باشد، بهتر است. تخمین زده میشود که ماسکهای جراحی و پارچهای چندلایه حدود ۶۷درصد در محافظت از فرد استفاده کننده موثرند؛ حتی بهترین ماسکها (ماسکهای ان۹۵ – N95) حدود ۹۰درصد از آئروسلهای ۰/۳میکرومتری ورودی را فیلتر میکنند.
نتیجه آنکه با ماسک هم فاصلهگذاری اجتماعی و کاهش تراکم در محیطهای سربسته و بدون تهویه کافی همچنان ضروری است و دولت تدبیر و امید باید تدابیر لازم برای امکان کاهش تراکم در این محیطها را ارائه کند. اما در فضاهای باز و کمتراکم که حفظ فاصله فیزیکی ممکن است، دلیلی برای استفاده از ماسک وجود ندارد، حتی در این شرایط ماسک میتواند مانع فعالیتهای فیزیکی که به سلامت افراد کمک میکند بشود نظیر دوچرخهسواری یا دویدن.
روز شنبه رییس جمهوری اعلام کرد کسی که در سطح تهران ماسک نزند ۵۰ هزار تومان جریمه میشود. وی همچنین افراد مبتلا به کرونایی که از قرنطینه خارج شوند را متخلف خواند و جریمه ۲۰۰ هزار تومانی برای آنها تعیین کرد. به نظر میرسد نیروی انتظامی و بسیج و ناظرین و بازرسان وظیفه شناسایی این جرم را بر عهده دارند و حتی ممکن است فرد متوجه حضور مامورین هم نشود اما با ذکر روز و نام خیابان جریمه دریافت کند. ماسک زدن از ۱۵ تیر تاکنون اجباری بوده است. حالا که بعد از بیش از هفت ماه از زمان شیوع بیماری در کشور، رئیسجمهوری که چهار ماه در برابر ماسک زدن مقاومت کرد، به سیاست تنبیهی و قوه قهریه روی آورده است دوباره باید این سوال را پرسید که چرا دولت سیاست حمایتی از جمله توزیع ماسک و انجام تست رایگان را انتخاب نمیکند؟ آیا این امکان اصلا وجود ندارد که به دلیل شرایط اقتصادی مردم نتوانستهاند ماسک تهیه کنند یا تست بدهند تا از بیمار بودنشان مطمئن شوند؟ سیاست حمایتی تنها به توزیع ماسک رایگان دلالت ندارد بلکه مشکل، گرانی تمامی خدمات و امکانات مرتبط به کروناست از جمله ویزیت پزشک، تهیه داروی مربوط به ویروس کرونا، آزمایشات لازم، وبستری شدن در بیمارستان. چرا سیاستها ناقص تنظیم میشوند و تلاشی برای کمک به حفظ فاصله فیزیکی در مکانهای عمومی و بهبود سطح پوشش بیمه و سقف تعهدات بیمهنامهها در مورد کرونا نمیشود؟ و چرا بازهم دولت کمبود بودجه را با تحمیل فشار مالی بیشتر بر مردم و دریافت جریمه نقدی دارد جبران میکند؟