انتشار اسناد کمک انگلستان به حذف تودهایها
بریتانیا درحذف و سرکوب اعضای توده به حکومت انقلابی ایران کمک کرد. به گزارش پایگاه اینترنتی روزنامه دیلی ماوریک اسنادی که به تازگی از ردهبندی محرمانه خارج شده نشان میدهند که چگونه بریتانیا به ایران کمک کرد تا آخرین گروه اپوزیسیون بازمانده را در سال ۱۹۸۳ (اردیبهشت ۱۳۶۲) از میان بردارد.
طبق این اسناد سرویس امنیتی بریتانیا، امآی ۶، با همکاری سیا لیستی از افرادی که منتسب به ماموریت برای شوروی در ایران بودند را در اختیار تهران قرار داد و از این اطلاعات برای محاکمه و صدور حکم سران حزب توده استفاده شد. فهرست اسامی ایرانیانی که منتسب به همکاری با شوروی بودند توسط «ولادیمیر کوزیچکین» در اختیار انگلیس قرار گرفت.
در خرداد ۱۳۶۱ ولادیمیر کوزیچکین، مامور اطلاعاتی کاگب – سرویس اطلاعاتی، امنیتی شوروی – از طریق مرزهای شمالی ایران به ترکیه گریخت و سپس به بریتانیا رفت و اطلاعاتش را در اختیار امآی۶ گذاشت. فرار او به بریتانیا، یکی از بزرگترین موفقیتهای سرویسهای اطلاعاتی غربی در جنگ جاسوسان در دو سوی دیوار آهنین در دهه ۱۹۸۰ بود. کوزیچکین که فارغالتحصیل زبان فارسی بود در سال ۱۹۷۴ برای کارآموزی به ایران اعزام شد. پس از یک سال که در معدن بافق و شهرهای دیگری مشغول کارآموزی بود به شوروی بازگشت و سپس در سال ۱۹۷۶ به عضویت کاگب درآمد. دو سال قبل از انقلاب دوباره به ایران آمد و این بار در پوشش مسئول امور کنسولی، در سفارت شوروی در تهران مشغول به کار شد. از جمله اطلاعاتی که او پس از فرار به بریتانیا در اختیار سرویسهای اطلاعاتی غربی گذاشت، بخشی از فعالیتها و اسامی اعضای حزب توده ایران بود.
اطلاعاتی که امآی۶ از کوزیکچین به دست آورد در اختیار سیا نیز قرار گرفت و سپس به تهران منتقل شد. در نتیجهٔ این اقدام، ایران بیش از هزار نفر از اعضای حزب توده را دستگیر و تعدادی را اعدام کرد و حزب توده هم منحل شد.
با این حال اسناد به دست آمده نشان میدهند که حمایت بریتانیا از برخورد با حزب توده تنها به دلیل مقابله با نفوذ شوروی در حین جنگ سرد نیست. مقامات انگلیسی از گرایش ایران به سمت شوروی هراسی نداشتند زیرا مطمئن بودند که حکومت ایران دشمن سرسخت کمونیسم است. در واقع از اسناد چنین برمیآید که انگیزه سیاسی انگلیس از چنین اقدامی بیش از آنکه نگرانی برای مسائل ژئوپلیتیک جنگ سرد و یا نفوذ اندک شوروی در ایران باشد، بیشتر خوشخدمتی نزد مسئولان جدید ایران بوده است.