جایزه طراحی به صندلی ضدگشادنشین
احتمالا یکی از بزرگ‌ترین معضلات زنان در حمل‌ونقل عمومی همین «گشادنشینی مردانه» است. حالا یک طراح هوادار حقوق زنان برای حل این معضل آستین بالا زده است.
«لیلا لورل» دانش‌آموخته رشته صنعت و طراحی سه بعدی دانشگاه برایتون، صندلی‌هایی طراحی کرده است که نشیمن‌گاه مثلثی شکل آن‌ها مردان را به بسته نگه داشتن پا در حالت نشسته ترغیب میکند و می‌تواند راه‌حلی برای آفت «گشادنشینی مردانه» باشد. هرچند که هدف این طراح بیشتر جلب توجه عموم به اشغال فضاهای عمومی توسط مردان بوده تا طراحی یک شی کاربردی. وی خود در اینباره می‌گوید:که این صندلی‌ها «به گونه‌ای کاملا تفننی و در عین حال واقعی، به یکی از معضلات زنان، عینیت جسمی می‌دهد.»
لورل این صندلی را در چارچوب طرح فارغ‌التحصیلی خود به نام «راه‌حل گشادنشینی مردانه» ساخته است. نوع دیگری صندلی هم برای زنان ساخته است که در وسط نشیمن‌گاه آن تکه‌چوب کوچکی است، به گونه‌ای که وقتی زنی روی این صندلی بنشیند تمایل پیدا میکند پاهایش را باز کند و فضای بیش‌تری اشغال کند.
طبق تعریف واژه‌نامه آنلاین آکسفورد «گشادنشینی مردانه» یعنی«عملی که مردان در حالت نشسته انجام می‌دهند و با باز کردن بیش از حد پا مزاحم افراد نشسته بر صندلی مجاور می‌شوند.»
لورل در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «کار طراحی من در چارچوب موج چهارم طرف‌داری از حقوق زنان معنا پیدا میکند. طرح «تبعیض جنسیتی روزمره» لورا بیتس، که بستری برای بیان تجارب زنان در برخورد با تبعیض جنسیتی است، منبع الهام مهم دیگری در طرح من بود. این صندلی‌ها را طراحی کردم و ساختم تا مشکلات نشستن مثل گشادنشینی مردانه را که می‌توانند خاص یک جنس باشند را مشخص کرده و این عرف اجتماعی را به چالش بکشم».
این طرح فمنیستی، توسط شرکت طراحی و تولید مبلمان بـِلموند به عنوان طرح برگزیده‌ی سال معرفی شد و مورد تقدیر قرار گرفته است. شرکت بلموند که زمینه کارش اداره هتل‌های مجلل و برنامه‌های تفریح است، می‌گوید در جستجوی طرحهایی است که با «دیدگاه‌های خلاقانه هوشمندانه را با ظاهر و حسی سنجیده شده و نیز کیفیت کار به نمایش گذاشته شده» ارائه شوند. هیئت داوران این جایزه بعد از اعلام کردن برنده گفت صندلی لورل «طرحی جسورانه و هدفمند دارد که در آن به نقش مهم فضای اطلاع‌رسانی، رفتار فردی و مشکلات اجتماعی امروز توجه شده است». لورل در مورد بردن جایزه گفت :«حسابی جا خوردم اما از این که برنده جایزه بلموند شدم خیلی خوش‌حالم و افتخار می‌کنم. امسال می‌خواهم با آن‌ها در زمینه طراحی همکاری کنم».
گفتنی‌ست که در حال حاضر مقابله با «گشادنشینی مردانه» در دستور کار بسیاری از شهرهای جهان قرار دارد. به عنوان مثال شرکت ترابری شهری (ای‌ام‌تی) مادرید در سال ۲۰۱۷ گشاد نشستن مردان روی صندلی‌های قطارها و اتوبوس‌ها را ممنوع کرده است و در تمام قطارها و دیگر خودروهایش تابلوهای جدیدی نصب کرده است که مردی نشسته روی صندلی قطار مترو را نشان می‌دهد که پاهایش را باز کرده، و علامت ضرب‌در بزرگی به نشانه ناپسندی این کار روی این تصویر نقش بسته است.
همچنین در سال ۲۰۱۴ در شبکه حمل و نقل نیویورک کارزاری با عنوان «داداش، لطفا پاهات رو جمع کن» به راه افتاد که موجب شد یک سال بعد پلیس نیویورک گشادنشینی را به عنوان تخلف لحاظ کند.
به نظر من هم این طرحها علی الرغم دلالتهای واقعی نباید همراه با بازنمایی خشم فروخورده زنها نسبت به مردها اجرا بشه. خشمی که شاید هم درست باشد اما بازنمایش آن در طرحهایی که حتی حرف درست و حقی را میزنند به نوعی باز تولید خشم و نوعی مقاومت در جنس تذکر گیرنده را ایجاد میکند. منظور اینکه تذکر امر ظریفی است و اگر ما قصد اصلاح را داریم بهتر است از جنسیتی کردن ( خاص کردن) آن بپرهیزیم.
یعنی امکان نداره که یک زن گشاد بشینه؟
یا یک مرد گشاد نشینه؟
اگه امکان داره، پس معنیش اینه که ما باید “مخالف گشاد نشینی انسانها” باشیم، نه اینکه “مخالف گشاد نشینی مردان” باشیم.
فاشیسم از یک کاسه کردن آدمها و حکم صادر کرد علیه اشون شروع میشه.