کارگران عراقی می‌گویند کارگران ایرانی باعث کاهش سطح دستمزدها شده‌اند
خبرگزاری ایلنا در گزارشی به بررسی موج مهاجرت کارگران ساختمانی از ایران به عراق پرداخته که در سال ۹۸ به‌طور محسوسی افزایش یافته است؛ بر اساس این گزارش و به نقل از یکی از کارگران ساختمانی که به عراق رفته «بنّاهای ایرانی در عراق به هر قیمتی می‌خواهند کار بگیرند. چند دفعه به چشم دیدم که از بناهای عراقی کتک خوردند. کارگران عراقی می‌گفتند اینها ارزان کار می‌کنند و قیمت‌ها را خراب کرده‌اند». یک استاد کار حدود ۳ برابر و یک کارگر ساده حدود ۲ برابر ایران در عراق درآمد دارد. کارگرانی که دوره‌های زمانی یک ماه تا ۴۰ روزه خانه و زندگی را رها می‌کنند تا در کربلا، بغداد، نجف، بصره و شهرهای دیگر عراق کار کنند و برخی هم طولانی‌تر می‌مانند.
از وقتی نوسانات ارزی کارگر ایرانی را به یکی از ارزان‌ترین کارگران در دنیا بدل کرده، موج سفرهای کاری کارگران ایرانی برای کار در عراق شدت گرفته است. مطابق آخرین محاسبات اعضای شورای عالی کار، سبد معیشت هر کارگر ایرانی در اردیبهشت ماه ۶ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان بوده است؛ در شرایطی که حداقل دستمزد کارگران در سال ۹۸ نهایتاً به ۲ میلیون تومان رسید و کارگر ساختمانی به دلیل رکود بازار مسکن از این هم کمتر می‌گیرد.
حداقل دستمزد کارگر عراقی در سال ۲۰۱۸ به ۳۵۰ هزار دینار افزایش یافته بود که حدوداً معادل ۲۹۰ دلار بوده است. در حالی‌که مزد کارگر ایرانی تا چند ماه پیش ۱۰۰ دلار و اکنون در نهایت به ۱۵۰ دلار افزایش یافته است. در عین حال با توجه به مقدار سبد معیشت در اردیبهشت ماه، دستمزد کارگر ایرانی لااقل باید ۴۸۱ دلار باشد.
گزارش ایلنا می‌گوید بازسازی مناطق ویران شده در جنگ سوریه هم یک بازار کار برای کارگران ساختمانی ایجاد کرده است؛ عباس شیری، بازرس انجمن صنفی کارگران ساختمانی قم، می‌گوید «امنیت کار ساختمانی و سرمایه‌گذاران در سوریه از سوی سپاه قدس کانالیزه و تأمین می‌شود و از طریق بسیج کارگری استان‌ها کارگران را مرتبط می‌کند تا هم امنیت جانی کارگران حفظ شود و هم اقداماتی برای بازسازی در سوریه انجام بگیرد».
انجمن‌های صنفی کارگران ساختمانی این روزها برای کاریابی در عراق به کارگران کمک می‌کنند؛ به گفته عباس شیری «هزینه نیروی کار ایرانی برای کارفرمای عراقی حدود دو سوم نیروی کار عراقی است. کارفرمای عراقی وعده‌های غذایی، خرج رفت و برگشت و اسکان و هزینه دو بار زیارت کارگران ایرانی را پرداخت می‌کند اما با تمام این اوصاف کمتر از کارگر عراقی برایش آب می‌خورد». این امر از یکسو باعث نارضایتی کارگران عراقی شده و از سوی دیگر یک سوم هزینه‌های نیروی کار را برای کارفرمای عراقی کاهش داده است. یکی از کارگران ساختمانی که مدتی در عراق بوده می‌گوید: چندی پیش بود که به چشم دیدم که تعدادی از کارگران عراقی با چند بنا دعوای شدیدی کردند. می‌گفتند ما مشکلی نداریم در عراق کار کنید اما قیمت نیروی کار را سرشکن نکنید. تصور کنید این کارگران وقتی قیمت کاشی ۸ دینار هست، با ۳ دینار همین کار را انجام می‌دهند. به خصوص در شهرهای شیعه‌نشین اگر ایرانی‌ها به قیمت کار کنند، عراقی‌ها مشکلی ندارند».
یک کارگر ساختمانی نیز گفته است «اینجا سرامیک کار و کاشی کار به ازای هر متر مربع ۲۰ هزار تومان می‌گیرد. بابت همین کار در عراق ۶ تا ۸ دینار می‌دهند که بین ۷۰ تا ۹۰ هزار تومان می‌شود. قاعدتاً کارگر ایرانی، کار در عراق را ترجیح می‌دهد. یک کارگر ساده روز مزد در ایران بین ۷۰ تا ۸۰ هزار تومان پول می‌گیرد که این قیمت در استانهایی مثل لرستان و مشهد و برخی مناطق به ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان هم می‌رسد. استادکاران نیز بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ تومان در ایران دستمزد دارند. با این حال یک استادکار روزمزد در عراق روزی ۳۰۰ هزار تومان و کارگر روزمزد بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ هزار تومان درآمد دارد. استاد کارِ متری نیز ماهانه ۱۰ تا ۱۵ میلیون تومان و کارگر مزدی ماهانه به‌طور متوسط ۵ میلیون تومان دستمزد می‌گیرد».
بازرس انجمن صنفی کارگران ساختمانی قم خواستار نظارت دولت بر روند کار کارگران ساختمانی در عراق شده است تا به گفته وی برخوردهای نامناسب با کارگران ایرانی صورت نگیرد.