«روزهای بد» در راه است

صدای هشدار تغییرات اقلیمی در سال‌های اخیر همواره شنیده می‌شد، اما شاید این صدا هیچ‌گاه به بلندی زمان کنونی، یعنی نیمه‌ی اول سال ۲۰۱۹ نبوده است. صدایی که با اطمینان می‌گوید روزهای بدی در راه است. بدی‌ای که شاید انسان و سایر موجودات هم‌وطنش، هیچ‌گاه به خود ندیده‌اند. روزهای بد، چیزهای از جنس توصیفی که ادیان ابراهیمی از جهنم دارند. این سرنوشتی است که انسان به تنهایی برای خودش و میلیون‌ها گونه‌ی جانوری دیگر رقم خواهد زد. اجماع بزرگی از دانشمندان حوزه‌های زیست محیطی با اطمینان از امکان حذف و انقراض بیش از یک میلیون گونه جانوری در آینده بسیار نزدیک می‌گویند. آینده‌ای که از حالا صدایش را می‌شنویم. این صداها گه‌گاه در تولیدات رسانه‌ای، شورش‌ها و گردهمایی‌های مردمی، ادبیات و سینما نیز به گوش می‌رسد.

فرست ریفورمد (اولین اصلاح‌شده)پا ساخته پال شریدر در سال ۲۰۱۷ است. بنای کلیسای فرست ریفورمد که خط اصلی داستان از آن می‌گذرد، در سال ۱۸۰۱ ساخته شده است. کلیسای خلوتی که کشیش جوانی اداره‌اش می‌کند مراجعان کمی دارد؛ گروه کوچکی از مردمان محلی و معدود گردشگرانی که به صورت گذرا از ساختمان آن دیدن می‌کنند. کشیش برای گردشگران از تاریخچه‌ پرافتخار کلیسا می‌گوید. که چطور از برده‌های فراری حمایت می‌کرده و چطور آن‌ها را در خود مخفی می‌کرده است. رویکرد کلیسا در سال‌های اولیه‌ استقلال امریکا نشان از زاویه‌ مترقیانه‌ متولیان‌اش داشته است. حالا اما محلی خلوت است، که قرار است در روزهای پیش‌رو، سالگرد تاسیس‌اش را در حضور شهردار و افراد متمول شهر جشن بگیرد. گره داستان آن‌جاست که یکی از مراجعین کلیسا، که دختر جوانی است، در خلال حرف زدن با کشیش به او می‌گوید که حامله است و همسرش که از فعالان مبارزه با تغییرات اقلیمی است، اصرار دارد که فرزندشان را سقط کند. دختر جوان از کشیش می‌خواهد که با همسرش حرف بزند. این‌طور است که در ابتدای داستان اولین قرار ملاقات میان کشیش کلیسای «اولین رفورمد» و فعال ناامید حوزه‌ محیط‌زیست گذاشته می‌شود.

«در سال ۲۰۵۰ بچه‌مون ۳۳ سال داره» این را مرد جوان، در حالی که لبخند تلخی بر لب دارد، به کشیشی که لحظه‌ای قبل بارداری همسرش را بهش تبریک گفته می‌گوید. ادامه می‌دهد که «می‌دونی دنیا در اون سال چطوری می‌تونه باشه؟» کشیش نمی‌داند. «دنیا داره به سرعت تغییر می‌کنه. یک سوم منابع طبیعی در طول عمر شما نابود شده. معدل دمایی ۳ درجه‌ی سانتیگراد بالاتره. ۴ خط قرمزه. اثراتش غیر قابل جبرانه. دانشمندان‌ها این رو می‌گن. مرکز ملی تحقیقات جوی INAR، موسسه‌ پست‌دام. تا سال ۲۰۵۰ ارتفاع ساحل شرقی آمریکا دو فوت بالاتره.» توضیح می‌دهد که در آینده‌ی نه چندان دور، مناطق زیادی زیر آب خواهد رفت. بیست درصد بنگلادش. ۵۰ درصد محصولات کشاورزی آفریقای جنوبی از دست خواهد رفت. همان‌طور که ذخیره‌های غذایی کشورهای غربی به شدت کاهش پیدا می‌کند. این مسائل روی وضعیت پناهنده‌ها، بیماری‌ها و همه‌چیز تاثیر خواهد گذاشت؛ «دوران بد شروع میشه و بعد، تغییرات بسیار سریع پیش میره. ساختار اجتماعی این بحران‌ها رو تحمل نمی‌کنه. این در آینده‌ دور نیست کشیش! تو زنده می‌مونی و این‌ها رو می‌بینی. بچه‌ من در چنین دنیایی قراره زندگی کنه. فرض بگیریم بچه‌ی من و مری یک دختر کوچولوئه، چطور اجازه می‌دید یک دختر کوچولو، سرشار از امید و افکار ساده‌لوحانه پا در چنین دنیایی بذاره که اون رو بدل به یک زن جوانی می‌کنه که در حالی که در چشم‌هات نگاه می‌کنه می‌پرسه تو که این‌ها رو می‌دونستی، چطور اجازه دادی؟»

کشیش تلاش می‌کند مرد ناامید را از افکار گناه‌آلودی که در ذهن دارد دور کند. برایش از امید می‌گوید. از امکان‌هایی که انسان با تولد پیش روی جهان می‌گذارد. بعد از او می‌خواهد ملاقات‌های‌شان را ادامه دهند و بیشتر با هم حرف بزنند. بعد از قرار ملاقات اول، در ذهنش مکالمه‌شان را مرور می‌کند که ببیند چقدر تلاشش را کرده، چقدر دلایل خوبی آورده. اما از میان تمام مکالمه، یک سوال پسر جوان در ذهن کشیش شکی برمی‌انگیزد. شکی که بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود؛ «به نظرت خدا ما رو می‌بخشه؟ به خاطر بلاهایی که بر سر زمین آوردیم» مرد جوان در جلسه‌ی دوم ملاقات، با تفنگ مغزش را ترکانده است. (تمام این اتفاق‌ها در اوایل داستان رخ می‌دهد، هنوز چیزهایی برای دیدن مانده است) و کشیش می‌ماند با یک جلیقه مخصوص عملیات انتحاری، نامه‌ای از پسر جوان و کلیسایی که توسط شرکت‌های مخرب محیط زیست تامین مالی می‌شود.

فرست‌ریفورمد یک فیلم مذهبی نیست. برای یک مبلغ مذهبی از نوع ادیان ابراهیمی، مسائلی مثل سقط جنین و خودکشی خط قرمز محسوب می‌شود. اما آیا خدایی که به همه‌چیز می‌اندیشد، انسان را خواهد بخشید. کشیش را خواهد بخشید؟ آیا این کلیسا، که میراث‌دار نگاه مترقی سیاسی پیشینیانش است، او را خواهند بخشید؟

فرست‌ریفورمد | نویسنده و کارگردان پل شریدر | ۲۰۱۷ | آمریکا | ۱۱۳ دقیقه