سطح آب‌های زیرزمینی دشت اصفهان سالانه یک متر افت می‌کند
بنابر داده‌های شرکت آب منطقه ای اصفهان سطح آب‌های زیرزمینی دشت اصفهان-برخوار سالانه یک متر افت می‌کند. هر سال حدود ۳۱۱ تا ۵۱۱ میلیون مترمکعب آب از چاه‌ها برداشت می‌شود و حجم آب در آبخوان اصفهان-برخوار که در سال ۱۳۶۱ حدود ۷/۵ میلیارد مترمکعب بوده در سال ۱۳۹۹ به حدود ۴/۴۸ میلیارد مترمکعب رسیده است. یک عضو هیات علمی دانشگاه آزاد نجف‌آباد می‌گوید در صورت ادامه روند فعلی، «آبخوان دشت اصفهان-برخوار در سال ۱۴۰۹ تخلیه خواهد شد».
بهرام نادی درباره تاثیر این روند بر فرونشست زمین توضیح داده «اگر کل آبخوان را تخلیه کنیم، برآورد و محاسبات ما نشان می‌دهد که کل نشست میدان نقش جهان ۴۶ سانتیمتر است که بخشی از آن اتفاق افتاده و بخشی در حال وقوع است. همچنین در منطقه حبیب‌آباد این میزان نشست ۱۸۱ سانتیمتر است که برخی ساختمان‌ها در این مناطق چرخیده و برخی ترک خورده‌اند».
او گفته فرونشست زمین قطعا بر تمام سازه‌ها و تاسیسات از جمله لوله‌های انتقال سوخت و گاز در محدوده فرودگاه اصفهان تاثیرگذار است اما این موارد بطور مشخص بررسی نشده‌اند. این استاد دانشگاه در عین حال اعلام برخی اعداد غیررسمی و صحبت‌ها در مورد فرونشست فرودگاه اصفهان را «تشویش اذهان عمومی» نامیده است.
حجتی مدیر دفتر منطقه‌ای مرکز تحقیقات شهرسازی اصفهان روز گذشته گفته بود استان اصفهان بالاترین نرخ فرونشست در میان استان‌های کشور را داشته و از ۳۵ دشت موجود استان که ۹۱ درصد وسعت استان اصفهان را دربر می‌گیرند، ۲۷ دشت ممنوعه و از بین آن‌ها ۱۰ دشت در وضعیت ممنوعه فوق بحرانی به سر می‌برند. او علت این وضعیت را «تمرکز استان اصفهان بر کشاورزی» می‌داند.
سطح زیر کشت برنج استان اصفهان حدود هزار و ۵۰۰ هکتار است و سیاست‌های ناکارآمد در حوزه کشاوزی نتوانسته کشاورزان را قانع کند که محصولی جایگزین برنج کنند و به گفته مدیر امور زراعت جهاد کشاورزی استان اصفهان کاشتن برنج هیچ منع قانونی ندارد. از سوی دیگر، اصفهان با ۱۰ هزار حلقه چاه غیر مجاز پس از آذربایجان غربی و تهران در رده سوم دارندگان بیشترین چاه غیرمجاز در کشور قرار دارد و به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان، بیشترین برداشت غیرمجاز آب در اصفهان توسط چاه‌های مجاز انجام می‌شود.
بنابر داده‌های موجود قبل از انقلاب وسعت اراضی کشاورزی در استان اصفهان ۷۰ هزار هکتار بوده که بعدها به ۴۰۰ هزار هکتار افزایش و اکنون به ۱۷۰ هزار هکتار کاهش یافته است؛ این به معنای ۱/۷ میلیارد متر مکعب نیاز آبی و دو برابر آورد طبیعی زاینده‌رود است.
یک فعال حوزه محیط‌زیست می‌گوید «اصفهان قربانی توسعه شده است؛ اولین خطای راهبردی رخ داده در اصفهان در دهه ۳۰ اتفاق افتاد که پس از افتتاح تونل اول کوهرنگ، ذوب‌آهن احداث می‌شود که اصلا تناسبی با اصفهان ندارد. این نابخردی از قبل از انقلاب آغاز شد و عدم توجه به ملاحظات زیست‌محیطی بعد از انقلاب نیز ادامه یافت».
به گفته محمد درویش «مشکل اصفهان با طرح‌های انتقال آب حل نمی‌شود. اصفهان باید برای ۱۰ سال اعلام تنفس کند و به سرعت باید تراز منفی آبخوان را جبران کنیم. دولت باید به کسب و کارهایی که خسارت می‌بینند، یارانه دهد و اگر این کارها را نکنیم مجبور به تخلیه کامل اصفهان خواهیم بود. باید رویکردمان به کسب و کارها تغییر کند».