اقرارگیری از متهم؛ بیماری سیستم قضایی
نعمت احمدی وکیل دادگستری در گفتگویی با اعتماد آنلاین گفته «سیستم قضائی کشور ما از یک بیماری رنج میبرد و آن اقرارگیری است» به گفته وی «قضات فکر میکنند اگر در پرونده اقرار باشد کامل است، بنابراین همه دنبال اقرار هستند.»
زندانیان بسیاری تا کنون از اقرارگیری در در زمان بازداشت خود صحبت کردهاند. همین تازگی محبوبه رضایی زندانی سیاسی در بوشهر در مورد همبندی خود سیپیده قلیان گفته بود که قلیان تحت فشار برای اعتراف اجباری قرار گرفته بوده است.
خبرگزاری فارس نیز، که سابقه طولانی در انتشار فیلم اقرار زندانیان سیاسی دارد، اخیرا به انتشار بخشهایی از اعتراف نوید افکاری از معترضان آبان ماه پرداخته است. اقرارهایی که خانواده نوید آن را از سر اجبار میدانند.
تمدید قرار بازداشت زندانیان برای طیف گستردهای از زندانیان از فعالان کارگری گرفته تا معترضان آبان ماه همهگیر بوده است. تمدیدهایی که خود زندانیان و وکلا آن را برای گرفتن «اقرار» میدانند.
حالا محسنی اژهای که تازگی بر مسند رئیس قوه قضاییه تکیه زده، درباره قرارهای منجر به بازداشت تأکید کرده «حدالامکان باید به گونهای عمل شود که با تأمین قرار از سوی متهم یا اطرافیان بلافاصله دستور رفع بازداشت صادر شود». اژهای گفته که باید تا حد امکان از «صدور قرارهای قضایی محدودیتزا» اجتناب شود و اگر «نیازی به صدور قرار نبود» از صدور آن خودداری شود.
صحبتهای اژهای در حالی است که بیش از یک ماه از بازداشت تعدادی از وکلا و فعالان مدنی به دلیل تصمیم به طرح شکایت علیه مسببان بحران اپیدمی کرونا در کشور گذشته و مهدی محمودیان، فعال مدنی و آرش کیخسروی و مصطفی نیلی از وکلای دادگستری همچنان در بازداشت و بلاتکلیفی به سر میبرند.
با وجود تاکید محسنی اژهای بر تامین قرار از سوی متهم بابک پاکنیا وکیل مهدی محمودیان، آرش کیخسروی، و مصطفی نیلی در گفت و گو با امتداد گفته با درخواست تبدیل قرار برای موکلشان موافقت نشده است.
یا در نمونهی اخیر دیگری، برای امیر عباس آزرم وند خبرنگار اقتصادی قرار سنگین صادر شده که خانواده وی قادر به پرداختش نیستند.
با تغییر رئیس قوه قضاییه در دورههای گوناگون، شاید تغییرات کوچکی در برخورد با جرمهای عمومی مانند موادمخدر به وجود آمده باشد، اما رویکرد کلی قوه قضاییه درباره رعایت حقوق متهم در عموم موارد خصوصا در برخورد با زندانیان سیاسی و عقیدتی با یک دستی بدون تغییر ادامه داشته است.