زنان روستایی قربانی نابرابری در توزیع عادلانه در مواجهه با کرونا

۱۵ اکتبر روز جهانی زنان روستایی و مقاوم سازی در مواجهه با کرونا نام گذاری شده است. مواجهه با کرونا به دسترسی به آب نیاز دارد و این درحالی است که صدها روستای کشور برای تامین آب شرب خود با مشکلات زیادی درگیرند و بار اصلی این مشکل بر روی دوش زنانی است که همیشه و همه جا کولبر آبند. گویی هرگز سرمایه گذاری های پاسخ دهنده به جنسیت برای گسترش زیرساخت های اساسی همچون خدمات بهداشتی و درمانی و – تامین آب شرب- در مناطق روستایی موضوع مهمی نبوده و نیست.

امسال در روز جهانی زنان روستایی (۱۵ اکتبر) ، بر توجه ویژه و فوری به ایجاد مقاومت زنان روستایی در برابر COVID-19 و “بازسازی موثر” درجهت تقویت معیشت و رفاه پایدار زنان روستایی تأکید شده است.

زنان روستایی در حوزه کشاورزی و صنایع تبدیلی، صنایع دستی، امنیت غذایی و تغذیه، مدیریت زمین و منابع طبیعی و مدیریت شرکتهای تعاونی روستایی و تشکلهایی چون صندوق خرد زنان روستایی نقشی اساسی دارند؛ در دوران کرونا با این که مراقبت‌های بی مزد و کار خانگی در اثراین چالش افزایش یافته ، تحرک محدود گشته،در زنجیره‌های تأمین اختلال ایجاد شده و جهان با بحران های آب و هوایی در گیراست؛ زنان روستایی در خط مقدم پاسخگویی به این بیماری همه گیر بوده‌اند.

در هند ، میلیون ها زن روستایی که در گروه های خودیاری سازمان یافته و با تولید ماسک و مواد ضد عفونی کننده، تهیه غذای تازه از طریق آشپزخانه‌های جمعی، ارائه خدمات مالی، تولید محتوی در خصوص اطلاعات حیاتی COVID-19 و نشر آن در جوامع روستایی به رفع چالش ها و کمبودهای حاد کمک کرده‌اند.

درچین، تعاونی‌های زنان روستایی فعالیت‌های معمول خود را درجهت تهیه ماسک‌های مورد نیاز جوامع خود و فراتر از آن تغییر دادند. درمالی ، شرکت ها و تعاونی‌های تحت مالکیت زنان روستایی در حال تهیه بسته‌های نجات بخش برای کمک به زنده ماندن افراد آسیب پذیر هستند و در سنگال ، زنان تولید کننده برنج با استفاده از منابع دولتی،بسته‌های مواد غذایی قابل انتقال تهیه می‌کنند.

در ایران نیز بسیاری از زنان روستایی و عشایری و بویژه دهیاران زن خود به میدان آمده و در تولید و توزیع ماسک و اقلام بهداشتی و ضدعفونی کردن مکان‌ها نقش آفرینی کردند.

با این حال زنان روستایی در شرایط کاملاً نامساعد کار می‌کنند. درحال حاضر زیرساخت ها و خدمات ناکافی در برخی ازمناطق روستایی فاجعه بار است. مراقبتگری در بسیاری از مکان ها بدون دسترسی به آب تمیز و دسترسی به خدمات بهداشتی، بدون تأمین انرژی پاک و مناسب، بار سنگینی را بر دوش زنان افکنده است.

همچنین همه گیری؛ آسیب پذیری حقوق زنان روستایی درخصوص زمین و منابع را افزایش داده است. هنجارها و عملکردهای تبعیض آمیز جنسیتی مانع اصای زنان در زمین و مالکیت در بیشتر کشورهاست. از آنجا درمالکیت زمین زنان اغلب به همسرانشان وابسته‌اند، بیوه‌های COVID-19 با خطر از دست دادن ارث مواجهند. همچنین با بازگشت مهاجران بیکار به جوامع روستایی و افزایش فشار بر زمین و منابع ؛ شکاف‌های جنسیتی در کشاورزی و امنیت غذایی تشدید شده و تصرف زمین زنان نیزیک تهدید جدی است. تقویت حقوق ارضی زنان هم در قانون و هم در عرف و عمل می‌تواند به محافظت از زنان در برابر آوارگی و از دست دادن منابع معیشتی کمک کند.

روز جهانی زنان روستایی فرصتی اساسی برای جلب توجه همه ذینفعان درجهت حمایت از زنان و دختران روستایی است که نه تنهادر دوران کرونا، بلکه پس از آن نیز بتوانند هم زندگی‌شان را بازسازی نموده و مقاومت و آمادگی‌شان را برای بحران‌های آینده نیز افزایش دهند.