skip to Main Content
زیراسلایدر سیاست

چرا حزب کمونیست چین فعالان کارگری را سرکوب می‌کند؟

تظاهرات در هویژو برای رهبران حزب کمونیست چین غیرمعمول بود، زیرا از سوی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برخی از دانشگاه‌­های برتر این کشور سازماندهی شده بود؛ چیزی که بعد از سال ۱۹۸۹ و سرکوب خونین جنبش طرفدار دموکراسی در میدان تیان‌آن‌من، به ندرت اتفاق افتاده است.

هویژو، چین – آن­ها دقیقاً بهترین خروجی ممکن از دانشگاه­‌های چین بودند؛ زنان و مردانی جوان با اعتقادی راسخ به ایدئولوژی حزب کمونیست چین.

آن­ها مارکس، لنین و مائو می­‌خواندند، گروه­‌های دانشجویی تشکیل می­‌دادند تا در مورد پیشرفت سوسیالیسم صحبت کنند، در مورد رسیدگی به وضعیت کارگران دانشگاه، از جمله سرایداران، آشپزها و کارگران ساختمانی تحقیق می‌کردند، داوطلبانه به خانواده­‌های روستایی مبارز کمک کرده و شعارهای رئیس‌جمهور شی جینپینگ را مطیعانه زمزمه می‌کردند.

در قدم بعدی و پس از فارغ­‌التحصیلی، آن­ها تلاش کردند تا آرمان‌­های بیان‌شده حزب را عملی و در ماه اوت از سراسر چین در هویژو، شهری در جنوب، متحد شدند تا اتحادیه‌­های کارگری را در کارخانه­‌های اطراف خود سازمان‌دهی کنند و اعتراضاتی را انجام دهند که خواستار حمایت بیشتر از کارگران است.

در این زمان بود که حزب متوجه شد یک جای کار می‌لنگد. مقامات حکومتی به‌سرعت وارد عمل شدند تا تلاش­‌های فعالان جوان را سرکوب کنند، ده­‌ها تن از آن­ها را بازداشت کردند و تمامی خواسته­‌های آن‌­ها در مورد عدالت که در فضای مجازی منتشر شده بود را به‌سرعت سانسور کردند. اما تا زمانی که آن­ها الگویی شدند برای قشر جوان ناراضی از نابرابری­‌ها، فساد و مادی‌گرایی در جامعه کنونی چین، اقدامی علیه آن‌ها صورت نگرفت.

در دهه­‌های پس از  قتل‌­عام میدان تیان­‌آن‌من، دانشجویان ضمن حمایت از حاکمیت اقتدارگرا، یا حداقل دور از سیاست، به‌طور کلی به پیش‌برد برنامه­‌های اقتصادی و سیاسی حزب کمونیست چین شامل ایجاد شغل، مسکن و دیگر جنبه­‌های بهبود وضعیت معیشتی کمک کرده‌­اند.

این دانشجویان چپ، در جریان یک تظاهرات خطاب به کارگران یک کارخانه تجهیزات شعار می‌دادند «شما ستون فقرات قشر کارگر هستید» و «ما سرافرازی و ذلت شما را شریک می­‌شویم».

اعتراضات در چین رایج است، به‌ویژه توسط کارگرانی که هیچ پناه دیگری ندارند؛ چراکه در چین خبری از اتحادیه‌های کارگری، دادگاه­‌ها یا رسانه­‌های خبری مستقل نیست. اما تظاهرات در هویژو غیرمعمول بود، زیرا از سوی دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برخی از دانشگاه‌­های برتر این کشور سازماندهی شده بود؛ چیزی که بعد از سال ۱۹۸۹ و سرکوب خونین جنبش طرفدار دموکراسی در میدان تیان‌آن‌من، به ندرت اتفاق افتاده است.

در دهه­‌های پس از  قتل‌­عام میدان تیان­‌آن‌من، دانشجویان ضمن حمایت از حاکمیت اقتدارگرا، یا حداقل دور از سیاست، به‌طور کلی به پیش‌برد برنامه­‌های اقتصادی و سیاسی حزب کمونیست چین شامل ایجاد شغل، مسکن و دیگر جنبه­‌های بهبود وضعیت معیشتی کمک کرده‌­اند. هم‌زمان با کاهش رشد اقتصادی، مقامات حزب نسبت به تأثیرات غرب بر جوانانی که نسبت به گذشته بیشتر با دنیای دیجیتال دم‌خور شده‌اند، نگرانی­‌های عمیقی دارند.

اما فعالان هویژو تهدیدی هستند که مقامات انتظار آن را نداشته‌­اند. آن­ها با حمل پوسترهای مائو و خواندن سرودهای سوسیالیستی، پرده از ماهیت واقعی آرمان‌­هایی که دولت برای سال­‌ها در کلاس­‌های ایدئولوژیک اجباری صرفا به آن­ها تحمیل کرده بود، برداشتند و نسبت به موضوعاتی همچون فقر، حقوق کارگران، برابری جنسیتی و برخی دیگر از نگرانی­‌های اصلی کمونیسم ابراز نارضایتی کردند.

چن ککسین، استاد ارشد دانشگاه رنمین در پکن که در تجمعات اعتراضی شرکت می­‌کند، می‌گوید:

آنچه ما انجام می­‌دهیم کاملاً قانونی و معقول است. ما مارکسیست هستیم. ما سوسیالیسم را ستایش می­‌کنیم. ما در کنار کارگران ایستاده­‌ایم. مقامات نمی‌­توانند ما را هدف قرار دهند.

در­ نهایت اما این اتفاق رخ داد. صبح روز ۲۴ اوت، پلیس ضدشورش با حمله به آپارتمانی که فعالان جوان و کارگران در هویژو اجاره کرده بودند، ۵۰ نفر را دستگیر کرد. زمانی که پلیس به‌زور وارد ساختمان شد، فعالان در حالی که دست در دست هم داشتند با هم شعار “L’Internationale” سر می­‌دادند.

اگرچه برخی از آن­‌ها آزاد شده­‌اند، اما بر اساس گفته‌های فعالان حقوق کار، ۱۴ فعال و کارگر همچنان در بازداشت و حصر خانگی هستند. پلیس محلی کارگران را به همکاری با سازمان­‌های غیردولتی خارجی متهم کرده­ است.

از زمان به قدرت رسیدن رئیس‌جمهور شی در سال ۲۰۱۲، حزب درصدد محدود کردن استفاده از کتاب­ های غربی و جلوگیری از گسترش «ارزش­ های غربی» و عقایدی درباره حکومت قانون و دموکراسی در فضای دانشگاه است؛ ارزش‌ها و عقایدی که می­‌تواند تسلط و قدرت حزب را تضعیف کند.

همچنین بخوانید:  سفره نوروزی برای هر کارگر؛ یک‌میلیون تومان

هم‌زمان، آقای شی درخواست کرده­ است که دانشگاه­‌ها تدریس خود را در مورد مائو و مارکس گسترش دهند. در ماه مه، وی از دانشگاه پکن بازدید کرد و دانشجویان را ترغیب به تبلیغ مارکسیسم کرد و گفت این برای دانشگاه مهم است که «با عنوان مارکسیسم شناخته شوند».

اما برخی از اعضای حزب در مورد گسترش گروه­‌های دانشجویی متعهد به مارکسیسم و مائوئیسم ناخشنود به نظر می­‌رسند و ظاهراً نگران هستند که خواسته­‌های دانشجویان­ برای برابری اقتصادی و حقوق کارگران، حضور چین در بازارهای سرمایه‌داری را با مشکل مواجه کند.

اگرچه دانشجویان درگیر این موضوع اقلیت کوچکی هستند، اما به نظر می‌رسد نقد چپ‌گرایانه آن‌ها از جامعه چین روزبه‌روز طرفداران بیشتری در محیط دانشگاه پیدا می­‌کند؛ زیرا مقامات حکومتی نسبت به سرکوب این مباحث در مقایسه با دیگر بحث­‌های سیاسی در محیط دانشگاه تردید داشته‌اند.

در شبکه اینترنت بومی چین، هزاران جوان در چت­روم‌­های پرشور مائوئیستی و مارکسیستی شرکت می‌­کنند، برخی نیز وب‌سایت­های خبری چپ را راه‌اندازی کرده­‌اند و تا همین اواخر، بدون دخالت سانسورچیان نظراتی درباره موضوعاتی مانند آلودگی‌، جهانی‌سازی و نظریه اقتصادی ارائه می­‌دادند.

در ماه سپتامبر، بنا بر گزارش برخی فعالان چپ، در چندین دانشگاه، مقامات مسئول با ایجاد مزاحمت از شکل‌گیری تجمعات جوانان مارکسیست جلوگیری کرده‌اند. همچنین در سال گذشته، پلیس در گوانگژو، پایتخت استان گوانگدونگ، ژانگ یونفان، رهبر جوان یک گروه مطالعاتی مائوئیستی را دستگیر کرد و وی را به «ایجاد تجمع و اخلال در نظم عمومی» متهم کرد.

چینی­‌های جوان اغلب بی­‌تفاوت، خودخواه و پول­‌پرست توصیف می‌شوند؛ اما اریک فیش، نویسنده­‌ای که نسل­‌های جدید چینی‌ها را مورد مطالعه قرار داده، معتقد است نسل متولدشده پس از قتل‌عام میدان تیان­‌آن­‌من فاقد ترس غریزی از اقتدار نسل­‌های پیشین است. او می‌گوید:

آن­‌ها بیشتر مایل‌اند به خیابان بروند و گردن‌کشی کنند. آن­ها دیگر حس قدرشناسی نسبت به آنچه می­‌توانست به بیراهه برود و نرفت، ندارند.

حوادث هویژو از ماه ژوئیه آغاز شد، پس از آن­که Jasic Technolog، تولید­کننده تجهیزات جوشکاری، مانع از تشکیل اتحادیه مستقل برای کارگران شد. دولت فقط تحت نظارت فدراسیون اتحادیه­‌های کارگری چین و با کنترل حزب کمونیست، سازمان‌دهی کارگری را مجاز می‌داند.

به گفته کارگران، مدیران کارخانه‌ها کنترل شعب اتحادیه‌­های رسمی را از آن­‌ها گرفته‌اند. کارگران ناراضی اقدام به تنظیم دادخواستی علیه رفتار غیر­انسانی و عدم پرداخت دستمزد­های معوقه کردند که در نهایت پلیس وارد عمل شده و چندین تن از آنان را بازداشت کرد.

این فعالان جوان از طریق برنامه­‌های پیام‌­رسان اینترنتی از مشکلات و مخمصه کارگران باخبر شدند و با آن­‌ها اعلام همبستگی کردند. در این میان حدود ۴۰ تن از دانشجویان و تازه فارغ­‌التحصیلان هویژو، به قطب تولید در استان گوانگدونگ با ۴.۸ میلیون نفر جمعیت رفتند و صدها نفر دیگر نیز به‌صورت آنلاین حمایت خود را از آن­‌ها اعلام کردند. تعداد طرفداران به حدی افزایش پیدا کرد که چندین دانشگاه به دانشجویان هشدار دادند که به هویژو نروند.

یو­­شین، دانشجوی تازه فارغ‌­التحصیل دانشگاه پکن که در رشته زبان‌­های خارجی فارغ­‌التحصیل شده بود می‌گوید که نمی‌تواند بی‌تفاوت باشد. وی در مصاحبه­‌ای قبل از بازداشتش گفت:

من نمی‌­توانستم خودم را به‌عنوان فعال مجازی صرف ببینم، من باید وارد عمل می‌شدم.

۹ اوت، ۵ عضو جدید به گروه همبستگی کارگران JASIC پیوستند و از احقاق حقوق کارگران اعلام حمایت کردند. به گفته آن­‌ها، بسیاری از شکست­‌های جنبش اجتماعی اخیر چین ناشی از عدم همبستگی با کارگران بوده است؛ در­ حالی که آن­‌ها شاهد قدرت بسیار زیاد کارگرانی هستند که می‌توانند برگ جدیدی از صفحات تاریخ را رقم بزنند.

ژانگ شنگیا ۲۱ ساله، که در ماه ژوئن از دانشگاه پکن از رشته داروشناسی فارغ‌التحصیل شده، می‌گوید از مبارزات خانواده‌اش برای پیوستن به اعتراضات الهام گرفته است. پدر شنگیا در خلال موج خصوصی‌سازی در دهه ۱۹۹۰ از یک شرکت دولتی اخراج شد. تجربه‌ای که آقای ژانگ آن را  با عنوان «آخرالزمان مالی و عاطفی» توصیف می‌کند.

همچنین بخوانید:  تاملاتی بر مفهوم «سیاست» در «هنرِ سیاسی»

اما در دانشگاه بود که شنگیا تصمیم گرفت به دعوت مارکس برای «خدمت به بشریت» پاسخ دهد. او و ۶۰ دانشجوی دیگر که خود را اعضای انجمن تحقیقات مارکسیستی خطاب می‌کردند و از کمبود دستمزد و برخورد نامناسب با کارگران در فضای دانشگاه سرخورده شده بودند، گزارشی را منتشر کردند که اسنادی در رابطه با خشونت علیه کارگران را افشا می­‌کرد.

«ما با کارگران عمیقا ابراز همدردی می­کنیم و آرزوی آینده­ای بهتر را برای کمونیسم داریم »

در هویژو، فعالان جوان یکدیگر را «رفیق» می‌­نامیدند و پیراهن‌­هایی با تصاویری از مشت‌های گره‌خورده و شعار «اتحاد قدرت است» را می‌­پوشیدند. آن­‌ها در کنار کارگران و با پلاکاردهایی که شعار «تشکیل اتحادیه­‌ها جرم نیست» بر روی آن­ها نقش بسته بود، راهپیمایی کردند. همچنین اقدام به بازآفرینی صحنه‌هایی کردند که به گفته آن­ها بیانگر سوءاستفاده‌ای بود که کارگران در محیط کارخانه متحمل می‌شوند.

گرچه آن­‌ها به‌عنوان مائوئیست شناخته می­‌شوند، برخلاف شورشیان مائوئیست در کشورهایی مانند نپال و هند که به دنبال انقلاب خشونت‌­آمیز هستند، این فعالان به‌طور مشخص غیرخشونت‌‌طلب هستند. فلسفه آن­‌ها با مائوئیست­‌های قدیمی چین هم که عمدتاً روی ریشه‌کن کردن تأثیرات غربی در جامعه چین متمرکز هستند و کمتر با حزب حاکم درگیرند، تفاوت دارد.

معترضان جوان تاکید دارند که آن­‌ها کمونیست­‌های خوبی هستند که از رئیس‌جمهور شی حمایت می‌­کنند. خانم یو قبل از بازداشت، نامه سرگشاده‌­ای به آقای شی نوشت و گفت که از مبارزه وی علیه فساد و از فعالیت‌های دوران جوانی شی در یک روستای فقیرنشین در حومه شهر الهام گرفته است.

او در این نامه نوشت که مبارزات انتخاباتی در هویژو نه ریشه در اندیشه­‌های بیگانه بلکه در جنبش چهارم ماه مه ۱۹۱۹، قیامی دانشجویی که حزب آن را پیش‌درآمد انقلاب کمونیستی می­‌داند، ریشه دارد.

خانم یو، یکی از رهبران جنبش #MeToo در چین که علیه آزار و اذیت جنسی و تعرض در دانشگاه صحبت کرده بود، از زمانی که پلیس وی را در جریان حوادث ۲۴ اوت بازداشت کرد، ناپدید شده است.

علاوه بر این دوستان شن منگیو، از اولین دانشجویانی که توجه­‌ها را به برنامه کارگران جلب کرد، نگران وضعیت او هستند. به گفته فعالان، وی توسط مأمورین امنیتی در یک هتل حبس بوده و هم‌اکنون تحت نظارت شدید در منزل والدینش است.

چندین کارگر در کارخانه تجهیزات نیز به‌طور رسمی دستگیر و به اخلال در نظم عمومی متهم شده‌­اند. بنا بر گفته‌­های هوانگ­لانفنگ همسر یو جونگونگ، یکی از بازداشت‌شدگان، دولت ضمن نادیده گرفتن سوءاستفاده‌های صورت‌گرفته به‌دست کارخانه، کارگران را به ناحق مجازات می­‌کند. او می‌گوید:

ما هرگز تسلیم نخواهیم شد. ما قسم می­خوریم که تا آخر با نیروهای شیطانی خواهیم جنگید.

با آغاز سال تحصیلی، فعالان مصمم هستند که کمپین خود را پیش ببرند. آقای ژانگ و دیگران در چهل‌ودومین سالگرد درگذشت رهبر چین تظاهرات خود را در شاوشان، زادگاه مائو، برگزار کردند و خواستار آزادی هم‌قطارانشان شدند. پلیس اعتراضات را متفرق و آقای ژانگ را که در طی حوادث ۲۴ اوت به‌طور موقت بازداشت شده بود، آزاد کرد. او دادخواستی را منتشر کرده و در آن از حزب خواسته است تا مقامات محلی را مجازات کنند:

ما اینجا هستیم زیرا ما به خوبی می‌دانیم کاری که می­‌کنیم قانونی و عادلانه است. ما اینجا هستیم زیرا می­‌خواهیم با توجه به آنچه سال­‌ها آموخته­‌ایم حق کارگران را به آن­‌ها برگردانیم. ما اینجا هستیم زیرا نمی­‌خواهیم باور کنیم که قدرت‌های منحوس می‌توانند در دنیایی که در آن ساکن هستیم موذیانه بخندند».

این متن ترجمه‌ای است از گزارشی در نیویورک‌تایمز.

Back To Top
🌗