۵ درصد شاغلان در بازار کار هیچ مزدی نمی‌گیرند
داده‌های مرکز آمار کشور نشان می‌دهند در سال ۱۳۹۷ بیش از ۱ میلیون و دویست هزار نفر، معادل ۵/۱۳ درصد از جمعیت شاغل در بازار کار کشور، بدون اینکه هیچ مزدی دریافت کنند مشغول به‌کار بوده‌اند. مرکز آمار از این افراد با عنوان «کارکن فامیلی بدون مزد» یاد کرده و درباره وضعیت‌شان گفته این افراد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند کار می‌کنند و از این بابت، مزد و حقوقی دریافت نمی‌کنند.
آمارها حکایت از این دارند که ۶۲/۳۸ درصد از «کارکنان فامیلی بدون مزد» زن هستند. زنانی که ارزش اقتصادی ایجاد می‌کنند، اما این نوع اشتغال درآمدی برایشان ایجاد نمی‌کند؛ بخش عمده این زنان، در فعالیت‌های کشاورزی، جنگل‌داری، ماهی‌گیری، تولید صنعتی، عمده‌فروشی و خرده‌فروشی و تعمیر وسایل نقلیه کار می‌کنند و در روستاها ساکن هستند. در کل بازار کار ایران، تنها در همین گروه شغلی است که زنان از نظر آمار اشتغال نسبت به مردان دست بالا را دارند.
همچنین بر اساس آمار رسمی بیش از نیمی از جمعیت شاغلان کشور در سال ۱۳۹۷ را افراد مزد و حقوق‌بگیر تشکیل داده‌اند که این نسبت در مقایسه با پنج سال گذشته، تقریباً دو درصد کاهش یافته است. ۵۳/۸۷ درصد شاغلان در سال ۱۳۹۷، حقوق‌بگیر بخش‌های مختلف خصوصی، تعاونی و عمومی بوده‌اند که جمعیتی بیش از ۱۲ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر را شامل می‌شود.
بیشتر حقوق‌بگیرها در بخش خصوصی فعالیت می‌کنند. توزیع این جمیعت بین دو بخش خصوصی و عمومی، تقریباً ۷۰ به ۳۰ است و حقوق‌بگیران بخش تعاونی کمتر از یک درصد کل حقوق‌بگیرها هستند. ۷۱/۰۴ درصد شاغلان حقوق‌بگیر، در استخدام بخش خصوصی هستند و ۲۸/۸۵ درصد نیز به استخدام بخش عمومی درآمده‌اند.