نتایج کنکور ۹۸، مصداقِ بیعدالتی در حق فرودستان است
در میان ۴۰ نفر اول کنکور سراسری، ۱۹ دانش آموز اهل تهراناند که ۶۶ درصدشان در مدارس غیردولتی و نمونه دولتی و ۳۳ درصد در مدارس سمپاد درس خواندهاند. همچنین بیش از ۹۰ درصد نفرات برتر شهرستانها، سمپادی بودهاند.
این آمارها نشان میدهد که سهم مدارس دولتی در برترینهای کنکور، فقط یک درصد است که خود بیانگر «بیعدالتی آموزشی» است .بیعدالتیای که در دهههای گذشته با نادیده گرفتن اصل ۳۰ قانون اساسی و خصوصیسازیهای گسترده، کیفیت آموزشی را تبدیل به یک «کالا» کرد؛ کالایی که مدتهاست خرید آن از توان طبقات کارگر و فرودست خارج شده است.
رضا امیدی، پژوهشگر حوزه سیاستگذاری اجتماعی و استاد دانشگاه درباره تشدید نابرابری در زمینه آموزش گفت: «خصوصیسازی آموزش نه در جهت ایجاد برابری که در جهت تشدید نابرابری در دسترسی به آموزش عمل کرده است. مهمترین شاخص شکاف طبقاتی در ایران، آموزش است. در سال ۹۵ این شکاف بین دهک بالا و پایین جامعه برای پرداخت هزینه در حوزه آموزش، ۴۷ برابر بوده و طبق آمارهای خام در سال ۹۶ به ۵۸ برابر رسیده است. مطابق با پژوهش انجام شده در وزارت رفاه، دسترسی سه دهک بالای جامعه به آموزش باکیفیت ۵۸ درصد بوده و این سهم برای سه دهک پایین تنها ۴.۵درصد است.»
به گفته ریبوار داودی نیز «وقتی آموزش و پرورش خلاف اصل ۳۰ قانون اساسی پولی و خصوصی میشود، آن وقت بخش قابل توجهی از جمعیت فقیر و طبقه فرودست نمیتوانند به آموزش و پرورش رایگان و باکیفیت دست پیدا کنند و در نهایت یا از بدو ورود به مدرسه ترک تحصیل میکنند و یا در میانه تحصیل مدارس را رها میکنند و راهی بازار کار میشوند و در همان اویل کودکی و نوجوانی، بخشی از آنها جذب مافیاهای مواد مخدر و یا قاچاق و… میشوند و در نهایت، به این قربانیان نظام اجتماعی، برچسب دزد، معتاد، زن خیابانی، تن فروش و…زده میشود.