گرانبهاترین اثر هنری دنیا جعلی است؟
۹ ماه پس از رکوردشکنی تابلوی «سالواتور موندی» لئوناردو داوینچی در حراجی کریستیز نیویورک، یک استاد دانشگاه آکسفورد در اصالت آن تردید وارد کرد.
به گزارش مجله نوریاتو، چهرهنگاری عیسی مسیح(ع) پاییز سال گذشته در کریستیز نیویورک ۴۵۰ میلیون دلار چکش خورد و همان زمان هم بحثهایی درباره اصیل بودن آن وجود داشت. حالا متیو لندروس، تاریخدان و داوینچیشناس برجسته دانشگاه آکسفورد معتقد است «سالواتور موندی» کار خود داوینچی نیست و بخشهایی از آن را برناردینو لویینی کشیده است؛ دستیار نقاش مشهور که آثار خودش به بهای کمتر از یک میلیون پوند فروخته میشود.
لندروس با تاکید بر یافتههای خود درباره اصالت گرانترین نقاشی تاریخ هنر میگوید: «این نقاشی لویینی است. با نگاه کردن به نسخههای مختلف آثار شاگردان لئوناردو، درمییابیم که تابلوی چهره حضرت مسیح درست شبیه کارهای اوست. در واقع بخشهای اصلی تابلو را لویینی کشیده و حدود پنج تا ۲۰ درصد آن کار داوینچی است. به همین دلیل بهتر است آن را کار شاگرد استاد نقاش بدانیم تا خود او.»
این تابلو چهره حضرت مسیح را در حالی نشان میدهد که انگشت اشاره دست راست خود را بالا برده و گویی بلورین در دست چپ دارد. در حراجی ماه نوامبر در نیویورک اعلام شد این یکی از حدود ۲۰ نقاشی شناختهشده کارنامه داوینچی است و همانجا نماینده وزارت فرهنگ و گردشگری ابوظبی آن را به بهای ۴۵۰ میلیون دلار خرید. قرار است «سالواتور موندی» یک ماه دیگر در لوور ابوظبی به نمایش درآید و سال آینده در نمایشگاه داوینچی در لوور پاریس روی دیوار برود.
پس از نمایش تابلو در نمایشگاه مرور آثار داوینچی در گالری لندن در ۲۰۱۱، بسیاری از برجستهترین کارشناسان هنری دنیا اصالت آن را تایید کردند. این در حالی است که گروهی دیگر از متخصصان هنوز هم معتقدند این تابلو کار لئوناردو نیست. فرانک سولنر از دانشگاه لایپزیگ میگوید نقاشی میتواند «اثری بسیار باکیفیت از کارگاههای داوینچی» باشد و چارلز هوپ، کارشناس هنر دوره رنسانس ایتالیا آن را کاملا متفاوت با نقاشیهای لئوناردو ارزیابی میکند.
برخی منابع از تردید کارشناسان موزه لوور درباره اصالت «سالواتور موندی» خبر میدهند. ونسان دلواون، رئیس بخش هنر قرن ۱۶ ایتالیا و یکی از مدیران نمایشگاه آثار داوینچی در موزه لوور پاریس از کسانی است که هنوز نسبت به انتساب تابلو به لئوناردو واکنش نشان نداده و در برابر رسانهها سکوت کرده است.
لندروس تا امروز چند کتاب درباره زندگی و آثار لئوناردو داوینجی منتشر کرده که آخرین آن اواخر تابستان گذشته به بازار آمد. نسخه بهروزشده «لئوناردو داوینچی» سال ۲۰۰۶ بیش از ۲۰۰ هزار نسخه به ۱۵ زبان در چهار گوشه دنیا فروش رفته و نکته اینکه در آن تابلوی «سالواتور موندی» نادیده گرفته شده است.