پنج دفتر یادداشت

«دفتر یادداشت طلایی» داستان زندگی «آنا وولف» و پنج دفتر یادداشتش است که هر کدام دوره‌ای از زندگی او را روایت می‌کنند؛ دفتر سیاه، که روزهای بودنش در آفریقا در جوانی در طول جنگ جهانی و پیش از آن را ثبت کرده‌. دفتر قرمز که به روزهای زندگی سیاسی‌اش‌ برمی‌گردد، و تحلیلی مفصل از حزب کمونیست انگلیس در فاصله‌ی دهه‌های سی و پنجاه را هم در خود دارد که آنا به مرور ازشان روگردان می‌شود. دفتر زرد، که در آن رمانی اتوبیوگرافیکال می‌نویسد و یکی از روابط طولانی‌مدت و دردناکش را بازنمایی می‌کند، و دفتر آبی که خاطرات شخصی‌اش است و احساسات، خاطرات و رویاهایش را در آن ثبت می‌کند. آنا در نهایت در دفتر طلایی، می‌خواهد تمامی این روایت‌ها و خودهای متکثری که به جا گذاشته را به هم پیوند بزند؛ روایتی که که انگار می‌گوید تنها راه گریز از گذشته، زدن به دل آن است. ما با آنا، نویسنده‌، مادر و فعال سیاسی رادیکال سی‌وچندساله، به سال‌های دهه‌ی پنجاه لندن می‌رویم؛ در روایت‌هایی غیرخطی میان این دفترها، که رفت و برگشت ما به آن‌ها با بخشی به اسم «زنان آزاد» به هم پیوند می‌خورد، با تجربه‌‌اش از کمونیسم و دلزدگی‌های اجتماعی‌اش همراه می‌شویم؛ با مادر بودنش، زندگی جنسی‌اش و فروپاشی‌های روانی‌‌اش.
دفتر طلایی را به راحتی می‌توان یک اثر بزرگ ادبی برشمرد؛ رد پای ادبیات مدرن انگلیسی به خوبی در نظم و ساختار پیچیده‌اش مشهود است. رمانی که ممکن است بیشتر به بلندپروازی‌ای ناممکن بماند تا اثری که به واقع اجرا شده باشد. لسینگ با وسواس و دقتی مثال زدنی همه‌ی جنبه‌های ذهنی و دغدغه‌های شخصیتی که ساخته را می‌کاود؛ موفقیت‌ها، شکست‌ها، تضادها، خوش‌فکر‌ی‌ها و حماقت‌هایش، عشاق دیوانه و دوستانش، تجربه‌های تنانه‌اش.
رمان در سال ۱۹۶۲ نوشته شده در آغاز راه موج دوم جنبش زنان، اگرچه لسینگ هرگز صفت فمینیستی بودن رمان را نپذیرفت، و به‌راستی هم نمی‌توان با این صفت همه‌ی کتاب و پیچیدگی‌هایش را خلاصه کرد، با این حال دفتر طلایی در نهایت تصویری به دست می‌دهد از فردی که در تمامی ابعاد می‌کوشد فضایی که در برش گرفته را پس بزند. در «دفتر یادداشت طلایی» با آنا همراه می‌شویم، نه الزاما با یک «زن»؛ گاهی ممکن است دوستش نداشته باشیم، یا ایده‌هایش – افکار یک زن سفیدِ طبقه‌ی متوسط دگرجنس‌خواه – به‌نظرمان «از مد افتاده» برسند؛ اما همین‌هاست که دفتر طلایی را به کتابی کلاسیک بدل می‌کند؛ کتاب بیانیه‌ای برای ایده‌های نویسنده نیست، بلکه واکاوی یک شخصیت است، در گوشه گوشه‌ی ذهن و زندگی‌اش، در حالی که جریانی از تاریخ و اتفاقات از او عبور می‌کنند.

نسخه پی‌دی‌اف انگلیسی کتاب را می‌توانید از اینجا دانلود کنید.