
داستان پدران و رمان تاریخی
شغل پدر | سورژ شالاندن | مهستی بحرینی
به یاد سپردن وقایع تاریخی و فهمیدنشان کار سادهای نیست. هزاران هزار اتفاق تاریخی مهم وجود دارد که هزاران هزار روایت مختلف از آنها شده است. آدم نمیتواند درمورد همه آنها بخواند و از این مهمتر باید برای رفتن به سراغ یک موضوع تاریخی دلیلی وجود داشته باشد، باید چیزی شما را به آن علاقهمند کند. رمان تاریخی این کار را میکند، بیآنکه متوجه باشید شما را به دل تاریخ میبرد و باعث میشود زندگیتان دستکم برای چند روزی با یک دوران دیگر گره بخورد.
اما خطری هم وجود دارد، سفر به تاریخ با رمانها و همینطور فیلمهای تاریخی، آنقدر جذاب است که آدم جهتگیریهای پنهان روایتگر را نمیبیند و ممکن است زاویه دید او را همچون حقیقتی مطلق باور کند. اما به هرحال رمان تاریخی شروع خوبی برای علاقهمند شدن و آشنایی اولیه با بازیگران تاریخ است، بعد از آن میشود جستجو برای قضاوت عمیقتر را راحتتر ادامه داد.
سورژ شالاندون نویسنده معاصریست که در چند سال گذشته سه رمان از او به فارسی ترجمه شده است. چند مترجم وجود دارند که من علاوه بر ترجمه، انتخابهایشان را هم قبول دارم و دنبال میکنم. یکی از آنها مرتضی کلانتریان است که تقریبا هیچوقت از خواندن کتابهایی که ترجمه کرده پشیمان نشدهام. «بازگشت به کیلی بگز» و «افسانه پدران ما» شالاندون ترجمه اوست. به تازگی آخرین کتاب شالاندون هم به نام «شغل پدر» با ترجمه مهستی بحرینی چاپ شده است.
نویسندههایی که همزمان یا پیش از نویسنده شدن شغل دیگری هم داشتهاند خیلی اوقات نگاه چندبعدیتری در نویسندگیشان دارند (مثلا امبرتو اکوی نشانهنشناس و فردینان سلین پزشک)، شالاندون هم قبل از رماننویسی سیسال روزنامه نگار روزنامه لیبراسیون بوده و در ویکیپدیایش میخوانیم که اخبار کشورهای مختلف ازجمله ایران، سومالی و افغانستان را پوشش داده است.
هرسه کتاب شالاندون به شدت خواندنیاند و هرسه از خلال روایاتی عاطفی و درگیرکننده از «پدران و پسران» بخشهایی از تاریخ سیاسی را روایت میکنند. شیوه روایت او در این سه رمان اگرچه مشابه هم، اما بدیع و تاثیرگذار است؛ شخصیت پدر سوژه اول این رمانها است، شالاندون یک نسل عقب میرود و تاریخ را از نگاه پرسشگر فرزندانی بازخوانی میکند که پدرانشان گذشتهای پرابهام دارند و اغلب سمت خیانتکاران، جاسوسها و دستراستیها ایستادهاند.
اگر تا امروز به سراغ شالاندون نرفتهاید و خصوصا اگر همیشه منتظر فرصتی بودهاید که درمورد تاریخ مبارزات ایرلند بخوانید پیشنهاد میکنم از «بازگشت به کیلیبگز» شروع کنید و بعد به سراغ دو کتاب دیگر او بروید که در تاریخ فرانسه بعد از جنگجهانی سیر میکنند. همراه با خواندن این کتابها جستجو در اینترنت به دنبال شخصیتهای تاریخی داستان را از خودتان دریغ نکنید.
مشخصات کتابها:
شغل پدر | ترجمه مهستی بحرینی| انتشارات نیلوفر| بهار ۹۷ | قیمت ۲۵هزار تومان |۲۷۹ صفحه
بازگشت به کیلی بگز | ترجمه مرتضی کلانتریان | نشر آگاه | پاییز ۹۵ | قیمت ۲۰ هزار تومان | ۳۰۴ صفحه
افسانه پدران ما | ترجمه مرتضی کلانتریان | نشر آگاه | چاپ اول ۱۳۹۳ | قیمت چاپ اول ۱۰ هزار تومان | ۱۷۲ صفحه