از شهرداری مانده، از شورا رانده
کارگران شرکت واحد بار دیگر در اعتراض به بی‌توجهی به مشکلات تعاونی مسکنشان مقابل ساختمان شورای شهر و شهرداری تجمع کردند. آنها که بار قبل را برخورد خشونت‌بار و بازداشت مواجه شده بودند، این‌بار و بعد از قول‌هایی که فراکسیون کارگری شورای شهر به آنها داده بود از دفتر رئیس این فراکسیون هم رانده شدند.
کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران بار دیگر دیروز (سه‌شنبه دهم اسفند) در اعتراض به بی‌توجهی به مشکلات تعاونی مسکن این شرکت مقابل ساختمان شهرداری و شورای شهر تهران تجمع کردند. پیش از این، نیروهای امنیتی با تجمع قبلی این کارگران به صورت خشونت‌باری برخورد کرده و چندنفر از کارگران هم بازداشت شده بودند.
این برخورد خشونت‌بار بالاخره توجه اعضای فراکسیون کارگری شورای شهر تهران و از جمله رئیس این فراکسیون یعنی محسن سرخو را به خود جلب کرد و این عضو شورای شهر با تذکر به شهردار تهران درباره این نوع برخوردها با کارگران، جلسه‌ای برای حل مشکل کارگران شرکت واحد تشکیل داد.
با اینکه این جلسه بر اساس خواست کارگران پیش نرفت و فراکسیون کارگری شورای شهر فقط مشکلات یکی از پروژه‌های تعاونی مسکن را در مرکز توجه قرار داد با این حال کارگران به انتظار به ثمر رسیدن همین قول‌های محدود نشستند که بعد از بی‌نتیجه‌ماندن این جلسه بار دیگر تجمع کردند.
پیش از این محمد حقانی، عضو فراکسیون کارگری شورای شهر به «میدان» گفته بود که در جلسه این فراکسیون با نمایندگان کارگران و شوراهای اسلامی کار شرکت واحد، مسائل و مشکلات بررسی شده و گفتگوها با مدیرعامل شرکت تعاونی شرکت واحد انجام شده است. حقانی در این گفتگو حتی قول داد که مشکلات مسکن این کارگران در ماه‌های باقیمانده از شورای چهارم حل شود اما این خوش‌بینی‌ها برای کارگران شرکت واحد کافی نیست.
حسن سعیدی، عضو تعاونی مسکن اداره مرکزی شرکت واحد و نماینده اعضای پروژه سپیدار دو و سه در گفتگو با «میدان» می‌گوید اتفاقا دلیل تجمع دیروز کارگران شرکت واحد این بود که هیچ اتفاق جدیدی بعد از برگزاری جلسه با فراکسیون کارگری اتفاق نیافتاده است.
به گفته او بعد از تجمع قبلی آقای سرخو گفتند جلسه فراکسیون کارگری برگزار می‌کنیم و به مشکلات کارگران رسیدگی می‌کنیم اما ایشان یکی از اصلی‌ترین گروه‌های کارگران را که ۶ هزارنفرند و اصلا از تسهیلات مسکن استفاده نکرده‌اند حذف کردند.
محمد حقانی، عضو فراکسیون کارگری شورای شهر تهران پیشتر قول داده بود که مشکلات مسکن کارگران شرکت واحد در ماه‌های باقیمانده از شورای چهارم حل شود اما این خوش‌بینی‌ها برای این کارگران کافی نیست.
سعیدی می‌گوید در شرکت واحد دو گروه کارگر وجود دارند. گروهی که تسهیلات مسکن به ظاهر به آنها پرداخت شده ولی در حقشان اجحاف شده و هنوز به مسکن خودشان در قالب تعاونی‌های مسکن نرسیده‌اند و یک گروه ۶ هزار نفری که اصلا از تسهیلات مسکن استفاده نکرده‌اند. آقای سرخو کل این ۶ هزار نفر را در آن جلسه فراکسیون کارگری کنار گذاشت و گفت به این موضوع ورود نمی‌کنیم.
به گفته سعیدی در آن جلسه در مورد کارگرانی که عضو تعاونی مسکن هستند و از بین چندین پروژه‌ای که دچار مشکلند فقط پروژه سپیدار دو و سه انتخاب شد که از سال ۹۰ متوقف شده و الان هم چهار سال از موعد تحویل خانه‌ها گذشته است. در جلسه فراکسیون قرار بر این شد که تعاونی مسکن مجمعی برگزار کند تا نماینده کارگران در مذاکرات آتی بین شورای شهر و شرکت واحد و تعاونی مسکن انتخاب شود و حضور داشته باشد. این مجمع برگزار نشد و به تبع آن هیچ جلسه‌ای هم برگزار نشد و همینطور کار معطل ماند. از آن جلسه بیشتر از ۴۵ روز گذشته و این بود که کارگران تصمیم گرفتند که دوباره به شهرداری و شورای شهر مراجعه کنند و اگر مشکلات کارگران حل نشود در نیمه دوم فرودین‌ماه بار دیگر تجمع برگزار خواهد شد.
عصبانیت رئیس فراکسیون کارگری به جای پاسخگویی
سعیدی درباره مذاکرات انجام شده بین کارگران و مدیران شهرداری هم می‌گوید: دیروز به اتفاق یکی از دوستان با آقای ذاکری قائم مقام معاونت توسعه منابع انسانی شهرداری جلسه برگزار کردیم. ما ماجرا را برای ایشان شرح دادیم. ایشان گفتند که من تا حالا خبر نداشتم و من تازه آمدم اما رسیدگی می‌کنم. ما گفتیم در دو سال گذشته چندین تجمع برگزار شده و نامه‌نگاری کردیم. مصوبه شورای مسکن شهرداری در این زمینه وجود دارد که باید زمین‌هایی به کارگران واگذار شود و اولویت این زمین‌ها باید با زمین‌های مازاد شرکت واحد است که این شرکت هیچ اقدامی در این زمینه نکرده است. ایشان گفت شماره نامه‌های قبلی را بدهید و من با مدیریت شرکت واحد صحبت می‌کنم و پیگیری می‌کنم. در همین حد، یعنی هیچ قول مساعدی برای شروع کار نداد.
این کارگر شرکت واحد درباره گفتگوی همکارانش با محسن سرخو، رئیس فراکسیون کارگری شورای شهر که به طور همزمان در ساختمان شورای شهر در جریان بوده هم می‌گوید: در همان زمان از دفتر آقای سرخو از کارگران دعوت کردند که با ایشان صحبت کنند. سه نفر از دوستان رفته‌اند آنجا و تا آقای سرخو وارد دفتر می‌شود برخورد زننده‌ای با این کارگران انجام می‌دهد و می‌گوید من به شما پاسخی نمی‌دهم و نمایندگان واقعی کارگران باید این موضوع را پیگیری کنند. مقصودش همان شوراهای اسلامی کار است که نمایندگان فرمایشی و تحمیلی به کارگران در شرکت واحدند. کارگران هم جوابش را داده بودند که شما هم با حمایت خانه کارگر به عضویت شورای شهر رسیده‌ای و ما هم شما را قبول نداریم و جدالی بینشان درگرفته بود و برگشته بودند.
رئیس فراکسیون کارگری شورای شهر برخورد زننده‌ای با کارگران انجام می‌دهد و می‌گوید من به شما پاسخی نمی‌دهم و نمایندگان واقعی کارگران باید این موضوع را پیگیری کنند. مقصودش همان شوراهای اسلامی کار است که نمایندگان فرمایشی و تحمیلی به کارگران در شرکت واحدند.
او درباره قول‌هایی که حقانی دیگر عضو این فراکسیون داده هم آن را به «شخصیت مثبت» این عضو شورا مرتبط می‌داند که تلاش‌هایی در این سال‌ها برای رسیدگی به موضوع داشته اما به نتیجه‌ای نرسیده است. به گفته سعیدی برخی اعضای شورای شهر در صحن علنی تذکرهایی می‌دهند که بیشتر از اینکه به کار کارگران بیاید «برای خود اعضای شورا و رای جمع‌کردن» است. او مثال می‌زند «وقتی آقای سرخو در صحن شورای شهر به شهردار تهران تذکر می‌دهد که نباید با کارگران اینطور برخورد شود کارهایی است که برای رای جمع کردن انجام می‌شود و وقتی اقدام عملی برای ما انجام داد مشخص می‌شود که چقدر به نظرات کارگری پایبند است.»
مشکل اصلی مدیریت شرکت واحد است
اما مشکل کارگران شرکت واحد چیست؟ آنها خواستار رسیدگی به وضعیت تعاونی مسکن این شرکتند که هنوز نتوانسته به تعهدات خود عمل کند و در عمل اغلب پروژه‌های ساخت مسکن این تعاونی نیمه کاره رها شده‌اند. سعیدی با اشاره به سابقه تشکیل تعاونی مسکن شرکت واحد می‌گوید: «بعد از مصوبه شورای مسکن شهرداری تهران، به کارگرها اعلام شد که پنج میلیون تومان به صورت پایه به آنها تعلق می‌گیرد و به ازای هر سال سنوات خدمتشان که بیمه برای آنها پرداخت شده یک میلیون تومان هم بلاعوض از طرف شهرداری به کارگران پرداخت می‌شود تا صاحب خانه شوند. مدیریت شرکت واحد برای اینکه کمک‌های بلاعوض را پرداخت کند کارگران را مجبور کرد که در یک تعاونی مسکن که خودشان تشکیل داده بودند ثبت‌نام کنند. اجبار به این شکل بود که می‌گفتند هر کارگری که در این تعاونی مسکن ثبت‌نام کند این مبالغ به او تعلق می‌گیرد.»
به گفته او تعاونی مسکنی با ۴۵ نفر از مدیران شرکت واحد تشکیل شد و کارگران در واقع در این تعاونی عضو نمی‌شدند بلکه به عنوان سهام‌دار شناخته می‌شدند. یعنی کارگران نه در انتخاب هیات مدیره دخیل بودند و نه در تصمیمات تعاونی. کارگران فقط بابت پولی که می‌آوردند و بابت کمک بلاعوض شهرداری سهام‌دار بودند و می‌توانستند از واحد مسکونی خود استفاده کنند. سعیدی این را مدلی از تعاونی می‌داند که شرکت واحد آن را به همه معرفی کرده است.
به گفته این عضو تعاونی مسکن کارگران شرکت واحد همه پروژه‌های این تعاونی امروز با مشکل مواجه است. در سپیدار دو و سه قرار بوده در ۶ ماهه اول سال ۹۲ واحدهای مسکونی تحویل داده شود. الان در پایان سال ۹۵ کار کلا ۵۰ درصد پیشرفت داشته است و از سال ۹۰ به بعد هم ادامه ساخت متوقف شده است. در پروژه سهیل هم که بالاخره کارگران با پنج سال تاخیر واحدهای مسکونی خود را تحویل گرفتند به این صورت بوده که از سه سال پیش که هنوز کارگاه در این مجتمع دایر بود و ساختمان‌ها در حال ساخت بود کارگران رفتند و آنجا ساکن شدند. در این ساختمان‌ها آسانسور وجود نداشت، یک شاخه آب جلوی ساختمان بود که باید از طبقه پنجم می‌آمدند و با دبه آب بالا می‌بردند، برقشان برق کارگاهی بود و باعث می‌شد لوازم برقی کارگران ساکن در این ساختمان‌ها بسوزد و تا چندی پیش هم گاز نداشتند.
سعیدی معتقد است که «این مدیریت شرکت واحد بوده که این وضعیت را ایجاد کرده است چون پول از ابتدا با توجه به مبالغ بلاعوضی که پرداخت شد و مبالغی که کارگران سر وقت پرداخت کردند وجود داشته است.» او می‌گوید کارگران معتقدند که مدیریت شرکت واحد باعث این اتفاق شده است و حتی اتهاماتی هم متوجه‌اشان است منتها مدرک رسمی در دست کسی نیست ولی از نحوه ساخت مشخص است که چه اتفاقی افتاده است.
در ساختمان‌هایی که به کارگران تحویل دادند آسانسور وجود نداشت، یک شاخه آب جلوی ساختمان بود که باید از طبقه پنجم می‌آمدند و با دبه آب بالا می‌بردند، برقشان برق کارگاهی بود و باعث می‌شد لوازم برقی کارگران ساکن در این ساختمان‌ها بسوزد و تا چندی پیش هم گاز نداشتند.
این عضو سندیکای شرکت واحد می‌گوید: با وجود اینکه این مشکلات را بر کارگران تحمیل کرده‌اند الان از کارگران پروژه سهیل حدود ۱۵ میلیون تومان دیگر مبلغ اضافه بر قرارداد طلب می‌کنند. کارگران سپیدار با اینکه به تعهدات خود عمل کردند امروز دوباره اعلام کرده‌اند که برای ادامه ساخت به ۷۰ میلیون تومان دیگر پول نیاز است که باید پرداخت کنند یا اینکه گفته‌اند خود کارگران تعاونی تشکیل دهند و پروژه را در همین وضعیتی که هست تحویل بگیرند.
سعیدی می‌گوید در پروژه‌های دیگر هم این شرایط کم و بیش حاکم است و کارگران در سپیدار دو و سه درخواست دارند که بدون فوت وقت ساخت پروژه ادامه پیدا کند و با همان قرارداد اولیه بتوانند واحدهای مسکونیشان را تحویل بگیرند. این در حالی است که در قرارداد اولیه کارگران باید متری ۶۵۰ هزار تومان پرداخت می‌کردند اما در آن منطقه چنین واحد مسکونی متری ۴۰۰ هزار تومان بود. یعنی کارگران ۲۵۰ هزار تومان هم بالاتر از قیمت روز به تعاونی پرداخت کرده‌اند. و خواسته نهایی کارگران این است که کارگرانی که از کمک بلاعوض استفاده نکرده‌اند هم از این تسهیلات استفاده کنند.
سال‌ها تلاش و تجمع کارگران شرکت واحد تا امروز نتیجه‌ای نداشته و با اینکه برخی اعضای شورا امیدوارانه به آنها وعده می‌دهند برخی دیگر مانند رئیس فراکسیون کارگری شورای شهر با شدت و حدت بیشتری کارگران را از شورا می‌راند. با این احوال به نظر می‌رسد تنها راه چاره کارگران ادامه چانه‌زنی و اعتراض‌های قانونی و در نهایت امیدواری به آینده‌ای است که در آن به خواسته‌های آنها توجه شود.