چرا نهنگ‌های قاتل یائسه می‌شوند؟

برای هر انسانی که دارای تخمدان است، یائسگی واقعیتی در زندگی است، چیزی که از آن گریزی نیست. اما در واقع یائسگی امری بسیار نادر است که دانشمندان تاکنون موفق به توضیح آن نشده‌اند. در کره زمین تنها سه موجود یائسه می‌شوند؛ انسان، نهنگ‌ قاتل، و نهنگ خلبانِ باله‌کوتاه. پیدا کردن نقاط مشترک میان این گونه‌های جانوری شاید باعث شود بفهمیم یائسگی چرا رخ میدهد.

در پژوهشی درمورد نهنگ‌های قاتل که به تازگی منتشر شده، گفته شده که احتمال دارد درگیری میان مادرها و دخترا نقش موثری در شکل‌گیری یائسگی داشته باشد.

ماده نهنگ‌های قاتل عموما در ۱۵ سالگی شروع به تولیدمثل کرده و در ۳۰-۴۰ سالگی یائسه می‌شوند. از طرف دیگر، آنها تا بیش از ۹۰ سال عمر می‌کنند. به عبارتی، آنها بیش از دو-سوم عمرشان را فارغ از تولیدمثل زندگی می‌کنند.

نهنگ‌ّهای قاتل مادرسالارند، دختران و پسران آنها در طول زندگی با مادر خود زندگی می‌کنند. دکتر کرافت، متخصص رفتارشناسی حیوانات می‌گوید «وقتی نهنگ‌های ماده به دنیا می‌آیند، ارتباط کمی با نهنگ‌های نر گروهشان دارند. اما بعد از تولیدمثل این ارتباط بیشتر می‌شود، چراکه پسران نهنگ‌ ماده پیش او می‌مانند».

نویسندگان این پژوهش، با تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده در مورد نهنگ‌های قاتل در طول چهار دهه، متوجه شدند که وقتی مادرها و دخترانشان همزمان تولیدمثل می‌کنند، فرزندان ماده‌های مسن‌تر مرگ و میر بیشتری نسبت به فرزندان ماده‌های جوان‌تر دارند. این محققان اینطور نتیجه‌ گرفته‌اند که با توجه به ساختار خانوادگی نهنگ‌ها، نهنگ‌های ماده جوان مجبور می‌شوند که برای تولیدمثل و مراقبت از فرزندان تلاش بیشتری به نسبت نهنگ‌های ماده مسن‌تر ‌کنند و فرزندانشان بیشتر زنده بمانند. این محققان می‌گویند احتمال دارد که رقابت دختران و مادران در جفت‌گیری و فرزندآوری موجب یائسگی نهنگ‌های ماده در طول سالیان شده باشد.