تورج اتابکی، پژوهشگر تاریخ، در این گفتوگو درباره اهداف و آرمانهای جنبش مشروطه، و نادیده گرفته شدن «فرودستان» در تاریخنگاری تجدد و نوسازی ایران سخن گفته است.
کتاب «موانع تاریخی رشد سرمایهداری در ایران» نوشته احمد اشرف یکی از آثار مهم جامعهشناسی تاریخی در ایران است، جمیل رحمانی در این یادداشت میکوشد نگاهی انتقادی به این اثر داشته باشد.
در بحثهای مربوط به جنسیت و برابری یک استدلال آشنا این است که «پس چرا همه متفکران یا دانشمندان و.. مرد هستند؟» جریان تازهای در تاریخنگاری نشان میدهد که بسیاری از دستاوردهای زنان در عمل به نام شوهران یا همکاران مرد آنها ثبت شده است.
چرا مصاحبههای موجود در نشریات و کتابهای مختلف را نمیتوان موادی کافی برای نگارش تاریخ شفاهی به حساب آورد؟ در این مصاحبه افسانه نجمآبادی از تاریخنگاری، تاریخ شفاهی و آرشیو میگوید.
نخستین بوسه در سینمای ایران را به اشتباه در سکانسی از ویدا قهرمانی و ناصر ملک مطیعی میشناسند. اما پیش از آن هم بوسهای در سینمای ایران بوده است. بوسهای که برای بازیگرش خوش یمن نبود.
کریچلی در«به چه فکر میکنیم وقتی به فوتبال فکر میکنیم» در پی این ایده است که فلسفه نمیتواند درکی از فوتبال به ما بدهد ولی فوتبال میتواند درکی از فلسفه و معنای انسانبودن در جهان به ما عرضه کند.
کاوه بیات میگوید اگر بخش تاریخ معاصر دانشگاهها (در فضایی خارج از فشار سیاسی حاکمان) به وظایف خود عمل کرده بودند، حرف اول و تأثیرگذار در حوزه مشروطیت را ناظمالاسلام کرمانی و سیداحمد کسروی نمیزدند. این بهمعنای خواروخفیف دانستن حرفاولیها نیست؛ صحبتِ روشمندی است و دور داشتن حبوبغضهای شخصی.
رویکرد نشریاتی که محمد قوچانی سردبیری آنها را بر عهده دارد بارها و بارها از سوی چهرههای مختلف سیاسی، فرهنگی و فکری مورد نقد قرار گرفته است. بسیاری از این نقدها نیز نوشتههای خود قوچانی را هدف قرار دادهاند. سایرا رفیعی در یادداشت پیش رو به شیوه استدلال مورد استفاده قوچانی در نوشتههایش پرداخته است. او با بررسی یکی از مقالات اخیر قوچانی در مجله مهرنامه با عنوان «نئومارکسیسم و بحران جامعهنشناسی» شیوه استدلال قوچانی را بررسی میکند. نویسنده کار قوچانی را شبیه کابینتسازی میداند که مدام مشغول طبقهبندی است. طبقهبندیای که در آن نویسنده مجبور است اطلاعات غلط بدهد، بخشی از واقعیتها را نادیده بگیرد، تحریف کند و یا دست و پای مفاهیم و اتفاقات را طوری ببرد که در طبقات کابینت جا شوند.