بیش از ۱۴هزار کودک مطلقه در ایران
بنابر آمار منتشر شده، در سال گذشته ۳۱ هزار و ۳۷۹ دختر بین سنین ۱۰ تا ۱۴ ساله ازدواج کردهاند. کودک همسری دختران نسبت به سال ۱۳۹۸، رشدی برابر با ۱۰.۵ درصد داشته است. بنابر گفتهی همشهری آنلاین این تنها آمار ازدواجهای ثبت شده است، و احتمالا تعداد واقعی کودک همسری در ایران از این بیشتر است اما در دفاتر ازدواج ثبت نشده است. طبق آمار رسمی ارائه شده در سال ۱۳۹۹ آذربایجان شرقی رکورددار کودک مطلقه در ایران بوده است.
سمیرا دماوندی، حقوقدان و کنشگر حقوق کودک در مصاحبه با همشهری آنلاین عوامل ذیل را در رشد کودکهمسری موثر دانسته است.
- اذن پدر و رأی دادگاه برای ازدواجهای سن پایین کافی است.
- وام ازدواج و طلاق توافقی پس از آن در افزایش کودکهمسری بیتاثیر نیست.
دماوندی در رابطه با تبعات کودکهمسری برای جامعه و دولت گفت، حذف دوران کودکی برای دولت هزینهی سنگینی دارد چرا که به علت آسیبهای روانیای که به والدینی که در کودکی ازدواج کردهاند، وارد میشود، نسل بعد نیز از تبعات روحی روانی این آسیبها در امان نخواهند ماند. ازدواجهای سنین پایین پایداری ندارند و ممکن است به بالا رفتن آمار طلاق در جامعه بیانجامند.
یکی از دلایل درست نبودن آمار کودکهمسری در ایران، صیغه است. بسیاری از ازدواجهای کودکان ثبت نمیشوند چون طی آن کودک صیغهی فرد بزرگسال شده است. این امر منجر به تولد کودکان بیشناسنامه شده که بیشناسنامه بودن این کودکان نیز تبعات جدیای برای آنها به همراه خواهد داشت.
ایران سالهاست که عضو کنوانسیون حقوق کودک است، طبق این کنوانسیون فرد زیر ۱۸ سال کودک محسوب میشود و ازدواج با کودکان نیز ممنوع بوده در بسیاری از کشورها جرم تلقی میشود. دماوندی در این مصاحبه با اتکا به همین امر، ممنوع بودن ازدواج کودکان را یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با پدیده کودکهمسری دانست. اگرچه باید در نظر داشت که تغییر نگرش و سنتها نسبت به کودکهمسری نیز باید همپای تغییرات حقوقی انجام شود.