سالانه ۷۰درصد از کارگران به راحتی بیکار میشوند
در حال حاضر سه میلیون و پانصدهزار کارگر بدون داشتن قرارداد مشغول به کارند. این کارگران از هیچگونه امنیت شغلی بهرهمند نیستند. حسن نوروزی سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در مرداد ماه امسال و در انتقاد به وضعیت کارگران در شرکتهای پیمانکاری گفت: «این کار مصداق بردهداری نوین است.» وبسایت اعتماد در گفتگویی با فرشاد اسماعیل، فعال کارگری، به بحث و گفتگو پیرامون ماه ۷ قانون کار پرداخته است.
فرشاد اسماعیلی در توضبح شیوههای ارزانسازی نیروی کار میگوید: «حالت اول اینگونه است که کارفرما، کارگر را از طریق پیمانکار استخدام میکند. در این وضعیت همه حق و حقوق کارگر با نظر پیمانکار تعیین میشود. اینگونه است که در بسیاری از موارد کارفرما برای سود بیشتر، برخی از حقوق کارگر را نادیده میگیرد. در حالت دیگر برای اینکه کارفرماهای اصلی از زیر بار مسئولیت قانونی شانه خالی کنند، بدون هیچ رابطهای پای یک شرکت را وسط میکشند و کارفرمای کارگر همان شرکت میشود و دیگر ردپای قانونی از شرکت مادر وجود ندارد.»
او تاکید میکند که اگر پیمانکار به هر دلیلی نتواند یا بهانه بیاورد که نمیتواند حقوق کارگران را بدهد، وظیفه کارفرماست که حقوق کارگران را پرداخت کند. پیمانکار موظف است برای کارگران کارنامه کارکرد روزانه صادر کند و این کارنامه کارکرد را در اختیار کارگران قرار دهد.
او همچنین در توضیح اینکه چهطور شرکتهای کارفرما میتوانند قانون کار را به صورت ناقص اجرا کنند، گفت: «شرایط عمومی پیمان، اختیارات بسیاری را به کارفرمایان داده است؛ برای مثال در صورتی که در پرداخت دستمزد کارگران به مدت بیش از یک ماه تاخیر ایجاد شود، کارفرما میتواند پیمان را از اساس فسخ کند.» او اضافه کرد: «شاهد هستیم سالانه ۷۰ درصد از کارگران به دلیل وجود قراردادهای پیمانی نه تنها به راحتی شغل خود را از دست میدهند بلکه ابزاری نیز برای پیگیری حق و حقوق خود ندارند.» همچنین توضیح داد که: «در بسیاری از موارد کارگر حتی از زمان فسخ قرارداد شرکت پیمانکاری با کارفرمای اصلی بیاطلاع است. به گفته اسماعیلی در حال حاضر مهمترین مشکل کارگران ماده ۷ قانون کار، تبصره یک و ۲ آن است. این مشکل از سال ۷۹ در قوانین کار وزارت کار وجود دارد و همچنان در این باره بلاتکلیف هستیم.»
در حال حاضر بیش از ۱۳ میلیون کارگر بیمهشده تامین اجتماعی در کشور فعالیت میکنند که حدود ۱۲ میلیون نفر آنها دارای قراردادهای موقت و پیمانیاند؛ یعنی حدود ۹۶ درصد کارگران با قراردادهای موقت و پیمانی کار میکنند که اکثر این قراردادها سه ماهه و ۶ ماههاند.