کرخه بوی گازوئیل گرفت
گازوئیل ٥٠ کیلومتر از رودخانه کرخه را آلوده کرد. یک بیاحتیاطی باعث شکسته شدن خط انتقال گازوئیل در نزدیکی مرز دو استان لرستان و خوزستان شد و آلودگی نفتی را به واسطه رودخانه زال وارد کرخه کرد.
یک هفتهای میشود که بار دیگر، خطوط انتقال مواد نفتی به فاجعهای برای محیطزیست لرستان تبدیل شد، آب و خاک را آلوده کرد و درنهایت خود را به کرخه رساند تا خوزستانیها هم از این آلودگی بینصیب نمانند. عصر روز هفتم دی ماه بود، در جریان نوسازی خطوط لوله انتقال گازوئیل، بولدوزر با خط لوله انتقال گازوئیل برخورد کرد و باعث شکستگی لوله گازوئیلی شد که از خوزستان تا لرستان امتداد داشت. لوله شکست و گازوئیل چند متری دورتر از رودخانه زال به فوارهای تبدیل شده که آسمان و زمین را سیاه کرد. از آن روز خبر زیادی به گوش نرسید تا اینکه آلودگی با جریان پیدا کردن در رودخانه زال خود را به کرخه رساند و به گفته مدیرکل محیطزیست استان خوزستان، ۵۰ کیلومتر از این رودخانه را آلوده کرد.
تلاشهای بسیاری برای مهار آلودگی در لرستان انجام شد تا مواد نفتی به دریاچه سد کرخه نرسد، اما تلاشها بی نتیجه بود، نزدیکی محل فوران گازوئیل به رودخانه زال و نزدیکی آن به کرخه، چند روز پس از حادثه آلودگی را به کرخه رساند و گفته میشود، این آلودگی به دریاچه سد کرخه نزدیک شده و مواردی از لکههای نفتی نیز در این دریاچه مشاهده شده است. سالاروند رئیس اداره پایش و نظارت محیطزیست لرستان، با اشاره به اینکه آلودگی به پاییندست رفته و وارد استان خوزستان و رودخانه کرخه شده، به شهروند میگوید: «حادثه در نزدیکی اندیمشک اتفاق افتاد. خاک منطقه بیشترین آلودگی را داشت زیرا بخش زیادی از گازوئیلی که از خط لوله خارج شده بود، وارد خاک شد.»
خاکی که در نزدیکی رودخانه آلوده میشود، با نخستین بارش بار آلودگی خود را وارد رودخانه میکند و آلایندگی بسیاری خواهد داشت. سالاروند دراینباره میگوید: «خاک آلوده را از منطقه برمیداریم و آن را بیخطر میکنیم تا محیطزیست را آلوده نکند.» او با اشاره به اینکه با ورود مواد نفتی به رودخانه زال، تلفات آبزیان هم اتفاق افتاد، ادامه میدهد: «در این حادثه بچه ماهیها که قدرت مقاومت کمتری دارند، تلف شدند.»
آلودگی نفتی خود را به پاییندست رودخانه زال یعنی کرخه رسانده و حالا گفته میشود بیش از ۵۰ کیلومتر از رودخانه کرخه آلوده شده و هزاران قطعه ماهی بر اثر این آلودگی تلف شدهاند. احمدرضا لاهیجانزاده مدیرکل محیطزیست استان خوزستان با اشاره به شکستگی یکی از خطوط انتقال گازوئیل بر اثر برخورد یک دستگاه بولدوزر، به سایت خبری محیطزیست ایران (IENA)، گفت: «برآوردهها نشان میدهد بر اثر این حادثه، حدود ۵۰ کیلومتر از رودخانه کرخه آلوده شده است. شرکت خط لوله هنوز میزان دقیق فوران گازوئیل را اعلام نکرده، با این حال گازوئیل فوران کرده پس از طی ۱۵۰ متر مسافت وارد رودخانه کرخه شده و برآورد میشود که، حجم گازوئیل ورودی به رودخانه کرخه حدود ۵۰۰۰ لیتر است.»
او ادامه میدهد: «برآورد اولیه از حادثه حاکی از آن است که احتمالا میزان گازوئیل ورودی به رودخانه بیشتر از میزان تخمینی کنونی باشد. از این میزان آلودگی رودخانه کرخه، حدود یک کیلومتر در حوزه استان لرستان و حدود ۵۰ کیلومتر در حوزه استان خوزستان قرار دارد.» لاهیجانزاده با اشاره به اینکه در پی این حادثه شرکت خط لوله، نسبت به ترمیم و مهار گازوئیل خروجی و جمعآوری گازوئیل ورودی به رودخانه کرخه اقدام کرده است، میگوید: «خاکهای آلوده منطقهای که حادثه در آن اتفاق افتاد، از همان روز نخست درحال جمعآوری است اما با توجه به حجم آلودگی پیشبینی میشود اجرای این عملیات به طول بینجامد.»
تلف شدن چندهزار ماهی در کرخه
او با اعلام اینکه کارشناسان محیطزیست اندیمشک از ساعات نخست حادثه، در محل وقوع حادثه حاضر بودند و اقدامات لازم را انجام دادهاند، میگوید: «متاسفانه بر اثر این حادثه علاوه بر آلودگی آب و خاک، چندهزار ماهی نیز تلف شدهاند.»
مدیرکل محیطزیست استان خوزستان درخصوص اقدامات قانونی صورت گرفته در این حادثه، ادامه میدهد: «اداره محیطزیست اندیمشک در این خصوص وارد عمل شده و پرونده قضایی برای آلودگی ورودی به رودخانه کرخه تشکیل داده است. همچنین اداره محیطزیست پلدختر نیز به صورت جداگانه اقدام به تشکیل پرونده قضایی دیگری برای آلودگی ایجاد شده در حوزه استان لرستان کرده است.» این نخستینبار نیست و قطعا آخرین باری هم نخواهد بود که محیطزیست لرستان و خوزستان زیر سایه خطوط انتقال مواد نفتی بحرانی میشود و آسیبهای جدی میبیند. تا کنون هم اقدام موثری برای ایمن شدن این خطوط و محافظت از محیطزیست استانهایی که محل عبور خطوط لوله هستند انجام نشده، این بار هم وقتی قرار بود خطوط لوله در این منطقه نوسازی شوند تا احتمال وقوع حوادث مشابه کمتر شود، بولدوزر فاجعه آفرید، خط لوله را شکست و ۵۰ کیلومتر از کرخه را آلوده کرد.
در پی شکستگی خط لوله انتقال گازوئیل در لرستان و ورود آن به رودخانه کرخه که منجر به آلودگی حدود ۵۰ کیلومتر از مسیر این رودخانه شد رئیس سازمان حفاظت محیطزیست دستور رسیدگی ویژه برای رفع آلودگی این رودخانه را صادر کرد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی سازمان حفاظت محیط زیست(پام)، معصومه ابتکار معاون رئیسجمهوری در دستور خود به سعید متصدی معاون محیطزیست انسانی سازمان حفاظت محیطزیست تأکید کرده است در این خصوص رسیدگی لازم تا حصول نتیجه برای پاکسازی و حفاظت از کرخه صورت گیرد.