جنگل زیر خروارها زباله
روزانه بیش از دو هزار تُن زباله در استانهای حاشیه دریای خزر تولید میشود که تفکیکشده یا نشده دور از چشم مردم در طبیعت تلنبار میشود. بیشترین حجم این دپو در اعماق جنگلهای سرسبز و کهن هیرکانی است؛ جایی که کمتر کسی به آنها قدم میگذارد.
علت دپو پسماند و زباله در اعماق جنگل نبود راهکاری مناسب برای دفع آن است. براساس آمار رسمی در جنگلهای هیرکانی حدود ۴٢ واحد بزرگ انباشت زباله به وسعت ٣٠٠ هکتار وجود دارد. از این تعداد، ٢٨ مرکز در جنگل، ١١ مرکز در مناطق تالابی و ٣ مرکز در مراتع قرار دارد. انباشت زباله در جنگل سبب میشود عرصههای وسیعی از خاک در اثر آلایندههای موجود در زبالهها توان رویش را از دست بدهد. همچنین سبب تولید گازی به نام متان میشود که حریق را به جان جنگل خواهد انداخت.
از این گذشته انباشت زباله در جنگل سفرههای آب زیرزمینی و چشمهها را نیز آلوده میکند که این امر عواقب وخیمی بر جای خواهد گذاشت. ترکیبات نیترات و نیتریت از مهمترین آلایندههایی است که در اثر نفوذ شیرابه زبالهها، سفرههای آب زیرزمینی و رودخانهها را آلوده میکند؛ تجمع فلزات سنگین همچون کادمیُم، روی، مس و سرب در آبهای زیرزمینی و چشمهها نیز از دیگر اثرات زیانبار شیرابه زبالههاست.
برنامه توسعه ملل متحد (UNDP) با حمایت تسهیلات محیطزیست جهانی (GEF) از حدود سه سال پیش برنامهای برای جلب مشارکت و همکاری مردم در جنگلداری جامعهمحور ایجاد کرده است با این حال عمده زبالههای رها شده در جنگلها را شهرداری شهرهای شمالی به آنجا منتقل میکنند. مردم محلی بارها به این شیوه دفع زباله اعتراض کردهاند اما در نهایت زبالهها همچنان در جنگلها رها میشوند.