اصرار دولت به انتقال غیرقانونی آب کارون به کرمان

همزمان با سفر روحانی به کرمان مقدمات آغاز طرح انتقال آب از سرچشمه‌های کارون به فلات مرکزی فراهم شده و بنا به یکی از تابلوهای استقبال از رئیس جمهور به نظر می‌رسد که شرکت آب منطقه‌ای کرمان و قرارگاه خاتم این پروژه را عملیاتی می‌کنند.

این در حالی‌ است سازمان حفاظت از محیط زیست در اسفند ۹۴ اعلام کرده که این طرح فاقد ارزیابی محیط زیستی است و قبل از آن هم مرکز پژوهش‌های مجلس در فروردین‌ماه ۸۷، دفتر فنی آب وزارت نیرو در تیرماه ۸۹، سازمان بازرسی کل کشور در سال ۹۰ نیز با اجرای این پروژه مخالفت کرده و شورای عالی آب کشور نیز در سال ۹۲ از آن به‌عنوان طرحی «غیراصولی، مخرب و غیرقانونی» نام برده است.

براساس قانون و مصوبات شورای عالی آب، هیچ پروژه عمرانی بدون اخد مجوز ارزیابی زیست محیطی نباید اجرا و دولت نیز نباید برای این پروژه‌ها اعتبار اختصاص دهد.

شبکه سازمان‌های مردم نهاد محیط زیستی چند استان در نامه‌ای سرگشاده‌ خطاب به حسن روحانی هشدار داده بودند که «اراده‌ای قوی برای خشکاندن کارون شکل گرفته است». این فعالان محیط زیست گفته بودند فعالیت‌های وزارت نیرو، حیات استان‌های چهار محال و بختیاری و خوزستان را مورد هجوم قرار داده است.

سازمان‌های مردم نهاد محیط‌زیستی پروژه انتقال آب بهشت آباد را «ضد محیط‌‌زیستی» توصیف کرده و نسبت به نابودی کارون و «عواقب محیط‌زیستی، اجتماعی و اقتصادی جبران‌ناپذیر» آن هشدار داده‌اند. بنابر انتقادات صورت گرفته، سال‌هاست حق آبه طبیعی و قانونی جلگه خوزستان با سد سازی‌ها و طرح‌های انتقال آب بر روی رودخانه کارون محدود شده، اما در این میان استان‌هایی مانند کرمان، یزد و اصفهان به اسم «مصرف شرب» خواهان سهم بیشتری از آب کارون هستند. هفته پیش استاندار یزد طی سخنانی جنجالی گفت «آب کارون را می‌بریم و به هیچکس هیچ ربطی ندارد».

تالاب‌های خوزستان به دلیل عدم دریافت حق‌آبه، خود به کانون ریزگرد تبدیل شده‌اند و ۶۰۰ هزار هکتار از دشت‌های حاصلخیز خوزستان نیز به دلیل نبود آب، زیر کشت نرفته است. وضعیت آب شرب شهرهایی مانند اهواز، آبادان و خرمشهر طی دو دهه اخیر نیز بسیار نامناسب بوده است، تا جایی‌که مردم آب آشامیدنی را پس از شش مرحله تصفیه مورد استفاده قرار داده و یا اقدام به خرید آب تصفیه شده می‌کنند. هم‌چنین طبق گفته فعالان محیط زیست «یک میلیون اصل از مرغوب‌ترین نخل‌های آبادان به‌دلیل کم شدن دبی رودخانه کارون و افزایش سطح شوری در حال نابودی است».

یکی از انتقادات فعالان محیط زیست در سال‌های اخیر این بوده که در صورتی‌که استان‌های فلات مرکزی با مشکل کمبود آب مواجه هستند، توسعه صنایع نیازمند آب مانند صنعت فولاد و مس در این استان‌ها چه توجیهی دارد؟ آنها فشار مسئولین استان‌های اصفهان، یزد و کرمان جهت تخصیص ۵۸۰ میلیون متر مکعب آب به این استان‌ها را نشانی از قصد آنها برای استفاده غیر شرب از آب کارون دانسته‌اند، چرا که این میزان آب «دو برابر نیاز شرب استان‌های مقصد» است.

یکی از تبلیغات حسن روحانی در ایام انتخاب ریاست جمهوری، رسیدگی به معضلات زیست محیطی بود. او چند هفته پیش نیز گفته بود «دولت یازدهم به حق، دولت محیط زیست است».