۱۳ سال زندانی گوانتانامو؛ بدنی بدون روح و جان شدهام
زهر حمدون، مرد ۳۵ ساله یمنی است که از سن ۲۲ سالگی در زندان گوانتانامو بدون حکم در بازداشت بوده است. او یکی از ۱۱۶ زندانی است که همچنان در گونتانامو گرفتارند. اوباما ۶ سال پیش وعده تعطیل شدن این زندان را داد. پردیس کبریایی، از وکلای ارشد مرکز حقوق اساسی در نیویورک و وکیل زهر حمدون، اوایل تابستان امسال با او ملاقات کرد. پس از این ملاقات، حمدون نامهای پر از سوال برای کبریایی نوشت.
طبق توضیحات کبریایی حمدون در میان ۵۲ مردی نیست که از گوانتانامو منتقل خواهند شد. او جزو گروه کوچکی از زندانیان که قرار است محاکمه شوند نیز نیست. او در دسته بینابینی مبهمی از زندانیان قرار دارد که دولت اوباما بنا ندارد آنها را محاکمه کند اما از آن طرف نمیداند که آیا هیچوقت آزاد خواهند شد یا نه. با اینکه اوباما دستور بررسی دورهای پرونده زندانیان این دسته نامعلوم را در سال ۲۰۱۱ صادر کرد تا اطمینان حاصل شود که ادامه بازداشت هر یک «مشروع» باشد، اما در عمل بازبینیها تا زمانی که زندانیان در ۲۰۱۳ دستهجمعی اعتصاب غذا کردند آغاز نشد. با این حال، امروز پرونده بسیاری از مردان بازنگری نشده است و حمدون یکی از اینهاست.
حمدون در نامهاش نوشته است: «حس میکنم یک وزنه سنگین روی سینهام هست- انگار از لای سوراخ سوزن نفس میکشم. و بعد از خودم میپرسم: اگر چیزی بنویسم یا بگویم، کسی هست که به حرفهایم گوش بدهد؟ آیا واقعا تاثیری دارد؟ تغییری ایجاد خواهد شد؟»
«آیا روزی خواهد رسید که من هم مثل بقیه زندگی کنم؟ مثل کسی که آزاد است؟ کسی که کرامت از او گرفته نشده است؟ کسی که خانه، خانواده، کار، همسر و بچه دارد؟»
این زندانی گوانتانامو ادامه میدهد: «ناامیدی بدون هیچ رقیبی ارباب شرایط شده است. معما و ابهام از هر جهت ما را احاطه کرده است و امید تبدیل به چیزی شده که ما فقط در داستانها و قصهها از آن میخوانیم.»
زهر حمدون به وکیل خود نوشته است: «من بدنی بدون روح و جان شدهام. نفس میکشم، غذا میخورم و مینوشم اما دیگر به دنیای موجودات زنده تعلق ندارم. من به دنیای دیگری تعلق دارم، دنیایی که زیر قبری به اسم گونتانامو مدفون شده. وقتی از خواب بلند میشوم متوجه میشوم که ذهن و روانم به آن دنیایی تعلق دارد که در تلویزیون میبینم یا در کتاب میخوانم.»
پروندهها کند بازبینی میشوند و تا پایان ریاست جمهوری اوباما تکمیل نخواهند شد. نکته تلخ آنکه اکثر آنهایی که بازبینی شدهاند برای انتقال از گونتانامو تایید شدهاند، البته تایید به معنی آزادی آنها نبوده بلکه اسامی آنها به فهرست بلند افراد تایید شده و در انتظار خروج اضافه شدهاند. بسیاری از افراد سالهاست که منتظرند.