خرداد ۵۸: نخستین کنگره سراسری وکلا و واکنشها به آن
برگزاری اولین کنگره سراسری وکلای دادگستری در ایران در اوایل خرداد ۱۳۵۸ موجی از واکنشها ایجاد کرد. قطع‌نامه پایانی این کنگره به استقلال سیستم قضایی و همچنین قانون اساسی و نحوه تصویب آن اشاره می‌کند.
به طور مشخص سخنان حسن نزیه، رئیس کاون وکلای دادگستری مرکز و مدیر عامل شرکت ملی نفت که ریاست کنگره را بر عهده داشت مورد اعتراض آیت‌الله بهشتی قرار گرفت. به گزارش روزنامه اطلاعات نزیه در بخشی از سخنانش این کنگره گفت:
«اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم می‌دانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است، نه ممکن و نه مفید. ما مسئله حقوق کیفر اسلامی را در پاریس مطرح کردیم؛ گفتیم «آقا، امروز همه‌جا از ما سؤال می‌کنند شما دست دزد را خواهید برید؟» گفتند «شرایط مجازات در این قبیل موارد به قدری شدید است که اصلاً شاید دستی بریده نشود، ولی ایجاد ترسش برای خدمت به مردم است.» بنده گفتم «ولی اگر در امریکا یا اروپا یا هر جای دنیا مقرراتی باشد که جایگزین آثار و نتایجی باشد که آقا انتظار دارید، باز هم دست می‌برید؟» گفتند «هرگز. شما بگردید، پیدا کنیم، مقررات مناسب‌تر را اجرا می‌کنیم.»
آیت‌الله بهشتی در سخنرانی خود به نقل این بخش از سخنان حسن نزیه پرداخت و به او هشدار داد:
«بنده امروز در این روزنامه کیهان در صفحه سوم یک سخنرانی دیدم مربوط به اجتماع کنگره وکلای دادگستری، در ستون دوم از صفحه سوم در آن اواسط ستون سخنرانی گفته است: “اگر ما فکر کنیم تمام مسائل سیاسی و اقتصادی و قضایی را می‌توانیم در قالب اسلامی بسازیم، آیات عظام هم می‌دانند این امر در شرایط حاضر نه مقدور است و نه ممکن و نه مفید.” من در این مجمع شما تحصیلکرده‌های کشور، خواهران و برادران و در مجمعی که عده قابل ملاحظه‌ای هم خوشبختانه از فضلای روحانی جوان حضور دارند، یعنی مجموعه تمام عیار از تحصیلکرده‌های مبارز این کشور، معمم و غیرمعمم، زن و مرد، این سؤال را می‌کنم که فرد یا گروهی که این دید را در رابطه با انقلاب ما و با اسلام دارد، آیا نسبت به انقلاب پیروزمند ما در این مقطع اخیر “خودی” است یا “بیگانه”؟» و حاضران سه بار با صدای بلند پاسخ دادند: «بیگانه، بیگانه، بیگانه» … من فعلاً نمی‌خواهم بگویم این‌ها خائن‌اند یا نه، باید این‌ها محاکمه شوند تا معلوم شود با چه انگیزه‌ای می‌گویند اسلام نمی‌تواند راه حل باشد.»