افزایش آمار تلفات پرندگان مهاجر

این اولین بار نیست که مرگ پرندگان میانکاله به خبرها راه پیدا کرده است. بهمن سال گذشته اولین بار خبر تلف شدن پرندگان منتشر شد. این بار اما علت این فاجعه مشخص شد. بر اساس آخرین آمار در آن زمان حدود ۵ هزار و ۲۰۰ قطعه پرنده مهاجر در بخش شرقی تالاب میانکاله استان مازندران و ۱۵ هزار پرنده مهاجر در قسمت غربی تالاب تلف شدند.
گمانه‌زنی‌های زیادی برای علت مرگ پرندگان مهاجر مطرح شد، ازجمله شیوع بیماری ناشناخته، تا اینکه سازمان دامپزشکی «سم بوتولیسم» را علت تلف شدن پرندگان مهاجر اعلام کرد. سمی که توسط باکتری کلستریدیوم بوتولینوم ایجاد می‌شود. باکتری کلستریدیوم بوتولینوم به طور گسترده در خاک و رسوبات آبزی وجود دارد (برای مثال همان باکتری است که برای تولید بوتاکس استفاده می شود) اما در شرایطی که میزان اکسیژن محیط کم و دما بالا باشد از خود سم تولید می‌کند. تجزیه گیاهان، جلبک‌ها و حیوانات، محیط‌های بی‌هوازی ایجاد کرده که رشد این باکتری را تسهیل می‌کند. در صورت بلع گیاهان یا حیوانات آلوده به این سم، سیستم عصبی پرندگان مختل شده و می تواند منجر به فلج عضلانی و تنفسی و مرگ شود.
تالاب بین المللی میانکاله با ۶۸ هزار هکتار مساحت در شرق مازندران و درحوزه استحفاظی شهرستان بهشهر و در حاشیه دریای خزر واقع است. این تالاب که در دل شبه جزیره ای میانکاله واقع است، به دلیل برخورداری از تنوع زیستی به خصوص مواد غذایی مهم ترین زیستگاه بیش از ۳۲۰ گونه پرنده مهاجر و بومی و ۱۸۰ گونه گیاه به شمار می رود.

توقف تلفات پرندگان مهاجری که تالاب میانکاله مقصد مرگ برای آن‌ها شده است منوط به احیای تالاب است. عقب‌نشینی آب تالاب و خلیج گرگان از دلایل ایجاد سم بوتولیسم است. بر اساس برنامه تنظیمی مصوب سازمان محیط‌زیست در سال ۹۵، احیای تالاب میانکاله قرار بود با حذف حدود ۲۰۰ قطعه آببندان و مزرعه‌های پرورش ماهی در بالادست، لایروبی کانال انتقال آب و تأمین حق آبِ از محل شبکه زهکشی و نکا‌ رود پیش برود، ولی مجریان برنامه اکنون مدعی هستند که به دلیل کمبود اعتبار بخش اندکی از این مصوبه عملیاتی شده است.