skip to Main Content
۸۷ درصد دانشجویان در دانشگاه‌های پولی تحصیل می‌کنند
عمومی

خداحافظی تدریجی با آموزش عالی رایگان

۸۷ درصد دانشجویان در دانشگاه‌های پولی تحصیل می‌کنند

وزارت علوم تصمیم به جمع‌آوری پردیس‌های بین‌المللی و پولی دانشگاه‌های دولتی ایران گرفته است. اتفاقی که می‌تواند به معنای خداحافظی با شعبه‌های بین‌المللی دانشگاه‌هایی نظیر دانشگاه شریف، تهران، علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی و پیام نور در شهرهایی مانند، کیش، قشم، ارس و... باشد و از‌طرف‌دیگر به معنای خداحافظی تدریجی با آموزش عالی رایگان.

 این خبر را معاون آموزشی وزیر علوم در گردهمایی معاونان آموزشی دانشگاه‌های منطقه شش کشور که به میزبانی دانشگاه یزد برگزار شده است، اعلام کرد و افزود: دراین‌رابطه طرحی در دست تدوین است که امیدواریم تا پایان سال جاری نهایی‌ شود و براساس آن دانشگاه‌ها خواهند توانست مازاد بر ظرفیتشان از طریق پرداخت هزینه شهریه، دانشجو بگیرند. آن‌‌طور که از صحبت‌های مجتبی شریعتی نیاسر، معاون آموزشی وزیر علوم، برمی‌آید، ازاین‌پس دانشگاه‌های دولتی میزبان دانشجویانی می‌شوند که می‌خواهند با هزینه شخصی تحصیل کنند. طرحی که پیش‌از‌این و هم‌اکنون در قالب دوره‌های شبانه در دانشگاه‌ها وجود داشته و دارد اما به نظر می‌رسد، از این پس قرار است سهم دانشجویان پولی در دانشگاه‌های دولتی بیشتر و شفاف‌تر شود. شفافیت از این جهت که وزارت علوم به روشنی از تصمیم به جذب دانشجوی پولی خبر می‌دهد درحالی‌که پیش‌از‌این پردیس‌های پولی به اسم جذب دانشجویان خارجی افتتاح شدند اما با اهداف پنهان تنها به جذب دانشجویانی اقدام کردند که برخی از آنان از فیلتر‌های علمی مناسبی نیز عبور نمی‌کردند.حالا به نظر می‌رسد، اوضاع جذب دانشجویان پولی منظم‌تر خواهد شد و دولت با عنوان رقیب جدی دانشگاه‌های غیردولتی با برند‌های خوشنام‌تری همچون دانشگاه تهران، شریف و… قرار است پا به عرصه بگذارد. اما نکته‌ای که در این طرح می‌تواند تا حد زیادی بر کلیت آموزش عالی ایران تأثیر بگذارد، تأثیر این طرح بر افزایش میزان دانشجویانی که با هزینه خود تحصیل می‌کنند، است. به‌طوری‌که در سال (۱۳۹۳) طبق آمار رسمی سازمان سنجش آموزش کشور، نحوه پذیرش کنکوری‌ها به صورتی بود که بیش از ۷۲ درصد کنکوری‌ها جذب دانشگاه‌هایی شدند که باید در قبال دریافت خدمات آموزشی شهریه پرداخت می کردند. حالا آمار رسمی سازمان سنجش در سال‌ ۱۳۹۴ نشان می‌دهد امسال بیش از ۸۷ درصد دانشجویان باید در دانشگاه‌های پولی درس بخوانند؛ دانشگاه‌هایی اعم از: دانشگاه پیام‌نور، دانشگاه‌های غیرانتفاعی، دانشگاه فرهنگیان، دانشگاه‌های نیمه‌حضوری، دانشگاه‌های مجازی و بین‌المللی و نوبت‌های شبانه. به‌عبارت‌دیگر امسال از مجموع بیش از ۷۰۰ هزار نفر ظرفیت اعلام‌شده از سوی دانشگاه‌ها، سهم دانشگاه‌های دولتی روزانه و رایگان فقط ۱۳ درصد است و شاید طرح جدید وزارت علوم در سال‌های آینده بتواند، این میزان را تا حد زیادی افزایش دهد.
این اتفاق در شرایطی است که براساس قانون مصوب مجلس شورای اسلامی در سال ۱۳۸۷ دولت موظف به افزایش میزان دانشجویان در دانشگاه‌های مادر و مهم دولتی است که طبق ماده واحده این پیشنهاد، ظرفیت پذیرش دانشجو که از طریق آزمون سراسری در رشته‌های روزانه در دانشگاه‌های مادر و مهم دولتی پذیرش می‌شوند، در رشته‌های فنی، مهندسی، پزشکی و حقوق به تشخیص وزارت علوم و در سایر رشته‌های علوم انسانی که داوطلبان تقاضای بالای در آن دارند، باید افزایش پیدا کند. ازسوی‌دیگر اصل ۳۰ قانون اساسی ایران می‌گوید: «دولت موظف است وسایل آموزش‌وپرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم کند و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به صورت رایگان گسترش دهد.» با‌این‌حال آنچه درحال‌حاضر هرساله بر میزان آن افزوده می‌شود، کاهش تعداد دانشجویان در دانشگاه‌های دولتی و مادر است. سیاست وزارت علوم برای افزایش تعداد دانشجویان در دانشگاه‌های پولی به سمتی پیش می‌رود که باوجود مصوبات مجلس و نص صریح قانون اساسی، بیش از ۷۸ درصد از دانشجویان در قبال آموزش در دانشگاه‌های کشور پول پرداخت می‌کنند و در دانشگاه‌هایی برای آموزش دانشگاهی تحصیل می‌کنند که حتی در ردیف دانشگاه‌های درجه اول کشور نیز قرار ندارند، چراکه براساس اعلام وزارت علوم، دانشگاه تهران، صنعتی شریف، علم وصنعت ایران، صنعتی اصفهان، امیرکبیر، شیراز، شهید بهشتی، تبریز، مشهد، علوم پزشکی تهران، علوم پزشکی شهیدبهشتی، علوم پزشکی ایران، علوم پزشکی شیراز، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی تبریز، علوم پزشکی مشهد، علوم پزشکی اهواز و علوم پزشکی کرمان جزء دانشگاه‌های برتر هستند و ۸۷ درصد دانش‌آموزان، راهی برای ورود به این دانشگاه‌ها ندارند.

همچنین بخوانید:  توانمندسازی زنان از طریق مشارکت در برنامه‌ریزی‌شهری

در سال (۱۳۹۳) طبق آمار رسمی سازمان سنجش آموزش کشور، نحوه پذیرش کنکوری‌ها به صورتی بود که بیش از ۷۲ درصد کنکوری‌ها جذب دانشگاه‌هایی شدند که باید در قبال دریافت خدمات آموزشی شهریه پرداخت می کردند. حالا آمار رسمی سازمان سنجش در سال‌ ۱۳۹۴ نشان می‌دهد امسال بیش از ۸۷ درصد دانشجویان باید در دانشگاه‌های پولی درس بخوانند

پردیس‌ها از کجا آمدند؟
شعب بین‌المللی دانشگاه‌ها، طرحی که به موجب آن قرار بود دانشجویانی را از خارج کشور جذب کند، از حدود سال ۱۳۹۰ در کشور آغاز شد. بسیاری از شعب این دانشگاه‌ها در دانشگاه‌های دولتی و خصوصی به سادگی با حذف عنوان «بین‌المللی» با اخذ شهریه‌های گزاف اقدام به پذیرش دانشجویان داخلی می‌کردند و زیر سایه طرح پذیرش دانشجوی پولی عملا اهداف اولیه خود که پذیرش دانشجوی خارجی بود را فراموش کردند. اولین قدم‌ها در این مسیر را دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی شریف برداشتند.
بعد از آن نیز دانشگاه شهید بهشتی نیز اقدام به برگزاری پذیرش دانشجوی پولی در شعبه شماره دو این دانشگاه کرد.
اگرچه در ابتدا اعلام شد؛ هدف از تأسیس این پردیس‌ها جذب دانشجوی خارجی است اما کم‌کم اهداف پنهان این طرح که همانا درآمد‌زایی دانشگاه‌ها بود بیشتر خود را نشان داد. یکی از مصادیق این مسئله انتخاب رشته‌هایی در این پردیس‌ها بود که در اصطلاح پرطرفدار و پول‌ساز بود.
براین‌اساس رشته‌هایی که در سال تحصیلی ۹۲-۹۱ در پردیس۲ دانشگاه تهران ارائه می‌شد، شامل، مهندسی برق- الکترونیک، مهندسی برق- مخابرات، مهندسی برق- قدرت، مهندسی کامپیوتر- نرم‌افزار، مهندس کامپیوتر-سخت‌افزار، مهندسی معماری، مدیریت پروژه و ساخت، بازسازی پس از سانحه، فیزیک، ماده چگال سیستم‌های پیچیده و دینامیک غیرخطی، میکروبیولوژی، علوم‌کامپیوتر، ‌آمار، حسابداری، ‌مدیریت‌صنعتی، مدیریت‌مالی، مدیریت‌ بازرگانی، ‌مدیریت‌ دولتی، مدیریت‌اجرائی‌ (MBA)، مدیریت‌فناوری اطلاعات، مشاوره خانواده، روانشناسی بالینی کودک و نوجوان، جغرافیا- برنامه‌ریزی شهری، جغرافیا- برنامه‌ریزی روستایی، زبان و ادبیات انگلیسی، زبان و ادبیات‌فرانسه، مترجمی‌زبان‌فرانسه، حقوق خصوصی، حقوق بین‌الملل، حقوق جزا و جرم‌شناسی، حقوق عمومی، حقوق اقتصادی، حقوق تجارت بین‌الملل، حقوق مالکیت فکری، حقوق محیط‌ زیست و علوم اقتصادی بود.

همچنین بخوانید:  مواجهه با امر بیگانه

توقف پذیرش دانشجو در پردیس‌ها در دولت یازدهم
از سال ۱۳۹۰ تا ۹۲ بخش زیادی از دانشجویان با هزینه‌های میلیونی به این پردیس‌ها رفتند و ادامه تحصیل دادند اما با آغاز دولت یازدهم پذیرش در این پردیس‌ها متوقف شد وزیر علوم درهمین رابطه می‌گوید: متأسفانه ارزیابی‌ها نشان می‌دهد، اهداف مذکور محقق نشده است؛ برای همین سازوکار آن مجدد بررسی می‌شود و پذیرش دانشجو در این پردیس‌ها به روش آزمون غیرمتمرکز، متوقف شد تا زمانی که سازوکارهای جدید ارائه شود و این پردیس‌ها به اهداف قبل بازگردند.» او همچنین اعلام کرد: «پردیس‌های دانشگاهی در ابتدا بیشتر با هدف حفظ دانشجویان مشتاق به تحصیل در خارج کشور با دعوت و جلب اساتید خارجی برای تدریس در داخل کشور و همچنین رشد تعاملات بین‌المللی و شکل‌گیری واحدهای دیگر که از استانداردهای دانشگاه‌های مادر برخوردار هستند، ایجاد شد ولی متأسفانه هیچ‌کدام از این شاخص‌ها و اهداف را دنبال نکردند بلکه به بنگاه‌های اقتصادی‌ برای تأمین نیازهای مالی دانشگاه‌ها تبدیل شدند که بعضا نیز با کیفیت پایین‌تری دانشجویان را ثبت‌نام و جذب می‌کردند.

4 نظر

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

Back To Top
🌗