متن‌های روی وب معمولا با تمرکز کامل خوانده نمی‌شوند. افراد در مسیر، روی تلفن همراه، در جاهای پر سر و صدا و در زمان‌های کوتاه متن‌های روی وب را می‌خوانند. بنابراین بهتر است متن‌هایمان را طوری بنویسیم که افراد بتوانند راحت‌تر آن‌ها را بخوانند. برای این‌کار به این نکات توجه کنید:

عنوان: برای مطلب خود عنوانی گویا، جذاب و مرتبط انتخاب کنید، این موضوع به خوانده شدن مطلب کمک می‌کند.

روشن و مستقیم بنویسید: مخاطب میدان یک مخاطب عمومی است. این مخاطب به مسائلی که چه‌بسا موضوع رشته‌های تخصصی‌اند علاقه‌مند است، اما لزوما اصطلاحات تخصصی آن حوزه را نمی‌داند و یا اندیشمندانش را نمی‌شناسد. سعی کنید بدون اینکه به دقت متنتان ضربه بزند از این اصطلاحات و نام‌ها کمتر استفاده کنید. به جای نام‌بردن از نظریه‌ها و چهره‌ها محتوای حرف آنها را به زبان ساده بیان کنید. اگر جایی مجبورید از اصطلاحات تخصصی استفاده کنید حتما آن را برای یک مخاطب عمومی در پانویس و یا در خود متن توضیح دهید. در صورت بکار بردن اصطلاحات و واژگانی از زبان‌های دیگر نیز معنای آنها را در پانویس شرح داده و واژه زبان مرجع را ذکر کنید.

ساده و مختصر باشید: سعی کنید تا جای ممکن اضافات را از متن خود و از جمله‌هایتان بزدایید. البته این به این معنا نیست که از حرف‌های خود بکاهید یا بخشی از محتوا را بی‌خیال شوید. همچنین سعی کنید جملات خود را کوتاه کنید. جملات بلند ما معمولاً ترکیب چند جمله هستند. اگر جمله‌ای که نوشته‌اید خیلی بلند است و می‌توان آن را به چند جمله کوتاه‌تر تقسیم کرد، این کار را بکنید.

از امکانات وب استفاده کنید: برخلاف نسخه‌های چاپی و سایر اشکال انتشار الکترونیکی، وب به شما قدرت می‌دهد که به تمامی متن‌های روی آن دسترسی داشته باشید. از این امکان در نوشتن استفاده کنید. در صورتی که به اطلاعات و یا اصطلاحاتی اشاره می‌‌کنید که ممکن است مخاطب از آن‌ها بی‌اطلاع باشد، از ویکی‌پدیا و سایر منابع موجود در وب استفاده کنید؛ نوشته‌ی شما در اینترنت می‌تواند با ده‌ها لینک مرتبط همراه باشد. این کار به خواننده شما کمک می‌کند با کمترین اطلاعات درباره‌ی موضوع نوشته، با شما همراه شود.

چندرسانه‌ای باشید: استفاده از نمودار و جدول اطلاعات، عکس، فیلم و صدا نیز می‌تواند مطلب شما را جذاب‌تر و مستدل‌تر کند، در استفاده از آن‌ها خست به خرج ندهید.

متن را به بخش‌های کوتاه تقسیم کنید: در صورت طولانی‌بودن متن بخش‌های مختلف آن را با میان‌تیتر از یکدیگر تفکیک کنید. میان‌تیتر‌ها کمک می‌کنند مخاطبانی که پیش از خواندن مطلب آن را بالا پایین می‌کنند، متوجه شوند با چه چیزی مواجه هستند.

خلاصه‌ای از بحث ارائه دهید: در شروع متن‌های استدلالی و تحلیلی به اختصار توضیح دهید که در نوشته‌ی خود قصد پرداختن به چه مسئله‌ای و پاسخ دادن به چه سوالی دارید. در انتهای متن نیز بد نیست نکته‌ی اساسی نوشته‌تان را به شیوه‌ای جدید صورت‌بندی کنید یا پاسخ سوال متن را دوباره به اختصار بگویید.

نکته مهم: پیش از شروع هر کاری از کیبورد استاندارد فارسی استفاده کنید. یک دست بودن متن‌ها در وب به استفاده از کیبوردهای یک‌دست وابسته است. در بعضی از کیبوردها به جای ک فارسی ک عربی و به جای ی فارسی ی عربی وجود دارد. برخی از کاراکترها در کیبوردهای غیراستاندارد وجود ندارد و برخی از آن‌ها نیز با یکدیگر متفاوت است. بنابراین بهتر است برای استفاده درست از این شیوه‌نامه از کیبورد استاندارد فارسی استفاده کنید. راهنمای نصب آن را در ادامه می‌آوریم.

طریقه نصب و استفاده از کیبورد استاندارد فارسی در ویندوز، لینوکس و مک:
– اگر از لینوکس یا مک استفاده می‌کنید به طور پیش‌فرض کیبورد استاندارد فارسی بر روی هردوی این‌ها نصب است.
– در ویندوزهای ۸ به بعد کیبورد استاندارد فارسی روی ویندوز وجود دارد، اما معمولا به صورت پیش‌فرض استفاده نمی‌شود. لازم است در بخش کیبوردها آن را فعال کنید و به عنوان کیبورد پیش‌فرض فارسی‌تان به ویندوز معرفی کنید.
– در ویندوزهای قدیمی‌تر این امکان وجود ندارد. اما نصب آن ساده است. نرم‌افزار کوچک و کم‌حجم «تری لی‌اوت» را از این‌جا دانلود کنید. فایل را از حالت زیپ خارج کنید و در جایی امن نگه‌داری کنید. نرم‌افزار را اجرا کنید تا کیبورد شما به کیبورد استاندارد فارسی تبدیل شود.
نکته: برای اینکه هربار نخواهید این نرم‌افزار را اجرا کنید باید یک شورتکات از آن را در فولدر استارتاپ ویندوزتان قرار دهید. این‌جا به صورت ساده توضیح داده شده است که چگونه.

نیم‌فاصله: «در مقابل نیم‌فاصله موضع نگیرید» همین جمله را روی کاغذ بنویسید. بعد به فاصله بین نیم و فاصله و فاصله این کلمه با کلمه بعدی نگاه کنید. نیم‌فاصله همین تفاوت بین این دو فاصله است.

در نوشتن روی وب و کامپیوتر باید حتما از نیم‌فاصله استفاده کرد. چرا که با توجه به تغییرات اندازه خط‌ها در رزولوشن‌های مختلف صفحه نمایش ممکن است نصف یک کلمه به خط بعد برود. بنابراین اگر چیزی که می‌نویسید نباید در دو خط جدا بیاید بخش‌ها را با نیم‌فاصله از هم جدا کنید. مثل: می‌شود، آن‌ها، نمی‌گوید، نگه‌داشت

در مورد اینکه کدام کلمات را باید با نیم‌فاصله و کدام را باید سر هم بنویسید اختلاف زیاد است. اما ما دو توصیه اصلی در این مورد داریم:

۱- این موارد را حتما با نیم‌فاصله بنویسید:
– «می» و «نمی» را با نیم‌فاصله از فعل جدا کنید: «می‌شود»، «نمی‌شود»
– «ها»ی جمع را با نیم‌فاصله جدا کنید «گل‌ها»، «شب‌ها»

گشت / گردید: در فارسی امروز گشت و گردید تقریبا فقط وقتی به کار می‌روند که واقعا چیزی می‌چرخد. پس بهتر است بنویسیم هوا سرد می‌شود، نه اینکه سرد می‌گردد اما چرخ و فلک می‌گردد.

نمود: از فعل «کردن» نترسید. استفاده از «نمود» به جای «کرد» غلط است. نمود در جایی استفاده می‌شود که واقعا کسی چیزی را نشان داده باشد. مثال: من صفحه راهنمای نگارش میدان را باز ننمودم، آن را باز کردم اما مانیتور کامپیوتر من این صفحه را به من نمود.

جمع کلمات عربی:‌ «ین» غلط است ولی «ان» درست است. حالا حکمتش بر ما مشخص نیست ولی فعالان درست است و فعالین غلط. مسئولین غلط است و مسئولان درست.

می‌باشد: مصدر باشیدن در فارسی امروز وجود ندارد. تنها زمانی که متنی با ادبیات قرن هفتم هجری می‌نویسید استفاده از می‌باشد درست می‌باشد. در متن‌های پس از قرن هفتم هجری از فعل زیبا، کوتاه و مطمئن «است» استفاده کنید.

جدا نوشتن ضمایر متصل: هرچند بعضی از علمای زیبایی‌شناسی معتقدند که جدا نوشتن ضمایر متصل زیباست است اما در هر حال همانطور که از نامش بر می‌آید این ضمایر متصل هستند و باید متصل نوشته شوند. بنابراین «مشکلات‌اش» غلط و «مشکلاتش» درست است.

گذار و گزار: اشتباه به کار بردن این‌ها قطعا یکی از رایج‌ترین غلط‌های فارسی است. یک قاعده کلی در مورد استفاده درست از این‌ها وجود دارد. مصدر «گذاشتن» در جاهایی به کار می‌رود که چیزی را در جایی قرار می‌دهیم یا چیزی را وضع می‌کنیم. بنابراین «قانون‌گذار» «بنیان‌گذار» «جاگذاری» و همه کلماتی که گذار در آن‌ها به معنای قرار دادن یا وضع کردن است درست است. در مقابل مصدر «گزاریدن» به معنای به جا آوردن و ادا کردن است و در جاهایی به کار می‌رود که کلمه به این فعل اشاره دارد. بنابراین «نمازگزار»، «حق‌گزار»، «گله‌گزار» و «سپاسگزار» درستند.

{نقطه ویرگول}: {؛} زمانی به کار می‌رود که عبارت دوم در یک جمله دارد عبارت اول را توضیح می‌دهد. «درهای میدان به روی همگان باز است؛ هرکسی می‌تواند در آن فعالیت کند.»

[دونقطه]: دو نقطه را زمانی به کار می‌بریم که از کسی نقل قول کرده‌ایم و البته زمانی که می‌خواهیم فهرستی از چیزها را نام ببریم. رئیس‌جمهور: ایران آزادترین کشور جهان است. یا در سفر این موارد را به همراه داشته باشید: کیف، کتاب، کفش و غیره.

هست و است: هست را به جای است به کار نبرید. هوا گرم هست غلط است، هوا گرم است. در جاهایی که به مشکل برمی‌خورید هم ضمایر متصل ام، ایم، اید و اند را به کار ببرید. ما خوبیم بهتر از ما خوب هستیم است.

فاصله میان کلمات و علائم سجاوندی: بعد از علائم سجاوندی اعم از . ، ؛ ! و غیره یک فاصله بگذارید. این علائم به کلمه قبلی می‌چسبند و با کلمه بعدی فاصله دارند.

فاصله: این یکی خیلی بدیهی است اما این مشکل در بسیاری از مطالبی که ما می‌گیریم وجود دارد. بین هر دو کلمه تنها کافی است یک بار دکمه اسپیس را بفشارید.

هکسره: این مساله در جایی پیش می‌آید که به زبان عامیانه می‌نویسید. اگر در جایی قصد دارید یک «است» کوتاه بنویسید، «ه» بگذارید: این کتابه. اما اگر کلمات را به هم وصل می‌کنید به ه نیازی نیست، یک«ـِ» کافیست که آن را هم لازم نیست بگذارد پس: این کتاب توست.

ی همزه: اگر می‌خواهید آخر کلمه‌ای که به ـه ختم می‌شود را صدادار کنید باید چه کنید؟ سر این مساله اختلافات زیادی مطرح است اما ما روش راحت‌تر را بر می‌گزینیم. نه همزه و نه ی چسبیده؛ با این -ِ هم کاری را بکنید که با بقیه می‌کنید، آن را نگذارید. پس نه حلقهٔ طلایی و نه حلقه‌ی طلایی. بنویسید حلقه طلایی.

تنوین: تنوین یک علامت عربی است، آن را صرفا در کلمات عربی و به همان شکل عربی‌ به کار ببرید. پس احتمالاً و نه احتمالن. اما اگر احتمالا هم نوشتید مشکلی نیست، مخاطب فارسی زبان با آن آشناست اما هرگز ننویسید گاهاً.

گیومه فارسی: اول از همه یادتان نرود که وقتی گیومه را باز کردید آن را ببندید. اما همین گیومه را هم فارسی بگذارید. بنابراین “گیومه” نه، بلکه «گیومه». البته اگر از کیبورد استاندارد فارسی استفاده کنید مشکلی نیست؛ اصولا آن علامت منحوس در آن وجود ندارد.

ارجاع و پانویس‌ها: مهم نیست پانویس‌ها و ارجاعات خود را با کدام‌یک از روش‌های مرسوم یا غیرمرسوم می‌نویسید. ولی مهم است که بدانید ارجاع و پی‌نوشت در مطالب وب باید در انتهای مطلب بیایند. لطفا تنظیمات ارجاعات خود را از فرمت پایان‌صفحه (footnotes) به فرمت پایان‌متن (endnotes) تغییر دهید.